29.01.2019

GE’nin 9HA tip türbininin kullanıldığı Fransa’daki bir RES’de, 2017 Ocak – 2018 Ekim arasında ekipman kaynaklı 86 kez durma gerçekleşmiş (bkz).

Normalde 25000 saat sonra blade/kanat değişikliği öngören GE, riskli kanatlarda 7000 saatte değişiklik yapılmasını öneriyor.

—

Dünyanın en büyük bakır cevheri ve nikel üreticisi Brazilya’lı Vale’nin Corrego do Feijao madenindeki atık barajının patlaması yıkılmasıyla, madencilik faaliyeti yönetim ofisleri ile Brumadinho kasabası şlam altında kaldı. 65 kişinin öldüğü teyit edilirken (bkz), yüzlerce kişi kayıp ve Brezilya hükümeti Vale’deki “altın hisse”si sayesinde şirkette yönetim değişikliğine gitmeyi planlıyor (bkz).

Brezilya mahkemesi, Vale’nin 3 milyar USD’lik varlığını, tazminatları karşılamak amacıyla dondurdu (FT).

Esaslı bir çevre felaketi olarak literatüre geçecek olan bir kaza söz konusu, zira bakır cevheri atıklarından oluşan şlam sülfirik asit üretme potansiyeline sahip ve başka bir madeninde benzer bir kaza yaşanan şirketin CEO’su Fabio Schvartsman’in ifadeleri ilginç: “Maden mühendisi değilim, mühendislerin tavsiyelerini takip ettim ve olanı gördünüz. Bı kazaları önlemenin tek yolu var, ulusal/uluslararası standartların ötesine gitmeliyiz“.

Video görüntüleri

Yıkılan bir köprü

—

Aramco, Hyundai’nin petrol rafinerisi iş kolu olan Hyundai Oilbank’ın %20’sini 1.6 milyar USD’ye satın alacak.

—

Polonya 2017’de toplam gaz tüketiminin yüzde 63’ünü Rusya’dan, %11’ini LNG ile Katar’dan karşılarken, 2022 geldiğinde %43’ünü Norveç’ten, yüzde 37’sini LNG ile karşılamayı planlıyordu (bkz). 2020’de Gazprom ile Polonya anlaşması bitiyor ve Polonya anlaşmayı yenilemek istemiyor. Bunun için de, 30 Kasım 2018’de Polonya’lı Gaz-System ve Danimarkalı ortağı Energinet, Norveç gaz sahalarını Polonya’ya bağlayacak Baltık boru hattı projesi konusunda anlaşmaya varmıştı (boru hattı, boru hattı).

Polonya’nın devlet kontrollü şirketi Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG), Norveç’teki Tommeliten Alpha gaz sahasına 220 milyon USD karşılığında ortak oldu.

Polonya merkezli Polityka Insight’tan analist Robert Tomaszewski’nin yenilenebilir enerjiye yaklaşımına bakılırsa dünyanın alacağı daha çok yol var. Şöyle demiş kendisi; “kömürden kurtulmak zorundayız, yenilenebilirler de kararlı değil, dolayısıyla elektrik kesintileriyle karşılaşmamak için arka planda bir şeyler yapmak zorundayız“

(FT haberi)

—

Arabistan’ın Public Investment Fund’u Tesla’daki yüzde 4.9’luk hissesinin tamamına yakınını hisse hareketlerine karşı hedge etmiş.

—

Toyota Corolla Sedan’ın hibrit modelinin banttan indirilişine ilişkin törende dizel satışlarının sonlandırılacağı açıklandı. Böylelikle, sadece benzin ve hibrit araçlar satılacak.

Bu, TR’ye özel bir karar değil, 2018’de tüm Avrupa’da ticari araçlar haricinde dizel satışlarının durdurulacağı açıklanmıştı (bkz).

Çin’de uzun yıllar sonra ilk kez düşen araç satışlarının ardından Hyundai gönüllü erken emeklilik planının işçilere sundu (bkz). VW, Slovakya’daki fabrikasında 2009’dan bu yana ilk kez işçi çıkarmaya hazırlanıyor (bkz).

Yalnız, ilginç şekilde, 2018’de 2017’ye oranla Çin’deki araç satışını %14.3 artıran Toyota 2019’da 1.6 milyon araç satmayı hedefliyor (2018’e göre %8 artış) (bkz). 2019’da Çin’de 28.1 milyon araç satışı bekleniyor.

Audi de önümüzdeki 5 yılı kapsayan 17 milyar USD’lik masraf kısma politikasının sonucu olarak bu süreçte iş gücünde yüzde 3’lük (=14000 kişi) azalma öngörüyor (bkz).

—

Alman hükümetinin lityum madenciliğinde lobicilik başarısı. Çin’liler, global lityum üretiminin yarısını ve batarya üretiminin de yüzde 60’ını karşılıyor ve lityum madeni yatırımlarına son 2 yılda sadece Güney Amerika’da 4.2 milyar USD yatırdı; fakat Bolivya’daki rekabeti ACI Systems GmbH isimli bir Alman şirketi daha iyi bir teklifle kazandı.

—

BP, BP Ventures üzerinden, Çin’li elektrikli araç şarj platformu PowerShare’e yatırım yaptı.

—

Apple, 2018’de ABD’li parça parça/bileşen tedarikçilerine ve şirketlerine toplam 60 milyar USD harcamış ve ABD’de yarattığı istihdam 2011’deki 600 binden 2 milyona çıkmış.

13.02.2018

İskoçya merkezli mühendislik şirketi Gravitricity, eski maden kuyularını enerji depolama için kullanmayı planlıyor. Şirketin yaklaşımına göre yer çekiminin (gravity) bizatihi kendisi, yani enerjinin depolanmasında ve serbest bırakılmasında yük/ağırlık kullanılacak (şematik gösterim). Bu yenilikçi yaklaşımın ticari olarak hayata geçirilip geçirilmeyeceğinin test edilmesi için Şirket İngiltere Inovasyon Ajansı Innovate UK’den 650 bin £ destek sağladı.

Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) bugün yayınladığı Şubat ayı oil raporuna göre; ABD petrol üretimi Kasım ayından bu yana sadece 3 ay içerisinde 846 bin varil/gün artmış ve IEA, ABD’nin yakın zamanda Suudi Arabistan’ı geçeceğini, hatta, yıl sonu itibariyle Rusya’yı da geride bırakarak global lider olabileceğini öngörüyor. Buna göre, OPEC, kesinti anlaşmasıyla piyasadaki fazlalığı azaltsa da, karşısında ABD tehlikesiyle karşı karşıya.

IEA’nın yıllık oil market outlook’u 5 Mart’ta yayınlanacak.

Bu arada, zerohedge, Rusya Enerji Bakanı Novak’ın, Rusya’nın Suriye petrol kuyularının yeniden işletmeye açılması konusunda Suriye’ye yardım etmeye hazır olduğunu söylediğini paylaştı. Konuyla ilgili Novak’ın tam ifadelerine burada yer vermişler.

Avrupa Birliği’nin Ticaret Komisyonu Uluslararası Ticaret’ten Sorumlu Üyesi Cecilia Malmstrom, Paris Anlaşması onayının (ratify) ticaret anlaşmalarının şartı olacağını söyledi.

