08.11.2017

“The long tailpipe” kavramını tarihe gömmek gerekiyor sanırım 🙂 Zira, benzeri defalarca yapılmış olsa da, yeni bir çalışma gösteriyor ki, elektrikli araçların kullandığı elektrik en kirli kaynaklarca üretilse de elektrikli araçlar dizel araçlardan daha çevreci (haber burada). Çalışmaya göre, dizel bir araç km’de 200 gr CO2 eş değerinden fazla salınımına sebebiyet verirken, kendisine en yakın kirlilikteki Polonya’daki bir elektrikli araç km’de 160 gr CO2 eş değeri emisyon yaratıyor (grafik). Çalışma sadece CO2 esaslı yapılmış sanırım.

Brazilya, Arabistan’ın petrol kesintisi kapsamında görüşme önerisini reddetmiş. Brazilya, halihazırda günlük 2.65 milyon varil petrol üretiyor.

Atmosferdeki CO2 seviyesinin 2016’da tarihi zirve yaptığının BM ve WMO tarafından açıklanmasının ardından, WMO şimdi de atmosferdeki methane seviyesinin yükseldiğine ve son 10 yılın ortalamasının da üzerine çıktığını söyledi. Bu endişe verici olsa da, tuhaf olan yükselmenin sebebinin anlaşılmaması.

151 bin USD’ye 2 kişilik elektrikli bir uçak (seri üretim maliyeti değil). Bu uçak Çin Şınyang Havacılık Üniversitesi tarafından geliştirildi. RX1E-A isimli uçak 2 saat havada kaldı ve hızı 160 km/saat’e ulaşabiliyor. Uçağın pilot eğitimi, yolcu taşıma, fotoğrafçılık ve turizm amaçlı kullanılması hedefleniyor. Uçağın 2012’de başlanan geliştirilme süreci 3 yıl sürmüş ve ilk uçuğu 2015’te yapmış. O dönem yaklaşık 45 dakika hava kalmış ve 3 bin metre irtifaya ulaşmıştı.

Okurken nasıl da gıpta ettim.

OPEC, global araç sayısının 3’te birinin elektrikli olması durumunda, petrol talebinin 109 milyon ile 2034 zirve yapacağını ve sonra yatay seyredeceğini tahmin ediyor (grafik).

OPEC raporunda, piyasadaki elektrikli araç penetrasyonunun ciddi şekilde artmasının 24 yılı bulabileceği ve paylaşım uygulamaları dolayısıyla sahiplik oranındaki düşüşe değinilmiş olmakla birlikte; BP raporunda, 2040’a doğru piyasadaki araç sayısı 2 milyar ve elektrikli araç (otomobil, truck vs) da 70 milyon olsa 1.2 milyon varil/gün petrol azalımı yaşanabileceği hesaplanmıştı.

Dolayısıyla, OPEC’in raporu bana tuhaf geldi.

OPEC raporunda car-sharing iş modeline değinilmesi bağlamında, Didi’nin (Uber’in Çin versiyonu) filosunda 260 bin elektrikli araç var ve bu nedenle de şarj istasyonu altyapısına yatırım yapıyor.

Bu arada, BMW, Daimler, Ford ve Volkswagen (Audi ve Porsche ile birlikte), Avrupa genelinde, 2022’ye kadar 400 adet 350 kW DC güçte hızlı şarj istasyonu kurulması konusunda iş birliğine gittiklerini duyurdu (şarj istasyonu ağına IONITY demişler).

Alphabet’s Waymo, 100 m2’lik bir alanda tamamen otonom aracını kullanmaya başlıyor. Araçta bulunacak Waymo çalışanı, direksiyon koltuğunda değil arka koltukta oturacak. Video burada. Google, 2009’dan bu yana yürüttüğü çalışmaların meyvesini toplamaya başladı.

Bu arada, VW, Google ile, elektrik araç bataryalarının geliştirilmesi başta olmak üzere ulaşım ile alakalı geleceğe dönük geliştirmeler kapsamında kuantum bilgisayar teknolojisinden faydalanılmasını teminen işbirliğine gitti.

UK’de, SSE and Npower güçlerini birleştirerek yeni bir tedarik şirketi kurmak için görüşmeler yürütüyor.

Çin’li Tongwei Solar Energy (Hefei) 1.8 milyar USD yatırımla, her biri 10 GW kapasiteye sahip 2 adet solar cell fabrikası kuracağını açıkladı. Halihazırda dünyanın en büyük dördüncü cell üreticisi olan Tongwei 5.4 GW kapasiteye sahip ve 4.3 GW kapasitesinin de inşaatı devam ediyor.

Bloomberg New Energy Finance’e göre, dünyanın en büyük cell üreticisi 6.5 GW kapasiteyle JA Solar Holdings Co.

Fatih Birol Columbia Energy Exchange’e konuk olmuş, podcast başlığı Reflections & Outlook On the Global Energy Sector ve başlangıçta Galatasaray vurgusu yapıldı. Fatih Bey tam bir GS hayranı 🙂

178 mt hub yüksekliğiyle dünyanın en büyük türbini Almanya’da inşa edildi.

İmalatçı: Max Bögl Wind AG

Panasonic CEO’su Kazuhiro Tsuga, Tesla Model 3 üretimine ilişkin darboğazın anlaşıldığını ve üretim sürecinin otomasyona bağlanması sonrası Model 3 üretiminin hızlı şekilde yükseleceğini söyledi. İlginç doğrusu.

