29.01.2019

GE’nin 9HA tip türbininin kullanıldığı Fransa’daki bir RES’de, 2017 Ocak – 2018 Ekim arasında ekipman kaynaklı 86 kez durma gerçekleşmiş (bkz).

Normalde 25000 saat sonra blade/kanat değişikliği öngören GE, riskli kanatlarda 7000 saatte değişiklik yapılmasını öneriyor.

—

Dünyanın en büyük bakır cevheri ve nikel üreticisi Brazilya’lı Vale’nin Corrego do Feijao madenindeki atık barajının patlaması yıkılmasıyla, madencilik faaliyeti yönetim ofisleri ile Brumadinho kasabası şlam altında kaldı. 65 kişinin öldüğü teyit edilirken (bkz), yüzlerce kişi kayıp ve Brezilya hükümeti Vale’deki “altın hisse”si sayesinde şirkette yönetim değişikliğine gitmeyi planlıyor (bkz).

Brezilya mahkemesi, Vale’nin 3 milyar USD’lik varlığını, tazminatları karşılamak amacıyla dondurdu (FT).

Esaslı bir çevre felaketi olarak literatüre geçecek olan bir kaza söz konusu, zira bakır cevheri atıklarından oluşan şlam sülfirik asit üretme potansiyeline sahip ve başka bir madeninde benzer bir kaza yaşanan şirketin CEO’su Fabio Schvartsman’in ifadeleri ilginç: “Maden mühendisi değilim, mühendislerin tavsiyelerini takip ettim ve olanı gördünüz. Bı kazaları önlemenin tek yolu var, ulusal/uluslararası standartların ötesine gitmeliyiz“.

Video görüntüleri

Yıkılan bir köprü

—

Aramco, Hyundai’nin petrol rafinerisi iş kolu olan Hyundai Oilbank’ın %20’sini 1.6 milyar USD’ye satın alacak.

—

Polonya 2017’de toplam gaz tüketiminin yüzde 63’ünü Rusya’dan, %11’ini LNG ile Katar’dan karşılarken, 2022 geldiğinde %43’ünü Norveç’ten, yüzde 37’sini LNG ile karşılamayı planlıyordu (bkz). 2020’de Gazprom ile Polonya anlaşması bitiyor ve Polonya anlaşmayı yenilemek istemiyor. Bunun için de, 30 Kasım 2018’de Polonya’lı Gaz-System ve Danimarkalı ortağı Energinet, Norveç gaz sahalarını Polonya’ya bağlayacak Baltık boru hattı projesi konusunda anlaşmaya varmıştı (boru hattı, boru hattı).

Polonya’nın devlet kontrollü şirketi Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG), Norveç’teki Tommeliten Alpha gaz sahasına 220 milyon USD karşılığında ortak oldu.

Polonya merkezli Polityka Insight’tan analist Robert Tomaszewski’nin yenilenebilir enerjiye yaklaşımına bakılırsa dünyanın alacağı daha çok yol var. Şöyle demiş kendisi; “kömürden kurtulmak zorundayız, yenilenebilirler de kararlı değil, dolayısıyla elektrik kesintileriyle karşılaşmamak için arka planda bir şeyler yapmak zorundayız“

(FT haberi)

—

Arabistan’ın Public Investment Fund’u Tesla’daki yüzde 4.9’luk hissesinin tamamına yakınını hisse hareketlerine karşı hedge etmiş.

—

Toyota Corolla Sedan’ın hibrit modelinin banttan indirilişine ilişkin törende dizel satışlarının sonlandırılacağı açıklandı. Böylelikle, sadece benzin ve hibrit araçlar satılacak.

Bu, TR’ye özel bir karar değil, 2018’de tüm Avrupa’da ticari araçlar haricinde dizel satışlarının durdurulacağı açıklanmıştı (bkz).

Çin’de uzun yıllar sonra ilk kez düşen araç satışlarının ardından Hyundai gönüllü erken emeklilik planının işçilere sundu (bkz). VW, Slovakya’daki fabrikasında 2009’dan bu yana ilk kez işçi çıkarmaya hazırlanıyor (bkz).

Yalnız, ilginç şekilde, 2018’de 2017’ye oranla Çin’deki araç satışını %14.3 artıran Toyota 2019’da 1.6 milyon araç satmayı hedefliyor (2018’e göre %8 artış) (bkz). 2019’da Çin’de 28.1 milyon araç satışı bekleniyor.

Audi de önümüzdeki 5 yılı kapsayan 17 milyar USD’lik masraf kısma politikasının sonucu olarak bu süreçte iş gücünde yüzde 3’lük (=14000 kişi) azalma öngörüyor (bkz).

—

Alman hükümetinin lityum madenciliğinde lobicilik başarısı. Çin’liler, global lityum üretiminin yarısını ve batarya üretiminin de yüzde 60’ını karşılıyor ve lityum madeni yatırımlarına son 2 yılda sadece Güney Amerika’da 4.2 milyar USD yatırdı; fakat Bolivya’daki rekabeti ACI Systems GmbH isimli bir Alman şirketi daha iyi bir teklifle kazandı.

—

BP, BP Ventures üzerinden, Çin’li elektrikli araç şarj platformu PowerShare’e yatırım yaptı.

—

Apple, 2018’de ABD’li parça parça/bileşen tedarikçilerine ve şirketlerine toplam 60 milyar USD harcamış ve ABD’de yarattığı istihdam 2011’deki 600 binden 2 milyona çıkmış.

13.03.2018

Arnold Schwarzenegger, petrol şirketlerini, insanları bilinçli olarak öldürdükleri gerekçesiyle dava etmeyi planladığını söyledi. Sigaranın sağlığa zararının on yıllardır tütün endüstrisince bilinmesine rağmen insanlardan gizlendiğini söyleyen Schwarzenegger, petrol endüstrisinin de 1959’dan bu yana fosil yakıtlar kaynaklı global ısınmanın yaşanabileceğinin ve insanları öldürebileceğini bildiğini ama bir şey yapmadığını vs söylüyor.

Petrol şirketlerine iklim değişikliğindeki rolleri nedeniyle açılan davalar Aramco’nun IPO’sunu da etkiliyor.

VW’nin batarya temini için halihazırda imzaladığı sözleşmelerin toplam tutarı yaklaşık 20 milyar EUR. CEO Matthias Müller bugün VW’nin belirlenen 16 farklı fabrikasında 2022 itibariyle elektrikli araç üretileceğini söyledi.