ABD merkezli ChargePoint, toplam 45 bin şarj istasyonu üzerinden aylık 1 milyon araç için 8 GWh elektrik sağlıyor. Bu, 3000 kWh/yıl elektrik tüketimi varsayımıyla 32 bin haneye elektrik sağlamakla eş değer ve şirketin 2018 yılı beklentisi aylık 12 GWh.

Çin’li li-on batarya üreticisi CATL (2011’de kuruldu), %10 hissesini 20 milyar $ değerleme karşılığı 2 milyar USD’ye satarak Tesla Gigafactory’den sonra dünyanın en büyük li-on tesisini finanse edecek.

Bloomberg tarafından hazırlanan Gigafactory listesi burada.

Bu arada, CATL 2020’den önce 300 Wh/kg yoğunluğa ulaşmayı hedefliyor. Öte yandan, LG Chem ile 2016’ta iş birliği anlaşması imzalayan Sion Power, bu yıl içerisinde 500 Wh/kg yoğunlukta batarya hücresi üretecekmiş, göreceğiz!

Macaristan Avrupa’nın batarya üretim üssü olacak gibi. Samsung SDI ve SK Innovation firmalarından sonra GS Yuasa da Macaristan’da tesis açmayı planladığını duyurdu. Japon GS Yuasa, 2015’te İnci Akü’yü satın almıştı.

National Grid tarafından T-4 kapasite piyasası 2021/22 ihalesi 08 Şubat günü düzenlendi. İhalede takas fiyatı beklentilerin altında 8.4£/kW olarak çıktı ve toplamda kapasite 50410.119 MW. Bu kapasitenin 23 GW’ı CCGT, 4.6’sı CHP, 7.9’u nükleer vs…

(FT haber linki)

ACWA’nın SolarCoin ile yaptığı anlaşma üzerine Greentechmedia’da haber çıkmış. Yazıda, GES geliştiricisinin cirosunun SolarCoin sayesinde %1 artabileceği vs belirtilmiş. Bilindiği üzere 1 MWh elektrik enerjisi karşılığında 1 SLR kazanılıyor. SLR fiyatı bu sıra kripto piyasanın durumu nedeniyle 0.5 USD seviyelerine gerilemiş; ama her durumda hakikaten gelir kapısı var burada. Türkiye’deki proje sahipleri kendilerini sisteme kaydettirmeli (site).

Geçtiğimiz günlerde, Ethereum smart contract tabanlı geliştirilen WePower projesi de 40 milyon USD fon toplamış. Bunu ayrıca inceleyeceğim. WhitePaper burada.

Kanadalı 3 güneş paneli üreticisi Silfab Solar, Heliene, and Canadian Solar ABD’nin %30 gümrük tarifesine karşı dava açtı.

Söz konusu safeguard tarifesinin yürürlüğe girmesini takip eden günlerde, JinkoSolar’ın da ABD’de 410 milyon $ yatırımla üretim tesisi kuracağı doğrulanmıştı. Kanadalılar dava yolunu seçmiş.

Koreli KOGAS, Avustralya’lı LNG ihracatçılarını sözleşme koşulları nedeniyle tahkime verdi. Asyalıları buna iten, bollaşan (artan) tedarik imkanları ve dolayısıyla şirketler daha iyi şartlar talep ediyor. Bu önemli bir şey.

07.12.2017

DUH, BMW 320d’nin NOx başta olmak üzere emisyon değerlerinin, aracın devri 3000 rpm ve üzeri olduğu durumda yasal sınırın 7.2 kat üzerinde olduğunu iddia etti. BMW reddediyor.

Enel, PG&E ile 85 MW/340 MWh kapasiteli stand-alone bir enerji depolama sistemi tesis edilmesine ilişkin anlaşma imzaladı. Haberde ifade edildiğine göre, sistem, şebekede fazla yenilenebilir kapasitesi olduğunda şarj edilecek ve puant tüketim zaman diliminde de şebekeyi besleyecek.

Exelon Corp. da lityum madeni işletmecisi Albemarle Corp tarafından desteklenen Volta Energy Technologies şirketine yatırım yaptı. Volta, enerji depolama sistemleri geliştiriyor.

Çin, dünyanın en büyük ikinci LNG ithalatçısı olma yolunda. Güney Kore ile Çin arasındaki fark 2011’de 24 milyon ton iken, 2017 yılı içerisinde şu ana kadarki fark 1.7 milyona kadar düşmüş halde. Çin’e bu yıl 33.6 milyon ton LNG teslim edildi.

Volocopter kurucusu ve CIO Alex Zosel Berlin’deki TechCrunch Distrupt etkinliğinde konuştu; dikey kalk-in yapabilen taksi hizmetinin 2-3 yıl gibi bir sürede ticari olarak gerçekleşebileceğini söyledi.

Büyük enerji şirketlerinin ilgisi sadece depolama konusundaki değil; Duke Energy GES geliştirme şirketi REC Solar’ı satın aldı.

BHP’nin Carbon-Capture Systems teknolojisine ilgisi. Şirketin VP’si Fiona Wild, BHP’nin alana, pazara ve ölçeğe sahip olduğunu, bu bağlamda CCS maliyetinin düşmesi konusunda masaya yeni yaklaşımlar getirebileceklerini söyledi.

2016-2023 yıllarını kapsayan Ulusal Atık Yönetimi Eylem Planı yayınlandı.

28.11.2017

Eni ve Total, Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölgede (MEB), [Exclusive Economic Zone (EEZ)] enerji arama ve üretimi yapılmasını öngören ve 9 ay önce yapılan sözleşme kapsamında öngörülen gelişme planının bu yıl sonu itibarıyla hayata geçirilmesi, Eni Başkanı Clausio Descalzi’nin Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı Nikos Anastasiadis ile görüşmesinde teyit edildi.

(kaynak: Ekonomi Bakanlığı E-Bülten Servisi)

TransCanada’nın Dakota boru hattının çalışmaya başlaması (bkz) ve OPEC toplantısına ilişkin süregelen belirsizliğin (bkz) etkisiyle petrol fiyatları düştü diyebiliriz, sanırım.

SofBank, Uber’den yüzde 30 indirim teklif etmiş. Bununla Uber değerlemesi 48 milyar $’a karşılık geliyor.

Climate Bonds Initative (CBI) tarafından yapılan açıklamaya göre; Çin Kalkınma Bankası’nın 16 Kasım 2017 günü gerçekleştirdiği tahvil ihracı ile, anılan tarihe kadarki tahvil ihracı 103.3 milyar USD oldu ve ilk kez 100 milyar sınırı aşıldı. Yıl sonuna kadar 130 milyarın aşılması bekleniyor. 2016’da verisi 81.6 milyar $ idi.

CBI verilerine göre Çin 16.6 milyar dolarlık ihraç ile bu alanda lider konumda, ikinci sıradaki Fransa 15 milyar, üçüncü sıradaki ABD ise 14 milyar dolarlık yeşil tahvil ihracı gerçekleştirdi.

(kaynak)

Almanya 600 milyon $ yatırımla ilk LNG tesisini kurmayı planlıyor. Tesisin kapasitesi Almanya’nın Rusya’dan aldığı gazın %10’una karşılık gelen 5 milyar m3/yıl.