UBER için kötü bir haber daha; ABD’nin NY kentinde düzenlediği saldırıda 8 kişinin ölümüne, 11 kişinin yaralanmasına neden olan Sayfullo Saipov’un, Uber için şoför olarak çalıştığı bildirildi.

Shechtman Uluslararası Liderlik Ödülü’ne layık görülen Yüksel Yıldırım’ın hikayesi okumaya değer (bağlantı).

27.10.2017

Fransa, Europe’s Carbon Emissions Trading Scheme EU-ETS’nin CO2 fiyatı üzerinde bir etkiye sahip olmaması nedeniyle, fiyatların 25-30 €/ton seviyelerinde tutulması konusunda çağrıda bulundu. Ancak, Almanya’nın buna sıcak bakması olası değil; çünkü Fransa enerji üretiminde büyük oranda nükleerden istifade ederken, Almanya %40 oranda kömürden elektrik üretiyor ve Energy Brainpool tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1 ton CO2 fiyatı

10 € altındayken elektrik üretiminde düşük karbon ekonomisine geçiş etkisi yaratmaz.
10 €’ya eşitken, CCGT (Combined-Cycle Gas Turbines) taş kömür santralleriyle rekabet edebilir hale gelir.
32 €’ya eşitken, CCGT linyit santralleriyle rekabet edebilir.
50 €’ya eşitken, CCGT santrallerinin tamamı tüm kömür santrallerinden daha ucuza elektrik üretebilir.

Yukarıdaki değerlere esas grafik burada.

EU-ETS’nin Türkiye’de elektrik fiyatlarının geleceği bağlamında önemli olmayacağını değerlendiriyorum.

Enel, elektrikli araç şarj istasyonu üreticisi ve JuiceNet şarj istasyonu işletmecisi eMotorWerks’ü satın aldı.

Şirket bugüne kadar, Clipper Creek, AeroVironment and Volta Charging gibi şarj istasyonu işletmecilerine sağladığı ve doğrudan kendisinin kurduğu istasyonlarla toplam 25 bin adet sistem kurmuş.

Hyundai Ioniq Electric’in 2017 yılı üretim hacmi aylık bazda aşağıdaki şekilde gerçekleşmiş (bkz):

Hyundai IONIQ production figures in 2017

Buna göre, ilk 9 ayda toplam 11941 adet elektrikli model üretilmiş, aylık ortalama yaklaşık 1327’ye karşılık geliyor. Yani, 12 ayın sonunda toplam üretim 15921’e ulaşabilir. 2018 hedefi ise 48 bin adet (bkz). Öte yandan, Nissan Leaf 2018 2 ay içerisinde 9 bin adet sipariş almış (beklentilerin üzerinde ve Tesla’nın ön siparişleri gibi değil, gerçek, bağlayıcı siparişler).

Türkiye’de de satışa sunulan HEV üretimiyse 2017 ilk 9 ayda 34176 ve yıl sonuna kadar 45568 olabilir.

Elektrikli araç satış tahmini yapmak yumurta tavuk problemini beraberinde getiriyor; ancak Türkiye’ye gelecek elektrikli araç Hyundai Ioniq ve Nissan Leaf olabileceğinden (BMW i3’ü 200 bin liraya yakın fiyatından ötürü dikkate almıyorum), sadece bu üretim şartlarında bile (ülkemizdeki şarj istasyonu eksikliğini dikkate almıyorum) ülkemizde yılda 100-200 adet bile elektrikli araç satmak zor iş gibi. Geleneksel yöntem buna izin vermez. Yenilikçi yöntemler şart.

VW, 2020’ye kadar yapısal değişikliklere odaklanıp, 2025 itibariyle e-mobility alanında dünya lideri olmayı hedefliyor (haber). VW’nin e-Mobility Vehicle Series yöneticisi Christian Senger’in We are redefinin mobility başlıklı sunumundan çıktılar şu şekilde:

VW 2025’te 80 yeni EV modelini piyasaya sürecek, bunun 50’si bataryalı elektrikli olacak.
Bugün itibariyle 410 Wh/l olan batarya yoğunluğunun 2020’de 700’e ulaşması, 2025’lerde geliştirilmiş anot ve katot sayesinde yoğunluğun 800’e ulaşması ve piyasaya all solid state bataryaların sürülmesi bekleniyor.
2020’de batarya paketi fiyatı 100 €/kWh değerinin altına düşmesi bekleniyor.

Bu arada;

Deutsche See tarafından VW aleyhine emisyon skandalıyla alakalı açılan bir dava ilgili Alman mahkemesi tarafından reddedildi.
Emisyon skandalına konu araçların düzeltilmesinde BMW ve Daimler ile kartel oluşturulup oluşturulmadığı konusunda VW CEO’su, kartel kanununa uygun hareket ettiklerini ve herhangi bir fiyat sabitlemeden haberdar olmadığını söyledi.

İlavaten, Nissan Vice President, 2025 gibi elektrikli araç almakla dizel/benzin yakıtlı aracın yaklaşık aynı maliyete satın alınabileceğini söyledi. Fiyatlar aynı iken ve 2025 itibariyle bataryaların sağlayacağı menziller ve şarj istasyonu adetleri artmış olacakken dizel/benzin yakıtlı araç almak anlamsızlaşacak gibi gözükse de, dünyanın bu konuda homojen olmasını beklemek aşırı abartı olacaktır.