2017’de 10.7 milyon adet araç satan şirketin CEO’su Matthias Müller, 2017’nin Nisan sonlarında, elektrikli araç piyasasının halen niş (niche) bir pazar olduğunu ve VW’nin EV piyasasını bunun ötesine taşımak amacıyla önümüzdeki 5 yıl içerisinde 9 milyar €’luk yatırım yapacağını söylemişti. Ancak, öte yandan, 22 milyar $ da daha verimli içten yanmalı motor teknolojisi geliştirilmesine yatırım yapacaklarını ifade etmişti. Şirket, projeksiyonlarını artırıyor sanırım.

Batarya demişken;

SK Innovation, Macaristan’ın Komárom şehrindeki 430 bin m2 alana sahip batarya fabrikasının temelini 08 Mart’ta attı. 2020 başı gibi seri üretime başlaması beklenen fabrika tam kapasitede yıllık 7.5 GWh batarya imal edebilecek.
LG de Polonya’daki tesisinin kapasitesini 3’e katlamayı planlıyor.

Gore Street Capital, dünyanın ilk enerji depolama odaklı fonu, London Stock Exchange listelenecek ve fon, 100 milyon £ toplamayı hedefliyor.

Summit Power International, Mitsubishi ve Diamond Gas International ile MoU imzaladığını duyurdu. MoU kapsamında, Matarbari/Bangladesh’te 3 milyar $’lık LNG-to-power projesi geliştirilecek. Yeniden gazlaştırma kapasitesi 1.5 bcf/d ve 2 üniteden oluşacak kombine çevrim güç santralinin kapasitesi 1200 MW.

Tahminlere göre, 2017 yılında 107 GW GES kuruldu ve toplam kurulu kapasite de 405 GW oldu. China Photovoltaic Industry Association verilerine göre (bkz), Çin’de 2017’de 53 GW GES kuruldu ve toplam kurulu güç 130 GW oldu. Çin, 2016’da 21.3 GW olan ihracatını, 2017’de 37.9’a çıkardı.

GES demişken, ABD’nin en büyük konut/çatı tipi GES geliştiricisi Sunrun 500 milyon USD fon arıyor.

İngiltere’de geçtiğimiz Şubat ayında toplam 660 bin müşteri tedarikçi değiştirdi.

E.ON ile RWE arasındaki varlık değişimi SSE-npower birleşmesini tehlikeye sokabilir.

General Electric ne kadar zor durumdaysa, 126 yıllık geçmişinde ilk kez üst düzey yöneticilerine ilk kez bonus vermeme kararı aldı ve milyonlarca dolar tasarruf sağladı.

Güncelleme: JP Morgan’ın, GE’nin zaten düşürülmüş olan gelir beklentisini yakalayamayabileceğini söyledi.

Larry Page tarafından desteklenen Kitty Hawk, Cora adını verdikleri Vertical Takeoff and Landing (VTOL) yapabilen hibrit (helikoper/uçak) ulaşım aracını tanıttı. Araç, Yeni Zelanda’da test edilecek. Video da burada (YouTube).

#TarihteBugün: 653 kişinin öldüğü, en az 50 bin kişinin evsiz kaldığı 1992 yılındaki Erzincan depreminin 26. yıl dönümü.

Bu arada, Dünya Su Günü (World Water Day) yaklaşıyor, 22 Mart.

26.01.2018

IMF’den 3, University of California’dan da 1 ekonomist, fosil kaynaklı şirketlere (fossil fuel companies) doğrudan ve dolaylı yıllık sağlanan desteğin (subsidy) toplamda 2013 yılında 4.9 trilyon $, 2015’te de 5.3 trilyon $ olduğunu hesaplamış (post-tax yani vergi sonrası tahmini tutarı göstermekte olan bu tutarlar, global GDP’nin yüzde 6.5’ine karşılık geliyor). Bu çalışma 2017 Mart’ta yayınlanmış (Elsevier linki), ben de şuradaki yazı sayesinde okudum.

Ülkesel yoğunluğa bakıldığında Çin’in 1.8 trilyon$ ile ilk sırada, ABD’nin 0.6 ile ikinci sırada, Rusya’nın, Hindistan’ın ve AB’nin ayrı ayrı 0.3 ile üçüncü sırada Japonya’nın da 0.2 ile dördüncü sırada yer aldığını görülmekte.

2017’yle birlikte bu verilerin çok değiştiğini düşünüyorum; en basitinden, Fatih Birol’un da vurguladığı üzere Çin’in temiz enerji konusundaki yatırımları ülkeyi lider yapıyor.

Bu arada, subsidy kelimesi tanım olarak olarak WTO tarafından financial contribution olarak adlandırılıyor, farklı tanımlar da var ve bloğu okuyanlar bilir ama yine de yazayım, sadece doğrudan nakit destek anlamına gelmemektedir.

Zambia nükleer santral kuracak ve ülkenin Bilgi ve Yayıncılık Hizmetleri Bakanı, medya kuruluşlarına, halkın nükleer konusunda doğru bilgiye ulaşmasını amaçlayan programlar yapmalarını salık vermiş. Nasıl ama 🙂

Nükleer santrali Rus Rosatom şirketi kuracak.

Saudi Aramco VP’si Ahmed al-Khowaiter, yakıtın silindirlerde buji ile ateşlenmesine alternatif olabilecek ve benzinin dizel gibi sıkıştırılmasına dayalı radikal ileri motor teknolojilerine yatırım yapıyor. Şirket bunun için San Diego’daki Achates Power Inc. ile çalışıyor. Amaç, içten yanmalı motorların uzun süre hayatımızdan çıkmamasını sağlamak 🙂

Zaten kolay kolay çıkmayacak; ama Aramco’nun bu alanlara yatırım yapması not etmeye değer.

Nissan’ın 2018 model Leaf’inin resmi EPA test sonuçlarına göre (combined) menzil 243 km. 100 km’de 18.64 kWh elektrik enerjisi.