Bireysel yatırımcılar, varlıklarının ne kadarını kripto para birimlerine aktarmalı sorunsalı önemli hale gelmeye başladı. Early adaptor olarak adlandırılan kişiler çoktan katladı kârlarını; ama yapılan fiyat tahminlerinden (mesela buradaki) hareketle hala ciddi bir potansiyel olduğu söylenebilir. BİST’te şirket hissesi almaktansa BTC almayı tercih ederim ben olsam. Bu, borsa hacmini azaltır; ama öte yandan, USD varlıklarını da eritir, Türkiye gibi ülkeler için bu kripto paralar ilginç durumlar oluşturabilir sanki.

Borusan EnBW, Gaziantep’te devreye aldığı 65.55 MW’lık RES ile birlikte toplamda 10. RES’ini devreye almış oldu.

BMW, yeni bir bataya hücresi geliştirme amacıyla BMW Group Battery Cell Competence Centre’a 200 milyon € yatırım yapacağını açıkladı.

Houses are for living, not for speculation- Xi Jinping, Çin Devlet Başkanı

Ev arzındaki fazlalıktan ötürü boş duran evlerin de etkisiyle, Çin ev kiralama piyasasını genişletmeyi planlıyormuş. Bu, demir, bakır gibi metallere olan talebi etkileyebilecek bir şey; ama Xi’nin ifadesinin çok yerinde olduğunu ifade edelim. Zira, eve bir yaşam alanı olarak bakılmadığı noktada, rant kapısı olmaktan öteye gitmiyor ev.

Dünya Bankasının Tarımsal Emtialara Yönelik Değerlendirmeleri

Dünya Bankası tarafından 2017 yılı Ekim ayında yapılan tahminlerde; tarımsal emtia fiyatlarının 2017’de ılımlı bir şekilde gerileyeceği ve 2018 yılında genel olarak stabil kalacağı öngörülmektedir. Hububat fiyatlarının 2017’de sabit kalacağı fakat 2018 yılında, mısır arzında öngörülen daralma dolayısıyla %1 artması beklenmektedir. Soya fasulyesi pazarındaki arz eksikliği dolayısıyla, bitkisel yağ ve yiyecek fiyatlarının %1 artacağı tahmin edilmektedir.

2017 yılında yaklaşık %8 düşmesi beklenen içecek fiyatlarının, kahve arzındaki daralma nedeniyle 2018 yılında görece düşük şekilde artacağı tahmin edilmektedir.

Tarımsal hammadde fiyatlarının 2017 yılında %2’nin üzerinde artması beklenmekle birlikte, kauçuk arzındaki azalma nedeniyle 2018 yılında tarımsal hammadde fiyatlarının daha fazla artacağı öngörülmektedir.

Dünya Bankası tarafından 2017 yılı Ekim ayında yapılan değerlendirmelere göre genel olarak, tarımsal ürün fiyatlarının Nisan 2017’den bu yana değişmediği, küresel düzeyde yaşanan kötü hava şartlarının bu sezonda beklenmediği, La Nina döngüsüyle ilgili (soğuk ve aşırı yağışlı dönem) bir tehlikenin olmadığı ifade edilmiştir. Düşük fiyatlarla karşı kaşıya kalan hububat üreticilerine verilen teşviklerin küresel fiyatları çarpıtmadığı da belirtilmiştir.

(kaynak: worldbank.org web sitesinden Ekonomi Bakanlığı E-Bülten Servisince tercüme)

IEA World Energy Outlook 2017

IEA World Energy Outlook 2017 (#WEO17) yayınlandı. Fatih Birol, attığı twitte IEA’nın global enerji sektöründe 4 devrim niteliğinde değişiklik öngördüğünü söyledi:

ABD, tartışmasız şekilde gaz ve petrolde lider olacak.
Güneşten elektrik üretimi en ucuz kaynak olmaya doğru gidiyor.
Çin’in yeni ekonomik modeli temiz enerjide büyümeye işaret ediyor.
Gelecek elektrikte.

07 Kasım’da 64.65 $/bbl değerine ulaşan Brent petrol, IEA’nın #WEO17 raporu sonrası da %1 kadar düştü, şu sıralar 61-62 arasında işlem görüyor. Petrolün IEA raporu sonrası gerilmesinde, IEA’nın;

Petrol talebindeki büyüme artışını 2017 için günlük 100 bin varil azaltarak günlük ortalama 1.5 milyon, 2018 içinse günlük 1.3 milyon öngörmesi,
2018’in ilk çeyreğinde günlük 600 bin varil arz fazlası yaşanacağını söylemesi (IEA’ya göre, OPEC harici ülkelerin petrol üretimi 2018’de günlük 1.4 milyon varil artacak),

etkili oldu. Tüm bunlar, OPEC’in 2018 yılı değerlendirmesiyle ters (haliyle).

IEA değerlendirmeleri sonrası OPEC’in, Mart 2018’de sona erecek kısıntıyı uzatma ihtimalinin daha da arttığı değerlendirilebilir gibi geliyor bana; ama Rusya’nın da henüz ikna edilmediğini not edelim (bkz).

ABD’nin gaz ve petrol liderliği hususu: IEA’ya göre, ABD’nin petrol üretimi 2027’ye doğru, geçmişte olmadığı hızda artacak ve 2027’de ABD’yi net ihracatçı yapacak, yani, ABD ithal ettiğinden daha çok petrol ihraç edecek. ABD’nin LNG’de de 2020’lerin ortasında Katar’ı geçmesi bekleniyor.

Güneşten elektrik üretimiyle alakalı: IEA’nın baş ekonomisti, geçtiğimiz günlerde, rüzgar ve güneşte seviyelendirilmiş maliyetlerin artık önemsiz olduğunu söylemişti.

Petrol talebindeki büyüme hızında azalma: Yukarıda değinildiği üzere, IEA, petrol talebindeki artış hızının 2017’de günlük 100 bin varil azalacağını tahmin ediyor, bu, sektör için kasvetli bir tahmin, zira fiyatlara etki ediyor; ancak Morgan Stanley’in The Return of the Geopolitical Risk Premium başlıklı raporunun yazarları, global ekonomik iyileşmenin petrol talebinde artış getireceğini ve Brent petrol fiyatının da 2018 ikinci çeyrek itibariyle 63 $ seviyelerinde seyredeceğini değerlendiriyorlar. Raporun yazarlarına göre: arzın talepten fazla artması ve bu farkın günlük 2 milyon varile ulaşması petrol fiyatlarını jeopolitik risklere karşı korudu; ancak bu yıla kadar, OPEC kısıtlaması sonrası günlük arz 300 bin varil azaldı ve OECD stokları 190 milyon varille 5 yıllık ortalama değerine geriledi ve yazarlar, söz konusu daralmanın, i) artan petrol talebinin ve ii) azalan ABD shale gaz üretiminin düşük seyretmesinin etkileriyle 2018’de de devam edeceğini bekliyor. Ancak, IEA, 2018’in ilk çeyreğinde, arzın talepten 600 bin varil/gün daha fazla olacağını ve buna ikinci çeyrekte 200 bin varilin daha ekleneceğini öngörüyor. Morgan Stanley raporu ile IEA WEO17 birbirinin aksi değerlendirmelere sahip.

Petrol talebi, 2040’ta günlük 105 milyon varile kadar ulaşacak; ama bu talep ağırlıkla petrokimya sektörü kaynaklı olacak ve otomobil kaynaklı talep gittikçe düşecek ve 2015-2020 arasında otomobil kaynaklı talep 1.3 milyon varil/gün artarken, 2020-2025 arasında 0.1 milyon varil artacak ve takip eden yıllar talep yönü negatif olacak.