VW bu şekilde yapısal bir dönüşüme hazırlanırken, Toyota’nın da esasen benzer bir dönüşüme gireceğinin sinyallerini alıyoruz. Zira, uzun yıllardır hidrojen yakıt piline odaklanması nedeniyle elektrikli araç konusunda geri kalan Toyota başkanı, hidrojenden vazgeçilmeyeceğini beyan ederek, hidrojen yakıt pilli araçlarla elektrikli araçların birbirinin rakibi olmadığını söyledi ve Mirai’nin baş mühendisi Yoshikazu Tanaka, Musk’ın hidrojen yakıt hücresi araçlar konusunda haklı olduğunu, aracı şarj etmenin daha mantıklı olduğunu söyledi.

Solid state batarya konusunda odaklanan Toyota elektrikli aracı en erken 2020 gibi piyasa sürmeyi hedefliyor ve burada da, gelecekteki batarya teknolojilerinin kapasitelerine yönelik ilginç veriler var.

ABD’liler ciddi anlamda pick-up meraklısı. Ford’un bu seneki F-Series pick-up ciro beklentisi 41 milyar $ (bkz) (tanesi 45500 $’dan 900 bin adet satış üzerinden). Bu, Nike, Facebook, Coca-Cola gibi şirketlerin cirosundan fazla.

Artan petrol fiyatlarından Avrupa’lı petrol devleri çok ciddi faydalanıyor. Örneğin Total, 2017 Ç3’te, geçen yılın aynı dönemine göre %29 artışla 2.7 milyar net kâr yazmış ve bu artışta, geçen yılın aynı dönemine göre%14’e yüksek seyreden Brent petrol fiyatıyla %6 civarında artan üretimin etkisiyle arama ve üretim bölümünün %84’lük kâr artışı sağlamasının etkisi büyük. Bu arada, Total, Engie’nin LNG birimiyle ilgileniyor.

Exxon’un Ç3 net geliri de, artan gaz ve petrol fiyatları sayesinde beklentilerin üzerinde gerçekleşerek 3.97 milyar $ geldi. Chevron net geliri de, beklentilerin altında kalsa da, üretimdeki azalmaya rağmen 1.95 milyar $ geldi (geçen yıl 1.28 idi).

30 Kasım’daki OPEC toplantısı yaklaşırken, Putin ve Arabistan Veliahtının demeçleri petrol kısıntısının 2018 Mart’tan sonra da yıl sonuna kadar uzatılacağı yönünde kanaatleri pekiştirmekte.

Saudi Aramco’nun iştiraki olan Aramco Overseas Company B.V. (AOC), Gunvor’un Maasvlakte Olie Terminal’inden (MOT) hisse satın aldı.

İran Petrol Bakan Yardımcısı, İran’ın 2018’de 20 milyar $’ı aşkın enerji anlaşması yapmayı beklediğini söyledi.

Petrol fiyatlarının düşmeyeceğine ve/veya Trump’ın İran konusundaki atarlı giderli tavırlarına rağmen İran’ın uluslar arası enerji şirketleri için cazibesini koruyacağına mı işaret acaba?

47 ülkeden 50 milyon kullanıcının verilerinden hareketle hazırlanan Moovit Global Toplu Taşıma Raporu sonuçlarını aşağıda veriyorum (bkz) (English version); ama bu raporun özel otomobil kullanımı için olanına da ihtiyaç var. Elektrikli araç şarj istasyonu planlaması için çok önemli.

İstanbul ortalama 12 km yolculuk mesafesi ile hafta içi günlerde en uzun mesafe yol katedilen metropol & yolculukların %35’i 12 km’den daha uzun sürüyor.
Ortalama 91 dk ile Avrupa’da en uzun zamanı yolda geçirenler İstanbullular
19 dk ortalama durakta bekleme süresi ile, Roma ve Los Angeles’dan sonra, en fazla durakta bekleyen İstanbul. Durakta en az bekleyenler ise ortalama 10 dk ile Barselona ve Berlin sakinleri.
İstanbul’da toplu taşıma kullananların %26’sı, Paris’te %32’si en az 2 aktarma yapıyor.
Avrupa’da, günlük yolculukları sırasında Berlinliler en az, İstanbullular ortalama 940 metre ile en çok yürüyor.

Güzel bir yazı: aşırı vaatler ve bunların gerçekleşmesinde yaşanan gecikmeler arasında kirlenen Tesla.

Apple kurucularından Wozniak da Tesla’nın insanları otopilot konusunda aldattığına ilişkin demeç vermiş CNBC’ye. Tesla, vaatte bulunmaya devam ederken Ford CEO’su, otonom araları önümüzdeki sene test edeceklerini söyledi.

2017 yılının enerji projeleri: Power Engineering ve Renewable Energy World tarafından belirlenen finalistler burada.

#TarihteBugün: New York metrosu açıldı 27 Ekim 1904’te açıldı (dünyanın ilk metrosu ise 1863’te Londra’da açılmıştı, Londra’dan sonra ise 1875’te Karaköy-Beyoğlu metrosu hizmete açılmıştı).

#GününFotoğrafı: Bitcoin plakalı Tesla (bkz)

Tesla Bitcoin

20.10.2017

Ford conducted a study of its U.S. and Canadian employees and determined that they would be “choosing to purchase or lease electric vehicles if workplace charging is widely available” (bkz).

Sonuç olarak, Ford, ABD çalışma ofislerindeki şarj istasyonu adedinin 1 yıl içerisinde ikiye katlanmasına ve 2 yıl içerisinde de üçe katlanmasına (600’e ulaşacak) karar verdi.