Gün geçmesin de ki herhangi bir düzenleyici kurumun başındaki birisi bitcoin hakkında olumsuz konuşmasın. Nijerya Merkez Bankası başkanı bitcoini veya genel olarak kripto paraları kumar olarak nitelendirmiş. Biraz ağır olacak diyeceğim, ama bir yönüyle doğru, zira çok volatil; ama bizim Bakan halen “bana göre saadet zinciri” noktasında, kendisinden ricam Çiftlik Bank ile uğraşması yönünde ve bu işi TCMB Başkanı Murat Bey’e bırakması, ne demişti Murat Bey: “istikrara katkı sağlayabilir.”, en aklı başında yorum 🙂

Bu arada, Rusya, resmi olarak kripto para regülasyonuna yönelik taslak metni yayımladı. Kripto paranın tanımı için, kullanılan ifade tam olarak şu: “a type of a digital financial asset that is issued by a legal entity or an individual entrepreneur (hereinafter referred to as an issuer) in order to attract financing and is recorded in the registry of digital records.“

Enel X ile alakalı Barış abiyle Twitter üzerinden yazışmamış oldu. Konuya esas yazıyı bugün tekrar okudum ve bu kapsamda öncelikle, Enel CEO’sunun 23/11/2017 tarihinde paylaştığım yatırımcı sunumundan hareketle şirketin 2020 hedeflerini tekrar paylaşayım (aşağıda)

600 MW enerji depolama kapasitesi
313 bin adet şarj istasyonu
10.7 GW demand response kapasitesi
47.9 milyon akıllı sayaç (+17.4 milyon ikinci nesil akıllı sayaç)

Enel X, Roma’da Enel’in genel merkezinden ayrı şekilde konumlandırılmış ve kendilerine “Google of energy” demişler ve Barış abinin dikkat çektiği bir diğer husus da “The business models are the same” ifadesi. Enel X’in 4 tane odak alanı var; i) e-mobility, ii) batarya hizmetleri, iii) işletmeler için danışmanlık, şebeke hizmetleri ve internet hizmetleri iv) akıllı ev.

Verili 4 odak konuyu, bu adamın “iş modeli” ifadesiyle birleştirirsek ve iş modeli ifadesi benim anladığım 9 building blocks olarak da adlandırılan business model canvas ise, gelir modellerinin ve value propositions’ın internet tabanlı olduğu netleşiyor. Bu da, downstream alanda gelir demek ki, teknolojinin getireceği kolaylık ve tasarruf vurgusu eldeki yegane kuvvet. Süslü püslü lafların arkasına bakarsak bence şunu görürüz; bu adamların elinde dağıtım şebekesi ile yenilenebilir enerji projeleri gibi varlıklar var, bunların etkilediği binalar var, insanlar var, yollar var, araçlar var vs… Dolayısıyla, şarj istasyonları, mikro şebeke, yenilenebilir santrallere entegre depolama sistemleri, şebekede depolama vs bunların gelir kaynakları olabilir. Yoksa, ifade ettikleri gibi müşterilere odaklanıp da müşteri başı ciddi bir para kazanmalarını beklemek mümkün değil gibi. Müşterilere sağlanan fayda sayesinde onlardan gelir edilmesinin ne kadar zor olduğunun göstermesi açısından somut bir örnek vereyim; in-home display denilince akla UK gelir ve ülkenin The Smart Meter Implementation Programı (SMIP) ile 2020 itibariyle her eve akıllı bir gaz ve elektrik sayacı ile in-home display kurulabilmesini amaçlanmış (program kapsamında toplam 104 milyon parça ekipman kurulumu söz konusu). Programın amacı, enerji tüketimini %5-15 arasında düşürmek. Program 11 milyar £ bütçeye sahip, müşteri başı 200 £. Programın 5 yıllık reklam bütçesi 100 milyon pound. 2016 üçüncü çeyrek sonu itibariyle yapılan kurulum adedi elektrikte 2.35 milyon, gazda 1.69 milyon. Bu, hedefin %7’sine karşılık geliyor. 2020 itibariyle nihai hedefin yakalabilmesi için her gün 40 bin gaz ve elektrik sayacı kurulumu yapılması gerekiyormuş. Programın uygulanmasında karşılaşılan sorunları 3 farklı boyutta ele alan Vulnerability and resistance in the United Kingdom’s smart meter transition başlıklı makale okunabilir; ama görüleceği üzere işin içine tüketicinin bizzat kendisi girince bu iş çok zorlaşıyor. Bunlar mutlak şeyler değil elbette.

12.12.2017

Avusturya’daki boru hattı patlaması İtalya’ya acil durum ilan ettirdi ve Sanayi Bakanı Carlo Calenda’ya göre Trans Adriatic Pipeline (TAP) ne kadar önemli olduğunu hatırlattı. UK’de gaz fiyatları da fırladı (kripto paraların anlık artışına benzemiş eğri).

Petrol fiyatları da günlük 406 bin varil petrol taşıyan Forties boru hattının çatlaklar nedeniyle kapatılması nedeniyle 65$/bbl aşmıştı (2015’ten bu yana ilk kez 65’i geçti petrol).

Petrol piyasası bu sıralar OPEC anlaşmasından ziyade casualties’den nemalanıyor.

Nijerya’da güç santrallerini özelleştirilmesinin ekonomiye faydalı olup olmayacağı tartışılıyor ve Nigerian Electricity Regulatory Commission eski başkanı Dr. Sam Amadi’ye göre hükümet iş yapış şeklini gözden geçirmeli. Dünyanın her yerinde aynı tartışmalar.

Saudi Aramco 2 triyon $ değerlemeye ulaşacak mı, yoksa 1.1 trilyon ancak mı yakalanacak?

Goldman’a göre emtia piyasası (ham madde), uzun vadede diğer ürünlere göre daha iyi bir getiriye sahip olacak.

VW CEO Matthias Müller, dizel teşviklerinin aşamalı şekilde elektrikli araçlara kaydırılmasını önerdi. Dizel skandalının merkezinde yer alan VW, kendini ayrıştırma gayreti içerisinde gibi. Faz’da çıkan habere göreyse Almanya hükümeti bu öneriyi reddetmiş.

Habere yapılan yorum ve ona yapılan yorum çok iyi:

Yorum: VW CEO doesnt want diesel subsidies? And Trump is US president?!?!?! Am I living in a parallell universe?!

Yoruma yorum: Yes you are. Tarantino will direct the next Star Trek movie and Bitcoin that was worth about 20$ for 10000 coins ten years ago is now 18000$ for one coin. Welcome to the Twilight Zone.

Dönüşüm geçirmek zor diş; Çin, kömürden gaza geçmeye çalışırken ciddi sıkıntılar yaşıyor, kış soğuk giderse durum daha da kötüleşecek. Bu, ekonomik büyümeyi de etkileyecektir, zira gaz eksikliği endüstriyel sektörlere de sıçrıyor. Mesela, Alman BASF Chongqing’deki fabrikasında force majeure ilan etti. Gaz dağıtma işini ulusal gaz şirketlerinden National Energy Administration devraldı.