LNG: Barış Sanlı’nın EAK paylaşımına göre (sunum), ABD’den AB’ye LNG girişini engellemek için Rusya’nın tek tük girebileceği fiyat savaşına ilişkin bilgi verilmiş ve uzun vadede 5.5 cent/mmbtu’nun en kârlı fiyat olduğu ifade edilmiş. IEA da, ABD LNG’siyle Rusya’nın boru hattı gazı birlikte yaşamayı öğrenmek zorunda demiş. Bu durum petrol fiyatları için yapılan “lower prices for longer” tabirini hatırlattı bana da.

Not: WEO17, bir tahmin aracı değil; bunun yerine, çeşitli politik varsayımlara dayanılarak hazırlanmış projeksiyonlar içerir. Bunu Fatih Birol özellikle vurguluyor.

Sonuç olarak; Petrol fiyatların, 07 Kasım’da son 2 yılın zirvesine ulaşmasında, i) Arabistan’da yürütülen yolsuzluk (?) operasyonu ve ii) IKBY’nin düzenlediği referandum sonrası yaşanan gelişmelerin etkisi var. Hatta, Venezuela’nın günlük ortalama petrol üretiminin Ekim’de bir önceki aya kıyasla 130 bin varil azalarak 28 yıldır ilk kez 2 milyon varilin altına inmesini de unutmamak gerek. Bu noktada, Morgan Stanley’in raporunda iddia edildiği üzere, petrolün jeopolitik risklerden etkilenmediğini söylemek zor. Dahası, IEA’nın da ifade ettiği üzere (bkz), jeopolitik bir durum yaşanmaması halinde, petrol fiyatlarının 50 yerine 60$ ve üzerinde tutunması bağlamında “yeni bir normal” durumdan bahsedemeyiz (okumak isteyenler için Kuwait Times’da çıkan benzer bir yazı). Dolayısıyla, petrol fiyatlarının 65$ seviyesinin üstüne çıkmaması ve 60$/bbl altına hatta düşmesi Türkiye için iyi bir şey, hele ki TL’nin yabancı para birimleri karşısında değer kaybettiği bu zamanlarda. Kur daha fazla yükselmezse, Türkiye spot elektrik piyasası fiyatlarının, diğer faktörler dikkate alınmadığı durumda, yükselmeyeceğini de söyleyebiliriz sanırım.

Diğer gelişmeler

Çin’in beklenenden daha az büyümesi maden fiyatlarını düşürdü ve madencilik şirketleri de değer kaybetti. Örneğin, li-on bataryalarda da kullanılan nikel elementi 01 Kasım’da Haziran 2015’ten bu yana en yüksek değerine ulaşmıştı (tonu 13 bin $); ama kayıp bu yükselmeyi götürdü.
Noble Gruop, borç yükünün şirketin batmasına neden olabileceğini ve yeniden yapılandırma için bankalarla görüşmelere başladığını duyurdu.
ENI, Qatar Petroleum ile Umman’daki block 52 sahası için arama ve üretim iş birliği anlaşması imzaladı.
Japonya ve Vietnam da enerji alanında MoU imzaladı.
Almanya’da koalisyon görüşmelerinde Yeşiller Partisi ile Merkel’in partisi anlaşamıyor; Merkel’in müzakerecileri 5 GW güçte kömür azaltılabileceğini söylerken Yeşiller Partisi, bunun, emisyon hedeflerinin yakalanmasını sağlamayacağını ve 8-10 GW kömür kapasitesinin devre dışı kalması gerektiğini ifade ediyor. Alman Çevre Bakanlığı iç yazışmalarına göre de 2020’de Almanya iklim değişikliği hedefini %5 kaçıracak (bazı analizlere göreyse %10).
Tamamı Avrupa merkezli sigorta şirketleri kömür yatırımlarıyla finansal bağlarını ya tamamen ya da kısmen sonlandırıyor (rapor burada).
Londra, elektrik direklerini şarj istasyonu olarak kullanmak suretiyle şarj ünitesi altyapısını genişletmeyi planlıyor. Güzel fikir. Müstakil bina eksikliği nedeniyle araç şarjında yaşanacak sıkıntıları azaltabilir bu.
ETD, elektrikte serbest tüketici limiti (2400 kWh/yıl) kalksın demiş. Kalksın tabi de, kalksa ne olacak anlamadım.
EnerjiSA (Sabancı Holding ve Alman E.ON’un iştiraki), ek satışla birlikte toplam yüzde 20 hissenin ortak satışı yoluyla halka arzı için SPK’ya başvuru yaptı. İş Yatırım, Sabancı Holding’in net aktif değerinin yüzde 17’sini oluşturan EnerjiSA’yı 2.9 milyar USD olarak değerlediğini söyledi.
Avrupa’nın buğday rekoltesi bu sene %25 azalırken Rusya’nınki %20 arttı.

10.11.2017

Trump’ın Çin ziyaretinde imzalanan anlaşma kapsamında, Çinli devlet şirketleri Alaska’daki LNG projesine 43 milyar $ yatırım yapacak. Anlaşmanın, ABD ile Çin arasındaki ticaret açığını yıllık 10 milyar $ azaltması bekleniyor (geçen yılki açık 347 milyar $ idi). Anlaşma, Çin’in çevre kirliliğiyle mücadelesine de katkısı var.

Anlaşmaya taraf şirketler şunlar: China Petrochemical Corp (Sinopec), China Investment Corporation ve Bank of China, The State of Alaska ve Alaska Gasline Development Corporation.

LNG ile alakalı bir diğer gelişme de şu: Total, 09 Kasım’da Engie’nin LNG varlıklarını 1.13 milyar £’a aldı.

Her 180 km’de bir elektrikli araç şarj istasyonu; E.ON, AB’den aldığı 10 milyon € fon yardımıyla İtalya-Norveç arasında 180 adet şarj istasyonu kuracak.

Bu arada, İngiltere’de, yeni dizel araç satışlarına yönelik vergi oranlarının artırılması planlanıyor. 22 Kasım’da gerçekleştirilecek olan Bütçe görüşmesinde söz konusu artışa yönelik açıklama yapılacağı belirtilirken, artışın katma değer vergisi kanalıyla mı, yoksa yeni bir vergi yoluyla mı sağlanacağına yönelik bir bilgi verilmiyor. Çevre Bakanı Michael Gove tarafından yapılan açıklamalar, uygulanacak verginin İngiltere’nin dizel araç ve hibrit dışındaki benzinli araçların satışının 2040 itibarıyla yasaklanmasını öngören Temiz Hava Stratejisi’nin bir parçası olacağına işaret ediyor. Hükümetin vergi kararı, Londra Belediye Başkanı Sadiq Khanın şehir merkezinde dolaşan eski dizel araçlara yönelik günlük 10 sterlin ek ücret uygulamasını takiben gerçekleşti. 2017 yılının ilk 10 ayında dizel araçların satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,9 oranında, Ekim ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre %29.9 gerilemiş bulunuyor. Ayrıca, Ekim ayında satılan yeni araçların %39.4’ü dizel araç olurken, satışlar bu düzeyle 2009 yılındaki %40 seviyesinin altına ikinci kez düşmüş oldu.