Elektrikli arabalar böyle yaygınlaşacak zaten. Hele Türkiye’de çok az insan evine şarj istasyonu kurabilir. Kamuya açık hiç hızlı şarj istasyonu olmadığı da düşünüldüğünde ülkemiz için de tek yol bu.

Neyse, 2014 Ocak – 2017 Eylül arasında yapılan çalışmanın sonuçları şu şekilde:

Şarj için tercih edilen saatler 8-11 am, 3 pm.
2014 Eylül’den bu yana, Ford çalışanları 165 bin seferden fazla araç şarj etti.
2017 Ağustos başına kadar, Ford şarj istasyonları yaklaşık 2 milyon mil elektrikli sürüş sağladı.

Rosneft, IKBY krizi sürerken bölgesel yönetimin ana petrol boru hattının işletmesinde %60 ortaklık aldı. Mevcut işletmeci Kar Group payı %40’a düştü. Reuters’teki haberde, Rosneft’in IKBY sınırlarındaki 5 petrol bloğuna 400 milyon $ yatırım yapmayı kabul ettiği ve daha öncesinde de Erbil Yönetimine petrol satışı karşılığında 1.2 milyar $ borç verdiği belirtilmiş.

Bu arada, Dünya Bankası, Rusya ekonomisinin durgunluktan çıktığını, bu yıl ve 2018’de %1.7, 2019’da ise %1.8 büyüyeceğini söyledi.

IEA’ya göre, OPEC üyesi olmayan ülkelerin petrol üretimindeki artış, petrol talebi artışına rağmen fiyatları 2018 yılında baskılayacak. Bu arada, OPEC Genel Sekreteri Barkindo akıllı birine benziyor, piyasaya bir şey dikte edemeyeceğini biliyor ve yönlendirmeye çalışıyor.

OPEC ve Rusya petrol kesintisi 2018 sonuna kadar uzayacak gibi (bkz).

Dünyanın en büyük petrol borsacıları, petrolün 1 yıl içerisinde 60 $ üzerine çıkabileceğini ya da yeni bir shale dalgasının fiyatları 45 $ altına çekebileceğini söylemiş (bu, tıpkı, bilardo topu için deliğe ya girer ya girmez demeye benzemiş).

Bu arada, Wood Mackenzie’ye göre, petrol talebi tahmin edilenden daha önce, elektrikli arabaların yaygınlaşmasına bağlı olarak 2035’lerde zirve yapacak.

Hollanda, otoyollardaki ses kesici bariyerleri bifacial güneş hücreli olanlarla değiştiriyor. 2014’te test amacıyla kurulan bariyerlerin bekleneni karşılaması sonrası 2018’den itibaren yeni solar ses bariyerleri kurulacak. Ülkede 1250 km mesafede ses kesici bariyer bulunuyor.

Limpopo Üniversitesi ve Bilim ve Teknoloji Bakanlığı, Mpumalanga’da bir manganez zenginleştirme tesisi kurdu (Mpumalanga, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin kuzeydoğusunda bulunmaktadır). Araştırma amacıyla yaklaşık 2.2 milyon $’a kurulan tesisin nihai amacı ticari olarak faaliyet göstermek. Tesisin yıllık 10 bin ton kapasiteye ulaştığında 1600 kişilik istihdam ve 22 milyon $’lık ciro yaratması bekleniyor.

Güney Afrika, dünyanın yüksek manganez cevheri rezervlerinin% 80’ine sahiptir.

Almanya’da, toplam kurulu gücü 222 MW olan 750 kW-10 MW arası güçlerdeki 20 güneş projesi ihale edildi. Ortalama fiyat €0.0491/kWh, en düşük ve en yüksek gerçekleşme de sırayla €0.0429/kWh ve €0.0506/kWh oldu.

Dünyanın yüzer ilk rüzgar çiftliği projesi İskoçya’da işletmeye alındı. Hywind isimli proje Statoil ve Masdar Abu Dhabi Future Energy Co tarafından kuruldu. 30 MW gücündeki projeyi oluşturan 5 adet türbin, 25 km alanda gezebilecek. Peterhead sahilinde kurulan projenin maliyeti 200 milyon £.

Proje, entegre edilen Statoil’in Batwind lithium bataryaları sayesinde 1 MWh enerji depolayabilecek.

Statoil, projenin elektrik üretim maliyetini 2030 itibariyle 40-60 €/MWh aralığına düşürmeyi hedefliyormuş.

RWE spin-off Innogy, özel şarj istasyonu sahiplerinin bu altyapısı paylaşmasını sağlayan eMarketplace adlı platform oluşturdu. Bu, şarj altyapısının yaygınlığı doğrultusunda önemli bir adım.

Fransız Engie, Afrika’daki etkinliğini artırmak için Fenix isimli şirketi satın aldı ve 1.5 milyar €’luk yatırım planlıyor.

Piyasa değeri bakımından Avrupa’nın en büyük utility’si konumunda bulunan Enel SpA da yatırım yapmak için depolama üzerine çalışan girişimler arıyor.

NorthVolt isimli şirket Avrupa’da kurmayı planladığı giga lithium fabrikası İsveç’i tercih ettiğini ve bunun sebeplerini açıklamış. Hedefler şu şekildeydi: fabrikan 2020’de üretime geçecek, 2023’de 32 GWh kapasiteye ulaşarak, fiyat 100 $/kWh seviyelerine çekilecek.

Şirkete ABB’nin ilk fazda 10 milyon € fon sağlayacağı haberlere düşmüştü.