Bu arada, İspanya hükümeti, 13 Kasım’da alınan kararla, kömür santrallerinin kapatılmasını veto etme yetkisine sahip oldu.

Nesnelerin interneti konusuna odaklı çalışan Trio Mobil araçtaki bazı göstergeleri uzaktan takip ederek, arıza riskiyle ilgili uyarma fikriyle yola çıkmış ve bugün 10 milyon lirayı aşkın ciro yapıyormuş. Dünya’daki haber burada.

10.11.2017

Trump’ın Çin ziyaretinde imzalanan anlaşma kapsamında, Çinli devlet şirketleri Alaska’daki LNG projesine 43 milyar $ yatırım yapacak. Anlaşmanın, ABD ile Çin arasındaki ticaret açığını yıllık 10 milyar $ azaltması bekleniyor (geçen yılki açık 347 milyar $ idi). Anlaşma, Çin’in çevre kirliliğiyle mücadelesine de katkısı var.

Anlaşmaya taraf şirketler şunlar: China Petrochemical Corp (Sinopec), China Investment Corporation ve Bank of China, The State of Alaska ve Alaska Gasline Development Corporation.

LNG ile alakalı bir diğer gelişme de şu: Total, 09 Kasım’da Engie’nin LNG varlıklarını 1.13 milyar £’a aldı.

Her 180 km’de bir elektrikli araç şarj istasyonu; E.ON, AB’den aldığı 10 milyon € fon yardımıyla İtalya-Norveç arasında 180 adet şarj istasyonu kuracak.

Bu arada, İngiltere’de, yeni dizel araç satışlarına yönelik vergi oranlarının artırılması planlanıyor. 22 Kasım’da gerçekleştirilecek olan Bütçe görüşmesinde söz konusu artışa yönelik açıklama yapılacağı belirtilirken, artışın katma değer vergisi kanalıyla mı, yoksa yeni bir vergi yoluyla mı sağlanacağına yönelik bir bilgi verilmiyor. Çevre Bakanı Michael Gove tarafından yapılan açıklamalar, uygulanacak verginin İngiltere’nin dizel araç ve hibrit dışındaki benzinli araçların satışının 2040 itibarıyla yasaklanmasını öngören Temiz Hava Stratejisi’nin bir parçası olacağına işaret ediyor. Hükümetin vergi kararı, Londra Belediye Başkanı Sadiq Khanın şehir merkezinde dolaşan eski dizel araçlara yönelik günlük 10 sterlin ek ücret uygulamasını takiben gerçekleşti. 2017 yılının ilk 10 ayında dizel araçların satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,9 oranında, Ekim ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre %29.9 gerilemiş bulunuyor. Ayrıca, Ekim ayında satılan yeni araçların %39.4’ü dizel araç olurken, satışlar bu düzeyle 2009 yılındaki %40 seviyesinin altına ikinci kez düşmüş oldu.

İngiltere, Aramco IPO’sunu Londra Borsasına çekmek için 2 milyar $’lık garanti borç çıkartıyor, Aramco gibi dev bir şirketin bu derece küçük bir meblağla ikna edilmeye çalışılmasını anlamadım.

Bu bir yana, OPEC, kendini uzun vadede petrol piyasasının ana belirleyicisi olarak görüyor.

ABD, 27 Ekim haftasında, tarihinde ilk kez günlük 2 milyon varili geçerek 2.13 milyon varil petrol ihraç etmiş. Brent petrol fiyatı 63’ün üzerinde seyrediyor.

Elektrikli arabaların neden olabileceği bakır talebindeki artış, dünyanın en büyük madencisi BHP’yi bakır kaynaklarının sayısını çoğaltmaya itiyor. Bakırın ton fiyatı da nerdeyse 2 yıldır yükselişte ve şu anda 7000 $ civarında (grafik).

Soru: Otomotivde örneğin bakır ebt yerine alüminyum ebt kullanımı söz konusu değil mi acaba?

Bilgi: Günümüz otomobillerinde yaklaşık 14-23 kg bakır kullanılıyorken, elektrikli bir otomobilde bunun yaklaşık 4 katı daha fazla bakır kablo kullanılıyor, yani en az 56 kg.

Çin, ülkesinde elektrikli araba fabrikası yatırımı yapmak isteyen yabancı yatırımcıların, serbest ticaret bölgelerinde %100 sahibi oldukları şirket kurmalarına izin verecek.

Alarko Holding, iştiraki Cenal Elektrik Üretim’in Çanakkale’nin Karabiga ilçesinde tesis ettiği kömüre dayalı 1320 MWe gücündeki santralin 660 MWe gücündeki 1 numaralı ünitesi elektrik üretimine başladı.

Uber ile Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Uber’in “uçan taksi” projesi Uber Elevate için hava sahasının yönetimini sağlayacak yazılım geliştirilmesi amacıyla anlaşma imzaladı. Anlaşma kapsamında, NASA uçan taksiler için alçak irtifada gerekli hava sahasının oluşturulması konusunda Uber’e destek verecek.

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 7 ülke tarafından, 2500 mt ve daha yüksek kesimlerde ve olumsuz hava koşullarında çalışabilecek özellikte küçük rüzgar türbinleri geliştirmek üzere proje başlatıldı. İspanya, Finlandiya, Arjantin, Meksika, Dominik Cumhuriyeti ve Uruguay’dan araştırma kurumlarının yer aldığı “Küçük Rüzgar Türbinlerinin Optimizasyonu ve Ticari Promosyonu” başlıklı projeye Türkiye’den de İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) dahil oldu.

27.10.2017

Fransa, Europe’s Carbon Emissions Trading Scheme EU-ETS’nin CO2 fiyatı üzerinde bir etkiye sahip olmaması nedeniyle, fiyatların 25-30 €/ton seviyelerinde tutulması konusunda çağrıda bulundu. Ancak, Almanya’nın buna sıcak bakması olası değil; çünkü Fransa enerji üretiminde büyük oranda nükleerden istifade ederken, Almanya %40 oranda kömürden elektrik üretiyor ve Energy Brainpool tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1 ton CO2 fiyatı

10 € altındayken elektrik üretiminde düşük karbon ekonomisine geçiş etkisi yaratmaz.
10 €’ya eşitken, CCGT (Combined-Cycle Gas Turbines) taş kömür santralleriyle rekabet edebilir hale gelir.
32 €’ya eşitken, CCGT linyit santralleriyle rekabet edebilir.
50 €’ya eşitken, CCGT santrallerinin tamamı tüm kömür santrallerinden daha ucuza elektrik üretebilir.