İngiltere, Aramco IPO’sunu Londra Borsasına çekmek için 2 milyar $’lık garanti borç çıkartıyor, Aramco gibi dev bir şirketin bu derece küçük bir meblağla ikna edilmeye çalışılmasını anlamadım.

Bu bir yana, OPEC, kendini uzun vadede petrol piyasasının ana belirleyicisi olarak görüyor.

ABD, 27 Ekim haftasında, tarihinde ilk kez günlük 2 milyon varili geçerek 2.13 milyon varil petrol ihraç etmiş. Brent petrol fiyatı 63’ün üzerinde seyrediyor.

Elektrikli arabaların neden olabileceği bakır talebindeki artış, dünyanın en büyük madencisi BHP’yi bakır kaynaklarının sayısını çoğaltmaya itiyor. Bakırın ton fiyatı da nerdeyse 2 yıldır yükselişte ve şu anda 7000 $ civarında (grafik).

Soru: Otomotivde örneğin bakır ebt yerine alüminyum ebt kullanımı söz konusu değil mi acaba?

Bilgi: Günümüz otomobillerinde yaklaşık 14-23 kg bakır kullanılıyorken, elektrikli bir otomobilde bunun yaklaşık 4 katı daha fazla bakır kablo kullanılıyor, yani en az 56 kg.

Çin, ülkesinde elektrikli araba fabrikası yatırımı yapmak isteyen yabancı yatırımcıların, serbest ticaret bölgelerinde %100 sahibi oldukları şirket kurmalarına izin verecek.

Alarko Holding, iştiraki Cenal Elektrik Üretim’in Çanakkale’nin Karabiga ilçesinde tesis ettiği kömüre dayalı 1320 MWe gücündeki santralin 660 MWe gücündeki 1 numaralı ünitesi elektrik üretimine başladı.

Uber ile Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Uber’in “uçan taksi” projesi Uber Elevate için hava sahasının yönetimini sağlayacak yazılım geliştirilmesi amacıyla anlaşma imzaladı. Anlaşma kapsamında, NASA uçan taksiler için alçak irtifada gerekli hava sahasının oluşturulması konusunda Uber’e destek verecek.

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 7 ülke tarafından, 2500 mt ve daha yüksek kesimlerde ve olumsuz hava koşullarında çalışabilecek özellikte küçük rüzgar türbinleri geliştirmek üzere proje başlatıldı. İspanya, Finlandiya, Arjantin, Meksika, Dominik Cumhuriyeti ve Uruguay’dan araştırma kurumlarının yer aldığı “Küçük Rüzgar Türbinlerinin Optimizasyonu ve Ticari Promosyonu” başlıklı projeye Türkiye’den de İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) dahil oldu.

27.10.2017

Fransa, Europe’s Carbon Emissions Trading Scheme EU-ETS’nin CO2 fiyatı üzerinde bir etkiye sahip olmaması nedeniyle, fiyatların 25-30 €/ton seviyelerinde tutulması konusunda çağrıda bulundu. Ancak, Almanya’nın buna sıcak bakması olası değil; çünkü Fransa enerji üretiminde büyük oranda nükleerden istifade ederken, Almanya %40 oranda kömürden elektrik üretiyor ve Energy Brainpool tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1 ton CO2 fiyatı

10 € altındayken elektrik üretiminde düşük karbon ekonomisine geçiş etkisi yaratmaz.
10 €’ya eşitken, CCGT (Combined-Cycle Gas Turbines) taş kömür santralleriyle rekabet edebilir hale gelir.
32 €’ya eşitken, CCGT linyit santralleriyle rekabet edebilir.
50 €’ya eşitken, CCGT santrallerinin tamamı tüm kömür santrallerinden daha ucuza elektrik üretebilir.

Yukarıdaki değerlere esas grafik burada.

EU-ETS’nin Türkiye’de elektrik fiyatlarının geleceği bağlamında önemli olmayacağını değerlendiriyorum.

Enel, elektrikli araç şarj istasyonu üreticisi ve JuiceNet şarj istasyonu işletmecisi eMotorWerks’ü satın aldı.

Şirket bugüne kadar, Clipper Creek, AeroVironment and Volta Charging gibi şarj istasyonu işletmecilerine sağladığı ve doğrudan kendisinin kurduğu istasyonlarla toplam 25 bin adet sistem kurmuş.

Hyundai Ioniq Electric’in 2017 yılı üretim hacmi aylık bazda aşağıdaki şekilde gerçekleşmiş (bkz):

Hyundai IONIQ production figures in 2017

Buna göre, ilk 9 ayda toplam 11941 adet elektrikli model üretilmiş, aylık ortalama yaklaşık 1327’ye karşılık geliyor. Yani, 12 ayın sonunda toplam üretim 15921’e ulaşabilir. 2018 hedefi ise 48 bin adet (bkz). Öte yandan, Nissan Leaf 2018 2 ay içerisinde 9 bin adet sipariş almış (beklentilerin üzerinde ve Tesla’nın ön siparişleri gibi değil, gerçek, bağlayıcı siparişler).

Türkiye’de de satışa sunulan HEV üretimiyse 2017 ilk 9 ayda 34176 ve yıl sonuna kadar 45568 olabilir.

Elektrikli araç satış tahmini yapmak yumurta tavuk problemini beraberinde getiriyor; ancak Türkiye’ye gelecek elektrikli araç Hyundai Ioniq ve Nissan Leaf olabileceğinden (BMW i3’ü 200 bin liraya yakın fiyatından ötürü dikkate almıyorum), sadece bu üretim şartlarında bile (ülkemizdeki şarj istasyonu eksikliğini dikkate almıyorum) ülkemizde yılda 100-200 adet bile elektrikli araç satmak zor iş gibi. Geleneksel yöntem buna izin vermez. Yenilikçi yöntemler şart.

VW, 2020’ye kadar yapısal değişikliklere odaklanıp, 2025 itibariyle e-mobility alanında dünya lideri olmayı hedefliyor (haber). VW’nin e-Mobility Vehicle Series yöneticisi Christian Senger’in We are redefinin mobility başlıklı sunumundan çıktılar şu şekilde:

VW 2025’te 80 yeni EV modelini piyasaya sürecek, bunun 50’si bataryalı elektrikli olacak.
Bugün itibariyle 410 Wh/l olan batarya yoğunluğunun 2020’de 700’e ulaşması, 2025’lerde geliştirilmiş anot ve katot sayesinde yoğunluğun 800’e ulaşması ve piyasaya all solid state bataryaların sürülmesi bekleniyor.
2020’de batarya paketi fiyatı 100 €/kWh değerinin altına düşmesi bekleniyor.

Bu arada;

Deutsche See tarafından VW aleyhine emisyon skandalıyla alakalı açılan bir dava ilgili Alman mahkemesi tarafından reddedildi.
Emisyon skandalına konu araçların düzeltilmesinde BMW ve Daimler ile kartel oluşturulup oluşturulmadığı konusunda VW CEO’su, kartel kanununa uygun hareket ettiklerini ve herhangi bir fiyat sabitlemeden haberdar olmadığını söyledi.