Avustralya’da kurulacak 160 milyon $’lık hibrit proje; 43.2 MW rüzgar, 15 MW tek yönlü tracking güneş ve 4 MWh kapasiteli li-on batarya. Rüzgar türbinleri her biri 3.6 MW kapasiteli 12 adet Vestas V136 (hub 132 mt), piller de Tesla.

Projenin 2018 sonunda tam kapasite işletmeye alınması bekleniyor.

LG, Polonya’da kurulumu devam eden li-on batarya fabrikasının 2015’te 50 bin olarak duyurulan kapasitesini 100 bin araca (6 GWh/yıl) çıkartmış. LG Chem’in fabrikaya yapacağı yatırım toplam 1.63 milyar $.

UK’de, 2017 Eylül’de 163 bin kişi Big Six olarak adlandırılan elektrik/gaz tedarikçilerinden küçük tedarikçilere geçti. Bu bir rekor ve Ofgem iyiye işaret olarak görüyor elbette 🙂 Tüketicilerin fiyat hassasiyeti çok yüksek, nitekim en çok tüketici kaybını yaşayan British Gas, 3.1 milyon müşteriyi kapsayacak şekilde elektrik tarifeleri 2018’den itibaren %12.5 yükseltmeye karar vermişti.

Bu arada, Npower, tüketicilerin 1600£’a kadar borçlanmasına izin veriyor (yani, şirketin tahakkuk edip de tahsil etmediği tutar 1600£ mertebelerine ulaşabiliyor). Mevzuatta buna yönelik bir limitin tariflenmediği belirtilen haberde, 2016 yılında sektör ortalaması gaz için 622£ ve elektrik için de 628£ olarak verilmiş (2015’e kıyasla %7 artış).

UK’deki toplam elektrikli araç sayısı 115 bini geçti ve Shell ilk şarj istasyonunu açtı.

Avrupa, uluslar arası uçuşları EU Emission Trading System’den 2024’e kadar muaf tutacak. Havacılık sektörünün toplam CO2 emisyonundaki payı AB’de %3.

ABD’li teknoloji devlerinin yenilenebilir enerji rekabeti; Google 1.85 GW, Amazon 1.2 GW, Apple 699 MW… (haber).

TAEK, Akkuyu NGS inşaatı kapsamında Rosatom’a sınırlı izin verdi ve tam inşaat izninin ise 2018’in ilk yarısında verilmesi bekleniyor.

Sınırlı çalışma izni kapsamında, nükleer adanın güvenliği için önem arz eden bina ve yapılar hariç, nükleer santralin geriye kalan bütün kısımlarında yapı ve montaj çalışmalarının yapılması öngörülüyor.

Doğu Akdeniz bölgesindeki FSRU projeleri (bkz)

Türkiye : 145 bin m3 + 263 bin m3 (2017 Kasım’da devreye girecek)
Ürdün : 160 bin m3 kapasiteli.
İsrail : 136 bin m3 kapasiteli
Lübnan : 3 ihale düzenlenecek
Mısır : 170 bin m3 x 2
Kıbrıs : 2020’de devreye girmesi planlanıyor
Yunanistan : 150 bin m3 + 170 bin m3 (2019 sonunda devreye girecek)

Whirlpool ve GE, Samsung ile LG üretimi konut tipi büyük çamaşır makinelerine %50 gümrük vergisi konulmasını önermiş. İşin ironik tarafı ise, Whirlpool ile GE’nin elektrikli ev aletleri kısmının geçen yıl Çin’li Haier Group tarafından satın alınmış olması, yani bir Çin’linin gümrük tarifeleri ve/veya kota uygulaması yoluna gidilmesini önermesi.

Geçtiğimiz haftalarda, otomotiv ve uzay sanayine çelik tedarik eden Japon Kobe Steel, ürünlerinin kalitesi hakkındaki verilerin sahte olduğunu itiraf etmişti ve Japon otomotiv üreticiler (Nissan dahil), Kobe Steel’den temin edilen alüminyum parçalara kefil olduklarını söylemişlerdi. Ancak, başkasının malına kefil olan Nissan’ın 20 yıldır Ulaştırma Bakanlığı’nın kontrol prosedürlerine uygun hareket etmediği ortaya çıktı ve Nissan Japonya’daki tüm fabrikalardaki üretime ara verdi.

Ahlaklı bildiğimiz Japonlar dökülmeye devam ediyor. Kimse bana Japonlar ahlaklı demesin.

Avrupa’da dizel araç satışları 2017’nin ilk 5 ayında, 2016’nın aynı dönemine göre %5 düşük (grafik, haber).

Airbus modeli li-on batarya yatırımı

Avrupa Birliği, batarya devrimi için Airbus tarzı bir konsorsiyum için devreye bastı. Bunun için, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic, 11 Ekim’de BASF, BMW ve batarya üreticilerinin katılacağı bir etkinlik organize ediyor. Konsorsiyumun 2.2 milyar € fon desteği alması söz konusu.

Konuyla alakalı Bloomberg’de çıkan yazı.