Yukarıdaki değerlere esas grafik burada.

EU-ETS’nin Türkiye’de elektrik fiyatlarının geleceği bağlamında önemli olmayacağını değerlendiriyorum.

Enel, elektrikli araç şarj istasyonu üreticisi ve JuiceNet şarj istasyonu işletmecisi eMotorWerks’ü satın aldı.

Şirket bugüne kadar, Clipper Creek, AeroVironment and Volta Charging gibi şarj istasyonu işletmecilerine sağladığı ve doğrudan kendisinin kurduğu istasyonlarla toplam 25 bin adet sistem kurmuş.

Hyundai Ioniq Electric’in 2017 yılı üretim hacmi aylık bazda aşağıdaki şekilde gerçekleşmiş (bkz):

Hyundai IONIQ production figures in 2017

Buna göre, ilk 9 ayda toplam 11941 adet elektrikli model üretilmiş, aylık ortalama yaklaşık 1327’ye karşılık geliyor. Yani, 12 ayın sonunda toplam üretim 15921’e ulaşabilir. 2018 hedefi ise 48 bin adet (bkz). Öte yandan, Nissan Leaf 2018 2 ay içerisinde 9 bin adet sipariş almış (beklentilerin üzerinde ve Tesla’nın ön siparişleri gibi değil, gerçek, bağlayıcı siparişler).

Türkiye’de de satışa sunulan HEV üretimiyse 2017 ilk 9 ayda 34176 ve yıl sonuna kadar 45568 olabilir.

Elektrikli araç satış tahmini yapmak yumurta tavuk problemini beraberinde getiriyor; ancak Türkiye’ye gelecek elektrikli araç Hyundai Ioniq ve Nissan Leaf olabileceğinden (BMW i3’ü 200 bin liraya yakın fiyatından ötürü dikkate almıyorum), sadece bu üretim şartlarında bile (ülkemizdeki şarj istasyonu eksikliğini dikkate almıyorum) ülkemizde yılda 100-200 adet bile elektrikli araç satmak zor iş gibi. Geleneksel yöntem buna izin vermez. Yenilikçi yöntemler şart.

VW, 2020’ye kadar yapısal değişikliklere odaklanıp, 2025 itibariyle e-mobility alanında dünya lideri olmayı hedefliyor (haber). VW’nin e-Mobility Vehicle Series yöneticisi Christian Senger’in We are redefinin mobility başlıklı sunumundan çıktılar şu şekilde:

VW 2025’te 80 yeni EV modelini piyasaya sürecek, bunun 50’si bataryalı elektrikli olacak.
Bugün itibariyle 410 Wh/l olan batarya yoğunluğunun 2020’de 700’e ulaşması, 2025’lerde geliştirilmiş anot ve katot sayesinde yoğunluğun 800’e ulaşması ve piyasaya all solid state bataryaların sürülmesi bekleniyor.
2020’de batarya paketi fiyatı 100 €/kWh değerinin altına düşmesi bekleniyor.

Bu arada;

Deutsche See tarafından VW aleyhine emisyon skandalıyla alakalı açılan bir dava ilgili Alman mahkemesi tarafından reddedildi.
Emisyon skandalına konu araçların düzeltilmesinde BMW ve Daimler ile kartel oluşturulup oluşturulmadığı konusunda VW CEO’su, kartel kanununa uygun hareket ettiklerini ve herhangi bir fiyat sabitlemeden haberdar olmadığını söyledi.

İlavaten, Nissan Vice President, 2025 gibi elektrikli araç almakla dizel/benzin yakıtlı aracın yaklaşık aynı maliyete satın alınabileceğini söyledi. Fiyatlar aynı iken ve 2025 itibariyle bataryaların sağlayacağı menziller ve şarj istasyonu adetleri artmış olacakken dizel/benzin yakıtlı araç almak anlamsızlaşacak gibi gözükse de, dünyanın bu konuda homojen olmasını beklemek aşırı abartı olacaktır.

VW bu şekilde yapısal bir dönüşüme hazırlanırken, Toyota’nın da esasen benzer bir dönüşüme gireceğinin sinyallerini alıyoruz. Zira, uzun yıllardır hidrojen yakıt piline odaklanması nedeniyle elektrikli araç konusunda geri kalan Toyota başkanı, hidrojenden vazgeçilmeyeceğini beyan ederek, hidrojen yakıt pilli araçlarla elektrikli araçların birbirinin rakibi olmadığını söyledi ve Mirai’nin baş mühendisi Yoshikazu Tanaka, Musk’ın hidrojen yakıt hücresi araçlar konusunda haklı olduğunu, aracı şarj etmenin daha mantıklı olduğunu söyledi.

Solid state batarya konusunda odaklanan Toyota elektrikli aracı en erken 2020 gibi piyasa sürmeyi hedefliyor ve burada da, gelecekteki batarya teknolojilerinin kapasitelerine yönelik ilginç veriler var.

ABD’liler ciddi anlamda pick-up meraklısı. Ford’un bu seneki F-Series pick-up ciro beklentisi 41 milyar $ (bkz) (tanesi 45500 $’dan 900 bin adet satış üzerinden). Bu, Nike, Facebook, Coca-Cola gibi şirketlerin cirosundan fazla.

Artan petrol fiyatlarından Avrupa’lı petrol devleri çok ciddi faydalanıyor. Örneğin Total, 2017 Ç3’te, geçen yılın aynı dönemine göre %29 artışla 2.7 milyar net kâr yazmış ve bu artışta, geçen yılın aynı dönemine göre%14’e yüksek seyreden Brent petrol fiyatıyla %6 civarında artan üretimin etkisiyle arama ve üretim bölümünün %84’lük kâr artışı sağlamasının etkisi büyük. Bu arada, Total, Engie’nin LNG birimiyle ilgileniyor.

Exxon’un Ç3 net geliri de, artan gaz ve petrol fiyatları sayesinde beklentilerin üzerinde gerçekleşerek 3.97 milyar $ geldi. Chevron net geliri de, beklentilerin altında kalsa da, üretimdeki azalmaya rağmen 1.95 milyar $ geldi (geçen yıl 1.28 idi).

30 Kasım’daki OPEC toplantısı yaklaşırken, Putin ve Arabistan Veliahtının demeçleri petrol kısıntısının 2018 Mart’tan sonra da yıl sonuna kadar uzatılacağı yönünde kanaatleri pekiştirmekte.

Saudi Aramco’nun iştiraki olan Aramco Overseas Company B.V. (AOC), Gunvor’un Maasvlakte Olie Terminal’inden (MOT) hisse satın aldı.