İlavaten, Nissan Vice President, 2025 gibi elektrikli araç almakla dizel/benzin yakıtlı aracın yaklaşık aynı maliyete satın alınabileceğini söyledi. Fiyatlar aynı iken ve 2025 itibariyle bataryaların sağlayacağı menziller ve şarj istasyonu adetleri artmış olacakken dizel/benzin yakıtlı araç almak anlamsızlaşacak gibi gözükse de, dünyanın bu konuda homojen olmasını beklemek aşırı abartı olacaktır.

VW bu şekilde yapısal bir dönüşüme hazırlanırken, Toyota’nın da esasen benzer bir dönüşüme gireceğinin sinyallerini alıyoruz. Zira, uzun yıllardır hidrojen yakıt piline odaklanması nedeniyle elektrikli araç konusunda geri kalan Toyota başkanı, hidrojenden vazgeçilmeyeceğini beyan ederek, hidrojen yakıt pilli araçlarla elektrikli araçların birbirinin rakibi olmadığını söyledi ve Mirai’nin baş mühendisi Yoshikazu Tanaka, Musk’ın hidrojen yakıt hücresi araçlar konusunda haklı olduğunu, aracı şarj etmenin daha mantıklı olduğunu söyledi.

Solid state batarya konusunda odaklanan Toyota elektrikli aracı en erken 2020 gibi piyasa sürmeyi hedefliyor ve burada da, gelecekteki batarya teknolojilerinin kapasitelerine yönelik ilginç veriler var.

ABD’liler ciddi anlamda pick-up meraklısı. Ford’un bu seneki F-Series pick-up ciro beklentisi 41 milyar $ (bkz) (tanesi 45500 $’dan 900 bin adet satış üzerinden). Bu, Nike, Facebook, Coca-Cola gibi şirketlerin cirosundan fazla.

Artan petrol fiyatlarından Avrupa’lı petrol devleri çok ciddi faydalanıyor. Örneğin Total, 2017 Ç3’te, geçen yılın aynı dönemine göre %29 artışla 2.7 milyar net kâr yazmış ve bu artışta, geçen yılın aynı dönemine göre%14’e yüksek seyreden Brent petrol fiyatıyla %6 civarında artan üretimin etkisiyle arama ve üretim bölümünün %84’lük kâr artışı sağlamasının etkisi büyük. Bu arada, Total, Engie’nin LNG birimiyle ilgileniyor.

Exxon’un Ç3 net geliri de, artan gaz ve petrol fiyatları sayesinde beklentilerin üzerinde gerçekleşerek 3.97 milyar $ geldi. Chevron net geliri de, beklentilerin altında kalsa da, üretimdeki azalmaya rağmen 1.95 milyar $ geldi (geçen yıl 1.28 idi).

30 Kasım’daki OPEC toplantısı yaklaşırken, Putin ve Arabistan Veliahtının demeçleri petrol kısıntısının 2018 Mart’tan sonra da yıl sonuna kadar uzatılacağı yönünde kanaatleri pekiştirmekte.

Saudi Aramco’nun iştiraki olan Aramco Overseas Company B.V. (AOC), Gunvor’un Maasvlakte Olie Terminal’inden (MOT) hisse satın aldı.

İran Petrol Bakan Yardımcısı, İran’ın 2018’de 20 milyar $’ı aşkın enerji anlaşması yapmayı beklediğini söyledi.

Petrol fiyatlarının düşmeyeceğine ve/veya Trump’ın İran konusundaki atarlı giderli tavırlarına rağmen İran’ın uluslar arası enerji şirketleri için cazibesini koruyacağına mı işaret acaba?

47 ülkeden 50 milyon kullanıcının verilerinden hareketle hazırlanan Moovit Global Toplu Taşıma Raporu sonuçlarını aşağıda veriyorum (bkz) (English version); ama bu raporun özel otomobil kullanımı için olanına da ihtiyaç var. Elektrikli araç şarj istasyonu planlaması için çok önemli.

İstanbul ortalama 12 km yolculuk mesafesi ile hafta içi günlerde en uzun mesafe yol katedilen metropol & yolculukların %35’i 12 km’den daha uzun sürüyor.
Ortalama 91 dk ile Avrupa’da en uzun zamanı yolda geçirenler İstanbullular
19 dk ortalama durakta bekleme süresi ile, Roma ve Los Angeles’dan sonra, en fazla durakta bekleyen İstanbul. Durakta en az bekleyenler ise ortalama 10 dk ile Barselona ve Berlin sakinleri.
İstanbul’da toplu taşıma kullananların %26’sı, Paris’te %32’si en az 2 aktarma yapıyor.
Avrupa’da, günlük yolculukları sırasında Berlinliler en az, İstanbullular ortalama 940 metre ile en çok yürüyor.

Güzel bir yazı: aşırı vaatler ve bunların gerçekleşmesinde yaşanan gecikmeler arasında kirlenen Tesla.

Apple kurucularından Wozniak da Tesla’nın insanları otopilot konusunda aldattığına ilişkin demeç vermiş CNBC’ye. Tesla, vaatte bulunmaya devam ederken Ford CEO’su, otonom araları önümüzdeki sene test edeceklerini söyledi.

2017 yılının enerji projeleri: Power Engineering ve Renewable Energy World tarafından belirlenen finalistler burada.

#TarihteBugün: New York metrosu açıldı 27 Ekim 1904’te açıldı (dünyanın ilk metrosu ise 1863’te Londra’da açılmıştı, Londra’dan sonra ise 1875’te Karaköy-Beyoğlu metrosu hizmete açılmıştı).

#GününFotoğrafı: Bitcoin plakalı Tesla (bkz)

Tesla Bitcoin

19.09.2017

2014 yılında UK açık deniz rüzgar ihalesi düzenliyor. 2.6 milyar $ yatırım maliyetli ihaleyi Mainstream Renewable Power Ltd. isimli bir şirket 114£/MWh birim bedelle kazanıyor; ama sonra Royal Society for the Protection of Birds isimli bir hayır kurumu bu projeyi dava ediyor ve o günden bu yana projede ilerleme sağlanamıyor.

Şirketin CEO’su konuyla alakalı olarak şunu diyor: “Bizarrely this has worked in our favor”, meali: “bu, garip şekilde lehimize çalıştı” 🙂

Çünkü; deniz aşırı rüzgar projelerinin üretilen elektriğin LCOE değeri 2014 yılında 220$/MWh iken bugün 120$ civarında ve dahası 114£/MWh gibi bir ihale bedeli bugün için gerçekten yüksek. Projenin geç devreye girmesi dolayısıyla kayıp ne kadardır bilemiyorum; ama şirket fiyat düşümü ve türbin başı artan verim vs düşünüldüğünde şirketin orta/uzun vadede avantajlı olduğu muhakkak, ki CEO’nun ifadesi de zaten bunun göstergesi. Kaynak

Dubai devlet şirketi olan DEWA 700 MW gücündeki CSP teknolojili GES için 7.3¢/kWh üzerinden PPA imzaladı. 3.9 milyar $’lık proje, toplam 3GW kapasiteye ulaşması planlanan Mohammed bin Rashid Al Maktoum Solar Park’ın bir parçası olacak. İhaleyi, ACWA Power ile Çin’li Shanghai Electric konsorsiyumu kazandı.