Bu haftanın haberi aşağıdaki 4 tanesinden biri olabilir:

3 Suudi Arabistan’da kırılan güneş ihalesindeki rekor fiyat
Arabistan Kralı’nın Rusya’ya tarihi ziyareti.
Tesla’nın 260 adet Model 3 üretebilmiş olması
Tosbiha’nın 6 dk şarj ile 200 mil gidecek kadar batarya geliştirdiğini iddia etmesi

Detay:

Güneş ihalelerinde 1.79 cent/kWh ile yeni bir rekor kırıldı. Suudi Arabistan’da düzenlenen 300 MW’lık ihaleyi Masdar ve EDF 6.69736 halalas (1.79 cent/kWh) birim bedelle kazandı. Önceki rekor 2.42 cent/kWh birim bedelle Abu Dabi’deki ihaleye aitti.
Tesla Model 3 üretimini dün yazdım (bkz).
Toshiba haberine gelince, bataryanın kapasitesini artırmak vs sorun değil de, esas mesele o şekilde sağlam, dayanıklı ve stabil bir bataryayı üretmekte. Toshiba’nın bataryası bakalım piyasaya çıkacak mı.

Ford CEO’su: “içten yanmalı motor yatırımlarını ⅓ oranında azaltacağız ve bu parayı dha önce duyurduğumuz 4.5 milyar $’lık yatırım için kullanacağız” (bkz).

Dikey eksenli türbin geliştirmek üzere 2010’da kurulan UK merkezli X-Wind Power Ltd battı. Tasfiye memurları şirketin telif haklarını satmaya çalışıyorlar.

Bilgi: Şirketin halen R&D aşamasından üretim ve satış aşamasına geçememiş.

Çin’in Haziran sonu itibariyle güneş kurulu gücü National Energy Administration of China tarafından yayınlandı. Buna göre, kurulu güç 102 GW oldu. 2017’nin ilk yarısında 24.4 GW eklenmiş. 2017’nin ilk yarısındaki üretim ise 51.8 milyar kWh gerçekleşmiş. İddia odur ki, 51.8 milyar kWh’lik üretimin 3.7 milyarı şebeke sorunları nedeniyle israf olmuş.

Eylül ayı satışı 2632’ye ulaşan Chevy Bolt EV artık ABD’nin tüm eyaletlerinde satılıyor.

Tesla, 2013’ten (bkz) bu yana kurduğu super charger sayısında 1000’e ulaştı. İlk kurulum 2012’nin sonuna doğru. Buna göre, tam 5 yılda 1000 adet kurulum.

IEA Renewables 2017 (bkz)

Elektrikli araçların elektrik tüketimindeki oranı 2022’ye doğru ikiye katlanacak, ancak yine de %1 kadar olacak.
2016 yılında kaynak bazında kurulu güç artışı
- Yenilenebilir 164 GW
  - Rüzgar 52 GW
  - Solar 74 GW
- Kömür 57 GW (26 GW gücündeki santral ise emekliye ayrıldı)
- Gaz 29 GW (12 GW gücündeki santral ise emekliye ayrıldı)
Solar PV üretimindeki Çin’in payı 2016’da %48, cell üretimindeyse Çin %60 paya sahip.

Toplam kurulu gücü 208 MW olan Rwanda’da, 2018 yılı içerisinde ilave güç devreye almak yerine şebeke yatırımlarına odaklanılacağı açıklandı.

#GününSözü: “Bir arada yaşayan insanlar arasındaki doğal durum, bir barış durumunu değil, ama her zaman ilan edilmemiş olsa bile, her an patlayabilecek gibi görünen bir savaş durumudur. Böyle olunca, kalıcı bir barış durumunun kurulması gerekir.” Kant

29.09.2017

SpaceX’in Falcon 9 rokoti 2016 yılı içerisinde dikey iniş yapmayı başarmıştı. Bu sonraki adımın belirleyicisiymiş meğer. Zira, buradaki devrimi bir adım daha ileri götüren Musk, dünyanın bir ucundan öbürüne insanları 30 dakikadan daha kısa sürede götürmeyi vadeden projenin videosunu paylaştı.

Musk büyük adam gerçekten, dikey iniş başarısı hiç böyle şeyler düşündürtmemişti bana.

İspanya’da, Acciona Energía rüzgar enerjisi santraline Samsung SDI li-on pillerin kullanıldığı depolama ünitesi entegre edildi. Proje kapsamında kurulan 2 bataryadan birisi hızlı tepki verebilen 1 MW/0.39 MWh (20 dk boyunca 1 MW güç sağlayabiliyor), ikincisi ise yavaş tepki veren 0.7 MW/0.7 MWh (1 saat boyunca 0.7 MW güç sağlayabiliyor). Batarya sisteminin bağlı olduğu türbin ise 3 MW gücünde ve Nordex’in AW116/300 modeli.

İtalyan utility Enel, start-up’ları ve KOBİ’leri hedefledi 100 milyon €’luk program başlattı. Program, katılımcı şirketlere Enel’in Sicily’deki inovasyon hub’ını kullanma, uzmanlarla çalışma ve dolayısıyla projeleri test etme, uygulama şansı tanıyor. Projelerin solar modüller, santral verimliliğini artırıcı ekipman, yapay zeka, mikro şebeke, depolama, dijital enerji çözümleri alanında olması gerekiyor. Başvurular 15 Kasım’a kadar Open Innovability üzerinden.

Bu ay başında, European Marine Energy Centre (EMEC), gel-git enerjisinden elde edilen elektrik ile, ITM Power Plc tarafından üretilen elektroliz makinesi yardımıyla hidrojen elde etti. Hidrojenin Kirkwall’daki yakıt hücrelerinde kullanılmasıyla iskeledeki feribotlara elektrik sağlanacak.

Deutsche Post, Ford ile, satın aldıkları StreetScooter’ın tamamen elektrikli aracının seri üretimi için görüşme halinde. Öte yandan, VW ticari elektrikli araçlar konusunda aceleci davranmak istemiyor ve geriden gelmeyi kabul etmiş, hatta bunu bir taktik olarak uyguluyor gibi. Gerçi, VW ne yapsın, dizel araç skandalının maliyeti öngörülenden 2.5 milyar $ daha fazla çıkıyormuş, toplam maliyeti 30 milyar $.