İran Petrol Bakan Yardımcısı, İran’ın 2018’de 20 milyar $’ı aşkın enerji anlaşması yapmayı beklediğini söyledi.

Petrol fiyatlarının düşmeyeceğine ve/veya Trump’ın İran konusundaki atarlı giderli tavırlarına rağmen İran’ın uluslar arası enerji şirketleri için cazibesini koruyacağına mı işaret acaba?

47 ülkeden 50 milyon kullanıcının verilerinden hareketle hazırlanan Moovit Global Toplu Taşıma Raporu sonuçlarını aşağıda veriyorum (bkz) (English version); ama bu raporun özel otomobil kullanımı için olanına da ihtiyaç var. Elektrikli araç şarj istasyonu planlaması için çok önemli.

İstanbul ortalama 12 km yolculuk mesafesi ile hafta içi günlerde en uzun mesafe yol katedilen metropol & yolculukların %35’i 12 km’den daha uzun sürüyor.
Ortalama 91 dk ile Avrupa’da en uzun zamanı yolda geçirenler İstanbullular
19 dk ortalama durakta bekleme süresi ile, Roma ve Los Angeles’dan sonra, en fazla durakta bekleyen İstanbul. Durakta en az bekleyenler ise ortalama 10 dk ile Barselona ve Berlin sakinleri.
İstanbul’da toplu taşıma kullananların %26’sı, Paris’te %32’si en az 2 aktarma yapıyor.
Avrupa’da, günlük yolculukları sırasında Berlinliler en az, İstanbullular ortalama 940 metre ile en çok yürüyor.

Güzel bir yazı: aşırı vaatler ve bunların gerçekleşmesinde yaşanan gecikmeler arasında kirlenen Tesla.

Apple kurucularından Wozniak da Tesla’nın insanları otopilot konusunda aldattığına ilişkin demeç vermiş CNBC’ye. Tesla, vaatte bulunmaya devam ederken Ford CEO’su, otonom araları önümüzdeki sene test edeceklerini söyledi.

2017 yılının enerji projeleri: Power Engineering ve Renewable Energy World tarafından belirlenen finalistler burada.

#TarihteBugün: New York metrosu açıldı 27 Ekim 1904’te açıldı (dünyanın ilk metrosu ise 1863’te Londra’da açılmıştı, Londra’dan sonra ise 1875’te Karaköy-Beyoğlu metrosu hizmete açılmıştı).

#GününFotoğrafı: Bitcoin plakalı Tesla (bkz)

Tesla Bitcoin

06.06.2017

Purdue University’den araştırmacılar, lF-Battery adını verdikleri, elektrikli araçların çok kısa sürede, arabaya yakıt koyar gibi şarj edilmesine olanak tanıyan teknolojinin ticarileştirilmesine çalışıyorlar. IF-Battery sisteminde, araç sıvı elektrolitlerle dolduruluyor ve böylelikle harcanmış batarya akışkanları yeniden enerjilendiriliyor.

İlgili kişiler: John Cushman drbigjohn@gmail.com – Eric Nauman, enauman@purdue.edu – Michael Mueterthies, mmuetert@purdue.edu

Vladimir Putin, Ethereum kurucusu Vitalik Buterin ile görüştü ve mümkün olan Rus ortaklarla bağ kurma fikrini desteklediğini ifade etti. Rusya’da Blockchain konusunda yaşanan bazı gelişmeler şu şekilde:

Rusya Merkez Bankası Bitcoin ve diğer dijital para birimlerine yönelik yeni bir kanun yazıyor ve Banka, ulusal kripto para birimi geliştirilmesine de ilgili.
Moscow Exchange Group, yatırımcılarının Hyperledger Fabric teknolojisine sayalı blockchain esaslı hissedar oylama platformu kurulmasında son aşamada. Group, sayede uluslararası yatırımcıların konforunun artırılmasını amaçlıyor.
Merkezi Menkul Kıymet Kurumu, kurduğu konsorsiyumun aracılığıyla, blockchain teknolojisinin finansal sektörde yaratabileceği verimliliği artırmak istiyor.

Yenilenebilir enerji yatırımları, Avrupa’da teşvikler olmadan da yapılabilir mi? Our New Energy’nin enerji servis ve danışmanlık bölümü direktörü Miguel Marroquin’e göre;

Bankaların kısa süreli PPA’lar ve piyasa fiyat riski konusunda daha rahat olmasıyla yenilenebilirler Kuzeydoğu Avrupa’da %100 ticari hale gelecek. 8 yıllık PPA’lara rağmen 15 yıl vadeli finansman modellerinin varlığının bunun işaretleri.
Verimli birçok güneş ve rüzgar projesi 40 $/MWh mertebelerinde rabtıbl.
Yenilenebilir kaynakların marjinal maliyetlerinin çok düşük olması piyasa fiyatlarını çok aşağılara düşürdü, bunu telafi etmek için de tüketicilere yapay bileşenlerle yansıtma yapıldı ve çalışmalar yenilenebilir kaynakların hanehalkı ve büyük sanayi enerji faturaları üzerinden %6-8 arasında maliyeti olduğunu gösteriyor.
20 Orta Batı Avrupa ülkelerinin çoğu, 10 yıl içerisinde, yeni yenilenebilir enerji yatırımlarına alım ve yatırım teşviği sağlamayacak.

Blockchain ve regülasyon engelleri

AB finans ve enerji düzenlemeleri, şeffaflık, rekabet vb amaçlar doğrultusunda raporlamayı zorunlu tutuyor.
Blockchain sistemine geçmenin gerektireceği zaman ve maliyet anlamlı mı?
Depolamanın dağıtık olması güvenlikli yapı olarak sunulmakla birlikte, güvensizlik de yaratıyor.
Küçük şirketler için anlamlı olabilir; ama bu durumda Blockchain’in e-point gibi muadilleri çift yönlü elektrik ticareti konusunda gelecek vadediyor.

Çalışmalar

BTL isimli şirket, bu yılın sonuna doğru blockchain tabanlı gaz ticaret platformu oluşturmayı planlıyor.