18 Eylül 1981’de Kanada’daki West Edmonton isimli AVM, 20 bin yerlik park noktasıyla Guinness Rekorlar Kitabına girmiş. Benzer rekor haberlerini elektirkli araçlar için duyarız İnşaAllah 🙂

#TarihteBugün: 19 Eylül 1957’de, ABD, Nevada’da ilk yer altı nükleer silah denemesini yaptı, 1.7 kilotonluk nükleer silah patlatıldı.

Renault Zoe’nin yeni modelinde 41 kWh kapasiteli LG Chem’in tedarik ettiği li-on batarya kullanılıyor. Karar Gazetesi bu aracı test etmiş. Testi yapan kişinin ifadeleriyle sonuçlar şu şekilde:

İlk denemelerimizde elektrikli bir araç kullanımı kurallarına göre İstanbul sınırları içinde 358 km’ye ulaştık. Tabi kullanım anında benzinli ve dizel bir araç değil de daha sakin hızlanmalarla birlikte gereksiz yere gaz temposunu arttırmayarak ulaştık.
İkinci deneme kafadaki bütün kuralları atarak normal bir araç kullanıyormuş gibi gerçekleştirdik. Otoban ve E-5 hız limitlerine uyarak özellikle birkaç günlük sıcak hava koşullarında klima gibi konfor tüketicilerini kullanarak sürüş gerçekleştirdik. Bu sefer ise ulaştığımız menzil yaklaşık 300 km oldu.

Normal kullanım koşullarında elde edilen 300 km menzil bence çok başarılı (100 km’de 14 kWh tüketim). Aracın New European Driving Cycle (NEDC) menzili 400 km olarak duyurulmuştu. Bu arada, aracın fiyatını 120 bin biliyordum ben, 128 bin liraymış. Araç şöyle bir şey.

Chevrolet Chevy Bolt EV’nin ise EPA menzili 238 mil (383 km). 60 kWh kapasiteli LG-Chem yapımı li-on batarya kullanılan araç, hypermiling olarak adlandırılan 32-48 km/h hızlarda enerji verimli şekilde kullanılıncaa toplam 750 km/şarj menzile ulaşmış. Öte yandan, aracın üreticisi GM’ye göre, kullanıcıların %97’si günlük kullanım koşullarında EPA menzili olan 383 km’yi geçiyormuş. Bu veri kaç araçtan elde edilmiş bilemiyorum (kaynak).

Buradan şuna geçelim; insanlar şöyle bir şey düşünebiliyor, “erişilebilir fiyat seviyesindeki elektrikli araçlar iyi hoş da, batarya ömrü ne kadar, aracı aldıktan sonra bir de batarya derdiyle uğraşmayalım?”. Benim gördüğüm kadarıyla, batarya, üreticilerin garantilerinin çok ötesinde performans sergiliyor. örneğin;

Chevy 400 bin mil (643 bin km) gitti ve dikkate değer bir bozulma yok bataryada.
Tesla Model X ve S kullanıcılarından elde edilen datalara göre Tesla batarya paketi 840 bin km’den sonra bile %80 oranında kapasitede olacak.
Finlandiyalı bir taksi sürücüsü 400 bin km yol yapmış ve bataryanın kapasite oranı %93 (bkz).

Bu arada, şarj süresi o kadar önemli ki Tesla 2017 sonuna kadar Çin’e 1000 tane hızlı şarj istasyonu kuracağını açıkladı (videonun 2.dk’sında).

DVL GL trafından yayınlanan Energy Transition Outlook 2017 rapora göre;

Satılan araçların %50’sinin elektrikli olacağı yıl AB için 2025, Kuzey Amerika için 2030 olarak öngörülmüş
Araç ömürlerinin ortalama 10-18 yıl olmasından hareketle, yollardaki dizel/benzinli araçlardan komple kurtuluş 20-30 yıl daha fazla sürede gerçekleşecektir ve 2050 itibariyle elektrikli araç oranı %75 olacaktır.
Elektrikli araçlarla içten yanmalı motora sahip araçların fiyat eşitliğinin 2022’de yakalanacak (bu, BNEF, IRENA, McKinsey gibi raporlarla desteklenmiş, esasen birbirinin kopyası diyebiliriz)
Enerji talebi 2015 yılındaki 400 EJ değerinden 2050’de 430’a yükselecek (2015 2030 periyodundaki artış beklentisi yaklaşık %7, oysa geçmiş 15 yıldaki artış %15)
…

Raporun tamamı için tıklanılabilir.

Moody’s, Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’nin (Belt and Road Initiative) genel olarak kredi notunun pozitif olduğu bildirildi.

—

Yüksek Planlama Kurulu’nun, 2017-2018 yıllarını içeren Nanoteknoloji Eylem Planı REGA’da yayımlandı.

—

Bankacılık dışı finansal kurumlar arasında ilk Ar-Ge merkezini Tam Faktoring kurdu.

—

Afrika’nın ilk mini LNG projesi Nijerya ve Total iş birliğiyle geliştirilecek.

11.09.2017

#TarihteBugün (iki gün öncesi): 09 Eylül 1966’da Başkan Lyndon Johnson Ulusal Trafik ve Motorlu Taşıtlar Güvenlik Yasa’sını (National Traffic and Motor Vehicle Safety Act) onayladı.

10-11 Eylül tarihlerinde Kazakistan başkenti Astana’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) Birinci Bilim ve Teknoloji Zirvesi’nde kabul edilen 26 maddelik Astana Deklarasyonu burada (English) (madde 12 ve devamı okunabilir).

Hürriyet Gazetesi’nde 08 Eylül’de IEA Başkanı Dr. Fatih Birol röportajı yayınlanmış. Kendisi IEA’nın siyaset geçmişi olmayan ilk başkanıymış. O’nun döneminde Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Singapur ve Fas da ajansa üye olmuş ve böylelikle, ajanstaki ülkelerin dünya enerji tüketimindeki payı %50’nin altındayken bu oran şimdi %70’i geçmiş.

Türkiye’nin YEKA ihalelerine değinen Sn. Birol, LNG terminallerin zamanlamasını iyi bulmuş.

Kalbinde hep Türkiye ve GS olduğunu söyleyen Birol ile WEC Dünya Enerji Kongresi’nde diyalog şansım olmuştu ve bana da sorduğu ilk soru “hangi takımlısın” olmuştu 🙂

Fortune 1000 şirketlerinin son 3 yıl içerisindeki birleşme devralma işlemlerini kapsayan PwC survey 2017’ye göre, firmaların dönüştürücü olarak adlandırdıkları (Transformational) birleşme/satın alma işlemlerinin oranı 2010’da %29, 2013’te %44 iken, 2016’da %54 çıkmış. Sonuçlar bence, firmaların dönüşmeye çalıştığının en büyük göstergesi. Zaten, Transformational—Deals tanımı da şu şekilde: “deals that involve acquiring new markets, channels, products, or operations in a way that is transformative to the fully integrated organization.“

Araç sahiplik oranı %10’un altında seyreden Çin, yeni araç alımlarının elektrikli olması konusunda politikalar geliştirmeye devam ediyor. 2018 için %8’lik kota getiren Çin Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Bakan Yardımcısı Xin Guobin, Çin’in benzinli/dizel araçların satışının yasaklanması konusunda çalıştığını söyledi.

Bu açıklamayla birlikte, Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD hisseleri %7.2, bir diğer araç üreticisi BAIC %2.9 ve batarya imalatçısı Guoxuan High-Tech %5.3 değer kazandı.