VW’deki benzer yaklaşım Ford’da da gözleniyor gibi, nitekim, Ford Asya Pasifik Bölgesi Ürün Geliştirme Başkan Yardımcısı Trevor Worthington, Çin’in elektrikli araç satışına yönelik getirmeyi planladığı dönemde (ama şimdi 2019’a ötelediği), “You don’t get any prizes for being first to market” demişti.

Öte andan, Toyota, Mazda ve Denso yeni bir girişim oluşturduklarını duyurdu. Toyota’nın %90, diğerlerinin %5’er hisse sahibi olacağı EV Common Architecture Spirit Co Ltd isimli bu şirket elektrikli araçlara yönelik teknoloji geliştirecek. Toyota, Ford’un aksine, yeterince geride kaldığını düşünüyor sanırım.

İlave bilgi: Çin’in elektrikli araç satışına ilişkin kota uygulaması (1 yıl ertelendiği açıklansa da) halen bu konudaki en iddialı kararlardan birisi ve ABD’nin California valisinin de dikkatini çekmiş olmalı ki, biz neden yapamayalım diyor.

IKEA da EV10 kulübüne katıldı ve 2030 itibariyle tüm nakliye araçlarını elektrikliye çevirmeyi planlıyor. Şu an için IKEA’nın dünyada 355 mağazası var.

Belarus devlet başkanı Alexander Lukashenko Tesla Model S sürmüş ve yerel otomotiv üreticilerine Tesla gibi olmaları konusunda uyarmış.

Jim Chanos’a göre Tesla yapısal olarak kârsız bir şirket. 3 yıl önce, bugün için para kazanması bekleniyordu, şimdi ise 2019 söz konusu; ama o zaman geldiğinde 2025 olacak. Tesla’nın karşısında finansmanı güçlü, kârlı şirket olduğunu ve esas rekabetle şimdi karşılaşacağını söyledi.

Toshiba’nın çip birimi 18 milyar dolara Bain Capital’e satıldı. Toshiba imzayı atmış.

FM çipler doğal felaketlerde hayat kurtarıcı olabiliyor. ABD Federal İletişim Komisyonu (FCC) tarafından yazılı açıklamada, Harvey, Irma ve Maria kasırgaları sırasında cep telefonu ve internet şebekelerinin kullanım dışı kaldığına dikkat çekilerek, vatandaşların cep telefonlarındaki FM radyo çipleri sayesinde radyo kanallarını dinlemeye devam ettiği ve hayati bilgilere erişim sağladığı vurgulandı. Apple bu çipi aktif hale getirmemiş.

Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin son kullanıcı ulusal elektrik tarifeleri açıklandı. Örneğin AG mesken tarifesi birim bedelinde 21.4058’den 21.61’e çıkmış ve dağıtım bedeli ise 11.7775’ten 11.5732’ye düşürülmüş. Buna göre, nihai birim bedel ise, 33.1833 iken 33.1832 olmuş.

Sonuç olarak, herhangi bir meskenin 1 kWh elektrik için ödeyeceği tutar Ekim’le birlikte 41.2 kr. TÜİK’e göre, ilk 6 ay meskenler 1 kWh için 41.3 kr. ödemiş.

United Nations Industrial Development Organisation (UNIDO) ve World Energy Council (WEC), sürdürülebilir enerji çözümlerinin yaygınlaştırılmasının desteklenmesine yönelik ortak bildiri imzaladı.

Royal Bank of Canada EVP Martin Wildberger (innovation and technology), Reuters’e, ABD ve Kanada ödemeleri için Blockchain teknolojisini denemeye başladıklarını söyledi.

Warren Buffett’ın yatırımcıları arasında olduğu Çin’li BYD İsrail’e 17 adet elektrikli otobüs teslim edecek. Otobüslerin menzili 200 km.

Elon Musk’ın Avustralya’da kuracağı dünyanın en büyük depolama tesisi için saat işlemeye başladı. 100 günde bitmesi gerekiyor, yoksa bedava.

Uber, sermaye yoğun işi olan Xchange Leasing’i kapatma kararı aldı. Toplam araç sayısı 40 bin.

2017’nin ilk yarısında Avrupa’da 135 bi plug-in (bataryalı + hibrit) araç satılmış. Bazı batarya elektrikli araçların marka/modeli satışları aşağıdaki şekilde (bkz):

Renault Zoe 17131
Nissan Leaf 11174
Tesla Model S 6735
VW e-Golf 3797
Hyundai Ioniq 2698
Renault Kango EV 1461

27.09.2017

Suudi Arabistan’da kadınlara araç kullanma yasağı kalkıyor. Uygulama 24.06.2018 itibariyle yürürlüğe girecek. Araç satışlarını ve dolayısıyla benzin kullanımını artıracak bir uygulama.

Goldman Sachs araştırmasına göre (bkz), standart bir araçta 30 bin parça varken, elektrikli araçta 11 bin adet parça var. Benzer farklılık bakır için de geçerli; ortalama bir otomobilde yaklaşık 30-50 pound (14-23 kg), elektrikli bir otomobilde ise içten yanmalı bir motora kıyasla yaklaşık 4 kat daha fazla bakır kablo kullanılıyor. Madencilik devi BHP Billiton, 140 milyon EV’nin bakır talebini 8.5 milyon ton arttıracağını tahmin ediyor. Bu artış, toplam küresel bakır talebinin yaklaşık 1/3’üne denk, yani yaklaşık 38 milyar $ (şu anki yıllık pazar 100 milyar $). BHP’nin CEO’su, 26 Eylül salı günü de 2017’nin elektrikli araçlar bir dönüm noktası (tipping point) olduğunu ve bakırın geleceğin madeni olduğunu söyledi.