IBM’in Avrupa’da çeşitli projeleri var.
- Almanya’nın şebeke işletmecisi TenneT ile yürütülüyor ve projeyle, TenneT evlerdeki güneş aküleriyle elektrik şebekesini yöneten ilk sistem operatörü olacak. Puant saatlerde üretin fazla elektrik enerjisi evlerdeki bu akülerde depolanacak ve böylelikle rüzgar türbinlerini durdurmaya gerek kalmayacak.
- Hollanda’da yeşil sertifikalandırma üzerine çalışıyor. Blockchain, üretilen yeşil enerjiyi etiketleyebilir.
Ponton firmasınca, enerji ticaretine yönelik yazılım geliştiriliyor.
Innogy’nin, elektrikli araçların şarjı ve ödemelerin kripto para birimiyle yapılmasına yönelik uygulaması var.
İtalyan Enel, en iyi uygulamayı tespit etmek üzere yarışma başlattı.

Kısa kısa derleme haberler

California senatosu, elektrik enerjisinin 2045’te yüzde 100 yenilenebilir kaynaklardan elde edilmesi konusunda önlem aldı. Bu konudaki güncel oranı yaklaık %30 olan California, aşamalı olarak 2026 sonuna kadar %50, 2030 sonunda %60 hedefinin yakalamayı hedefliyor.
Nissan’ın elektrikli otomobili Leaf, 26 ülkede 113 şehirde taksi olarak kullanılıyor.
Vietnam nasıl bir PPA taslağı hazırladıysa artık, ülkedeki ticaret odalarını şemsiye altında toplayan Vietnam Business Forum (VBF), taslağın bu haliyle bankable olmadığını söyledi.
Hidistan’lı ACME’nin batarya değişim istasyonu hakkındaki basın duyurusu (bu haberi ilk olarak EAK‘de okudum)
Saudi Aramco Başkanı ve Arabistan Enerji Bakanı Khalid Al-Falih, halka arz sonrası Aramco’nun gaz üretimine yatırım yapacağını söyledi.
Katar, Siemens ile 790 milyon € değerinde trafo ve şat tesisi tedarik anlaşması imzaladı.
Mercedes’ten sonra da Renault Tesla Powerwall’a rakip bir depolama ünitesi çıkarıyor. Tesla’dan farklı olarak, elektrikli aaçlarda kullanılan batarya hücrelerinin kullanılacağı ürün için, Renault Powervault’la işbirliğine gidiyor ve maliyetlerin %30 daha az olacağını iddia ediyor.

28.04.2017

Paris’te düzenlenen International Oil Summit’te Bloomberg’e demeç veren OPEC Genel Sekreteri Barkindo, OPEC’in kesintisinin devam edip etmeyeceği konusunda şu ifadeyi kullandı: “consensus is gradually but steadily building”. Bunda sanırım Aramco’nun IPO’unun ve Rusya’nın etkisi büyüktür.

Aramco’nun CEO’su Amin Nasser da, petrolün global ekonominin dayanağı olduğunu söyledi ve yakın zamanda zirve yapacağına dair öngörülere karşı çıktı. IEA da 2040’a kadar petrol talebinin artacağını öngörmekte. Öte yandan, Total Baş Enerji Ekonomisti Joel Couse, elektrikli araç popülasyonundaki artışın petrol bazlı yakıtlara olan talebin 2030’larda zirveye ulaşmasına neden olacağını, Shell’in Baş Mali Sorumlusu Simon Henry de talepte 5 yıl içerisinde zirve görülebileceğini söyledi.

Henry’nin “5 yılda zirve görebilir” ifadesi çok iddialı olduğu gibi, “talep/forecast/prediction” söz konusu olduğunda, noktasal tahminlerden ziyade trendi daha çok önemsiyorum. Nitekim, IEA’nın 2000’lerde 2020’ler için GES için yaptığı tahminle, şimdilerde yaptığı arasında dağlar kadar fark var. O nedenle, bence petrol için 2020-25’leri görmek lazım; ama şirket olsam petrolsüz bir gelecek için yapardım planlarımı.

Blockchain konusunda yazıp çizmek lazım. Doğrulama ve takip (identifying – tracking) hususlarına getirdiği farklı yaklaşım dolayısıyla güvenlikli veri dağıtım zinciri olarak adlandırılan ve bir tür veri yönetim yapısı algoritması sunan blockchain geleceğin yıkıcı teknolojilerinden birisi olarak gösteriliyor. Blockchain’i Barış Sanlı zincir dizini olarak Türkçeleştiriyor. Bu konuda özellikle “ethereum” tabanlı teknoloji ön plana çıkıyor.

Blockchain denilince akla hemen bitcoin geliyor olabilir; ama alakası yok, teknolojinin katma değeri identifying – tracking konusunda olunca her alana uygulanabiliyor. Örneğin dün Venture Beat’ta çıkan haberde, Spotify’ın hak sahipleriyle telif haklarını eşleştirilmesi hususunda blokchain teknolojisi geliştiren ve 2016’da kurulan Mediachain’i satın aldığı yazılı.

Enerjiyle alakalı bakıldığında, akıllı şebekeyi ele alırsak, blockchain sisteminin temellerinden birisi akıllı sayaç olacak ve bu konuda çalışan UK merkezi Electron diye bir girişim var.

WEF’in 25 Nisan’da yayınladığı yazı da okunabilir.

EnBW Almanya’da 900 MW gücündeki off-shore rüzgar enerjisi ihalesini sıfır fiyatla kazandı, yani projenin üretileceği elektrik enerjisi için sabit bir alım fiyatı yok. İkili anlaşma imzalanmadığı takdirde elektrik toptan satış piyasasına satılacak. Projenin 2025’te işletmeye geçmesi bekleniyor.

Dong Energy ise toplam 590 MW gücünde 3 adet sahanın ihalesini kazandı, bunlardan OWP West ve Borkum Riffgrund West 2 sahalarının alım garantisiz fiyatla, The Gode Wind 3’ü de 60 €/MWh bedelle kazandı.

Konuyla alakalı Energy Transition sitesinde çıkan yazıda, ihalelerin 1 tanesi hariç tamamının garanti fiyatsız sonuçlanması şu sebeplere bağlanmış;

2025’e doğru 1 türbin 13-15 MW güçte olacak (ilk yatırım maliyetini düşürücü etmen).
Sahalar birbirine yakın olduğundan Dong Energy ile EnBW altyapı konusunda birlikte çalışabilirler.
2023 sonrası Almanya nükleer kapatılmış olacak, 1 tane istisna hariç yolda kömür santrali de gözükmüyor. Spot baz fiyatlarını doğal gaz santralleri belirleyecek.

Önemli bir nokta: iletim hattı yatırımı ihale kapsamında değil.

Almanya’daki ikinci rüzgar ihalesi 2018’de.