2016 yılında 49 bin Leaf model elektrikli araç satışı gerçekleştiren Nissan, 2018 modeliyle satışı 3’e katlamayı hedefliyor (2016’da Tesla Model S’den 2000 adet az satış yapmış).

Hitachi Ltd. and Marubeni Corp, iki Japon şirket, ülkedeki Ene-Farm projesi kapsamında evlere kurulan hidrojen yakıt hücrelerine LPG gaz silindirlerinin teslimatıyla alakalı işbirliğine giderek bizdeki tüp araçları gibi bir sistemle teslim edilmesini sağlayacak. Ene-Farm projesi kapsamında 2017 Nisan ayı sonu itibariyle hidrojen yakıt hücresi kurulum adedi burada (2015’te 40 bin, 2016’da 50 bine yakın, 2017 ilk 4 ayda 12 bin kadar olmak üzere toplamda 200 bini aşkın). 27 milyon hane boru hattıyla gaz erişime sahipken, 24 milyon LGP gaz silindirlerine güveniyor.

Güneşten elektrolizle hidrojen eldesi, bunun depolanması ve 20 kg’lık kartuşlarla taşınmasıyla alakalı da pilot proje yürütülmekte, bu kapsamda 2019’a kadar 3 adet konuta ve 2 işyerine sistemin kurulması hedefleniyor. Proje Çevre Bakanlığı’nca da fonlanmaktadır.

22.08.2017

UK gaz ve elektrik piyasası regülatörü Ofgem, elektrik dağıtım şirketlerinin yeni elektrik aboneliği taleplerine layıkıyla karşılık verilmemesinden ötürü, ülke genelindeki 6 dağıtım şirketine toplamda 13.9 milyon £ ciro kesintisi cezası verilebileceğini söyledi.

DHL, DHL Cubicycle adını verdiği elektrikli kargo bisikletleriyle taşımacılık deniyor (YouTube). DHL’nin ana şirketi Deutsch Post (DP), 2014’ün Aralık ayında StreetScooters şirketini satın almıştı.

Kuveyt, 2018 başlarında 1 GW kapasiteli güneş ihalesi düzenlemeyi planlıyor. Maliyetinin 1.2 milyar $ olması beklenen ihaleye katılmayı planlayan 07 Eylül’e kadar başvuru yapması gerekiyor.

Rooftop Solar Photovoltaic (PV) Installation Market by Technology, Grid-type, and End Use: Global Opportunity Analysis and Industry Forecast, 2017-2023 konulu bir rapora göre;

Çatı tipi GES pazarı 2016’da 29 milyar $ değere sahip ve pazarın 2023’te 65 milyara ulaşması bekleniyor.
Ticari çatı uygulamaları 2016 yılında pazarın yaklaşık yarısına karşılık geliyor.
Almanya tek başına 2016 yılı Avrupa’daki toplam kurulumun yaklaşık yarısını oluşturuyor.

Bu arada, Nuclear Energy Institute’e göre faaliyetteki nükleer santrallerin toplam gücü 391.5 GW ve güneş enerjisi kurulu gücünün bu sene sonu itibariyle bunu geçmesi beklenmekte, 2022’ye gelindiğindeyse güneş nükleerin 2 katı kurulu güce ulaşacak.

Panel verimlilikleri de önemli ve konuyla alakalı şurada PV CellTech Conference’ta yapılan sunum var. Konuyla alakalı haber de burada.

CEFC China Energy, Rus petrol devi Rosneft’ten pay almak istiyor.

Güriş, Aydın Germencik’te 22.6 MW güçte jeotermal santralini devreye aldı. 8 rüzgâr, 6 jeotermal 6 HES ile toplamda 767 MW kurulu güç kapasitesine ulaştı.

Northel Elektromekanik, Aselsan işbirliğiyle 300 kW gücündeki rüzgar türbini için Türk Loydu akreditasyonunu tamamladı ve TSE TS EN 61400 belgesini aldı.

Fiat Chrysler Grubu (FCA), INTEL, BMW ve MOBILEYE öncülüğünde kurulan Otonom Sürüş Teknolojisi geliştirme işbirliğine katıldı. Koalisyson 2021’de tam otonom aracı geliştirmeyi hedefliyor.

IEA Natural Gas Information Overview 2017

2016 yılı gaz imalatı 3613 milyar m3 ile 2015’e göre %0.8 yüksek (29.1 milyar m3) gerçekleşti. Gaz üretimi 2009’daki ekonomik krizi takiben her yıl artan şekilde yükseliyor. Gaz tüketimiyle 3648 milyar m3 olarak gerçekleşti.
Avustralya 2016’da en büyük 10. gaz üreticisi.
Dünyanın en büyük 5. gaz üreticisi Katar’ın üretimi 2016’da 1.3 milyar m3’lük artış gösterdi.
İran 2004’ten bu yana dünyanın en büyük 3. gaz üreticisi konumunda.
Cezayir, 2016’da 92.4 milyar m3’lük üretimle dünyanın en büyük 8. üreticisi oldu.
OECD Avrupa ülkelerinin ithalatı 2016’da 17.7 milyar m3 yükseldi ve bu ülkeler dünya boru hattıyla gaz ithalatının %50’sini temsil ediyor. 17.7 milyar m3’lük artış UK’deki artan talebin neden olduğu %21.5’lik artış ile Hollanda’nın düşük üretim nedeniyle %13.3’lük ithalat artışından. Avrupa’ya boru hattıyla gaz tedariğinde Rusya 20.3 milyar m3, Cezayir 11.1 milyar m3 paya sahip.
Katar 2016 itibariyle OECD Asya’ya en çok LNG ihraç eden ülke statüsünü Avustralya’ya kaptırdı, Katar’ın payı %24.1. Avustralya ayrıca ilk kez Meksika’ya da LNG tedarik etti.
Gaz ve LNG fiyatları 2014’ten bu yana düşüşte.

Şekil: Map of LNG movements in the OECD

Map of LNG movements in the OECD

Shell LNG Outlook

Global gaz talebinin 2030’a doğru artışında elektrik üretimi %45’lik artış gösterecek.
Gaz tüketiminde en çok artış %39 ile Asya bölgesinde olacak.
2016 gaz ithalatındaki artışa en çok Çin etki etti.
Avrupa gaz ithalatında LNG’nin payı 2035’e doğru artacak, Rusya’nın payı bir miktar azalacak gibi.

Grafik: 2016 import growth

Imports

German Energiewende – Arguments for a renewable energy future

Almanya’da yenilenebilirlerin elektrik üretimindeki payı 2000’deki %6 seviyesinden 2016’da %32’ye çıktı.
Almanların %93 yenilenebilirleri destekliyor.
2014 yılı verilerine göre, yenilenebilir sektörü kömür madenciliğinden çok fazla istihdam sağlıyor.

Energiewende için Almanların savaş sonrası en büyük altyapı projesi deniliyor.

Ek bilgi: 15 Ağustos Çarşamba günü toplam 1013 MW’lık onshore rüzgar projesine lisans verildi (ihaleye yapılan başvuruların toplam gücü 2927 MW idi). PRojelerin çoğu Almanya’nın doğusunda geliştirilecek olup, ihale ortalama fiyatı 4.28 € cent/kWh (Mayıs ayındaki ihale fiyatı 5.71 idi).