WWF, Calvert Investments, CDP ve Ceres tarafından hazırlanan Power Forward 3.0 raporu kısa özeti (raporun tamamı için link):

Fortune 500 şirketlerinin %48’i bir veya daha fazla temiz enerji hedefine sahip (2014 yılındaki raporda bu oran %43).
Fortune 500’deki 190 şirketin yaklaşık 80 bin adet projesiyle sadece 2016 yılında 3.7 milyar $ tasarruf sağlanmış.
Fortune 100’deki şirketlerin %63’ü bir veya daha fazla temiz enerji hedefine sahip.
Google 2017 yılı içerisinde sıfır emisyon hedefine ulaşmayı hedefliyor. Salesforce Nisan ayında sıfır emisyon hedefine ulaştığını açıkladı.

Estonya, Tesla’nın Avrupa’daki Giga fabrikasının neden Estonya’da olması gerektiğine ilişkin yaratıcı bir video hazırlamış (haber de burada).

Bu arada, Elon Musk da Çin’e gitti ve Başbakan Yardımcısı Wang Yang ile görüştü. Görüşmenin içeriği açıklanmamış; ama Gigafactory için olduğu söyleniyor ki mantılı. Zira, Tesla’nın 2016 cirosunun 1 milyar dolardan fazlası Çin’den. Estonya yaklaşımı yeni nesil teşvik gibi, ISPAT’a örnek belki; ama potansiyel başka bir şey. Ne demiştik, Çin’in potansiyelinden soyutlanmak imkânsız. Türkiye’nin bu konudaki potansiyeli? Panasonic de 2015 sonunda duyurduğu Çin’deki ilk fabrikasının açılışını yaptı. Prizmatik tip formatta batarya hücre üretimi yapılacak olan tesis yaklaşık 400 milyon $ yatırımla kuruldu ve 200 bin araca batarya tedarik edeceği belirtilen tesisin 2018’in ilk çeyreğinde üretime başlaması bekleniyor.

Panasonic Çin

“28.04.2017” yazısını okumaya devam et →

24.04.2017

Toshiba, organizasyon değişikliğine giderek 4 tane %100 ortağı olduğu bağlı ortaklık (subsidiary) kuruyor. Kurum içinde ayrı birer şirket olan Energy Systems & Nuclear Energy Systems ayrı bir tüzel kişilik altında toplanacak. Oluşturulacak diğer üç birim de şu şekilde: Infrastructure Systems, Storage & Devices, Industrial Informationve Communication Technology.

Toshiba’nın Westinghouse kaynaklı sıkıntısının benzerini RWE, E.ON, EnBW ve Vattenfall şirketleri de Almanya’nın nükleeri terketme planı sonrası nükleer atığın depolama maliyeti nedeniyle yaşamışlar ve RWE Innogy, E.On Uniper isimli şirketler kurarak iş birimlerini ayrıştırmıştı.

Arabistan’ın satabileceği tek şey sanırım Saudi Aramco. Soru ise şu; bankacılar Saudi Aramco’yu satabilecek mi? FT’deki yazıda, günlük 10 m varil petrol üreten, 266 milyar m3 varil petrol ve 8.3 trilyon m3 doğal gaz rezervine sahip olduğu iddia edilen Aramco’nun, Araplarca değerlemesi 2 trilyon $’ın üzerinde (%5’i 100 milyar $ esas alınarak), yani İtalya’nın veya Hindistan’ın GSYİH’sinden fazla. Yazıda, %5’lik halka arz ile alakalı dile getirilen endişeler şu şekilde sıralanmış: i) halka arz edilmeyecek 95’lik paya sahip çoğunluğun %5’in azınlık hakkını gözetip gözetmeyeceği (buna katılmıyorum), ii) petrol fiyatları ve iii) politika. Yazıda sorunların çözülebileceği ve makul fiyatların oluşmasının sağlanabileceği ifade edilmiş, ancak yazar bunu olası görmediğine de değinmiş; çünkü Krallığın uluslararası standartlara ve incelemelere açılması fikri çok uzak görünüyormuş.

Mart ayında iflasını açıklayan ABD’li rooftop solar lease şirketi Sungevity’nin 50 milyon $’a Northern Pacific Group‘a satışına Mahkeme izin verdi (20 milyon $ gecikmeksizin yatırılmak kaydıyla). İsim de Solar Spectrum olarak değiştiriliyor. Solar lease işinin en büyük riski, mülk sahiplerinin ilk yatırım maliyetlerinin şirketlerce üstleniliyor olmasından ötürü ciddi kaynak ihtiyacı gerektirmesi, akışın sekteye uğramaması önemli. Bu ifadeye dayanak teşkil etmesi için SolarCity’nin kendisinin belirttiği risk faktörlerinden bir tanesini olduğu gibi paylaşıyorum: “We need to enter into additional substantial financing arrangements to facilitate our customers’ access to our solar energy systems, and if this financing is not available to us on acceptable terms, if and when needed, our ability to continue to grow our business would be materially adversely impacted.“

İngiltere Şebeke İşletmecisi National Grid, 22 Nisan’da attığı twitte, ülkenin ilk kez 24 saatlik zaman dilimi boyunca kömür üretmediğini belirtti.

National Grid

Konuyu haber yapan Enerji Günlüğü; İngiltere’nin ilk kömür santrali 1882 yılında Londra’da açılan Holborn Viaduct kömür yakıtlı üretim tesisi olduğunu ve dolayısıyla, 135 yıldır ilk kez elektrik üretiminde kömürün olmadığı bir 24 saat yaşandığını ifade etmiş.

Hyundai, California’da Iconiq Electic modeli için aylık 275 $’dan (+vergi) limitsiz abonelik modeli başlattı.

Hyundai1

Aracın fiyatı: 29500 $ (fiyata 7500 $’lık federal tax credit indirimi uygulanıyor California’da)

Hyundai2

Iconiq’in EPA menzili 200 km. 383 km menzile sahip Chevy Bolt EV için GM, aylık 329$’dan başlamak üzere kiralama seçeneği sunmaya başlamıştı (girişte 3809 $ ön para alınıyor). Chevy’nin fiyatı da 37495 $ (7500 $’lık federal tax credit sonrası fiyat 29995 $). Benzer şekjilde Renault da, 41 kWh kapasiteli bataryaya sahip Zoe elektrikli aracını aylık 179 €’dan başlayan fiyatlarla (batarya kirası ayrıca ekleniyor) kiralıyor.

Türkiye’de Derindere Motorlu Araçlar’ın dönüştürdüğü elektrikli Toyota Corolla, aylık 900 €’ya kiralanıyor.