Bill Gates on AI: “AI insanlık için risk oluşturmuyor.”

Sözleşme kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle, Rusya’nın en değerli ilk 10 şirketi arasında yer alan Lukoil’in İsviçre merkezli iştiraki Litasco’ya yaklaşık 2 milyar dolarlık tazminat davası açan Palmali Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mübariz Mansimov Gurbanoğlu, bu şirkete ikinci kez dava açmaya hazırlanıyor.

Mizuho Financial Group ve Japan Post Bank öncülüğünde kurulan ve Japonya Merkez Bankasının desteğini de alan bir konsorsiyum 2020 Tokyo Olimpiyatlarından önce hazır olacak şekilde J Coin sunmayı planlıyor. Bankalar bunu Alibaba’nın yakın zamanda Japonya’da piyasaya sürdüğü mobil ödeme sistemine bir cevap olarak düşünüyor. J Coin ile yen birebir birbirine dönüştürülebilir olacak.

Nasdaq ve Nordik finansal servis grubu SEB, İsveç piyasası için blockchain tabanlı işlem platformu test etmek için birlikte çalışıyor. Tüm işlemler borsa/takas kuruluşunun kayıtlarına ek, blockchain ledger’da da saklanacak.

2017’nin Mart ayında burada paylaştığım, Tesla’nın eski VP’lerinden Peter Carlsson’ın (46 yaşında) İsveçli yatırımcıların fonlamasıyla kurduğu NorthVolt isimli bir şirketin batarya fabrikası projesine İsveç’li ABB de katılma kararı aldı ve ilk fazına 10 milyon € destek olacak.

Geçmiş bilgi: Şirket, İsveç’te ya da Finlandiya’da giga düzeyde toplam 4 milyar $ maliyetli bir batarya fabrikası kurmayı planlıyor. Önümüzdeki 2 yıllık süreçte finansman temini ve fabrikanın nereye kurulacağı hususlarının halledilmesiyle, her şey de planlandığı gibi giderse, 2019 yılı içerisinde inşaatına başlanması planlanan fabrikanın 2020’de üretime geçeceği ve 2023’te de yaklaşık 32 GWh ile tam kapasiteye ulaşması hesaplanmakta. Fiyat hesabı da 100 $/kWh

ABB, Norveç’in en büyük ikinci elektrik dağıtım şirketi olan Skagerak Nett ile self-healing demo projesi yürütüyor. Projenin amacı şebekenin daha dijital hale getirilerek otonom şekilde yönetilmesi.

Volvo’nun 22 Eylül’de UK’de piyasaya sürdüğü %100 elektrikli aracı ABB’nin OppCharge ile şarj ediliyor. ABB 2010’dan bu yana 5000 adet DC hızlı şarj istasyonu kurdu, OppCharge kurulum adedi ise 15.

Allego ve Fortum, CCS tip hızlı şarj istasyonları standartlaştırılması hususunda iş birliğine gittiklerini duyurdular.

Uber’in Londra’da yasaklanmasından sonra Change.org’da 800 bine yakın imza atıldı (Petition SaveYourUberinLondon).

Hal böyleyken, Uber, Kanada’nın Quebec bölgesindeki operasyonunu Ekim ayından itibaren durduracağını açıkladı.

Norveç Varlık Fonu bu ay içerisinde 1 trilyon dolar fon eşiğini aştı.

Easy Jet Plc, Wright Electric ile 335 mil (540 km) elektrikli uçak geliştirilmesi için anlaşma imzaladı.

Dubai bu ay içerisinde teslim aldığı otonom özellikli Tesla araçlardan sonra şimdi de Volocopter testlerine başladı. Test sürüşüne ilişkin YouTube’a yüklenen video.

Dubai Electricity and Water Authority elektrikli araç hedefi 2020’de 32 bin, 2030’da da 42 bin. Bu amaç doğrultusunda, elektrikli araç sahiplerine 2019’a kadar araçlarını ücretsiz şarj etme, otoyolları ücretsiz kullanma ve ücretsiz otopark gibi teşvik mekanizması var. DEWA 2015 itibariyle 100 adet şarj istasyonu kurdu ve bu yıl sonuna kadar 100 tane daha kuracak.

Ford ile Lyft otonom araç konusunda iş birliğine gittiklerini duyurdu. Anlaşma, 2021’de Lyft araç parkında çok sayıda Ford otonom araç olmasını hedefliyor.

Toyota, PKSHA Technology Inc’e (pahk-sha diye telafuz ediliyor) 9.1 milyon yatırım yaptı. PKSHA, araçlarla insanların etkileşime geçmesine yönelik yazılım geliştirilmesi üzerine çalışıyor.

Toyota, ABD’de üreteceği hibrit araç için 5 üretim tesisine 378 milyon $ yatırım yapacağını duyurdu. Projelerin 2020’de operasyona geçmesi bekleniyor. Dünya gider Mersin’e Toyota gider tersine derdim, ama öyle olmadığı kanaatindeyim, Toyota hibrit araçlara çok güveniyor.

Barış Sanlı EAK’de okuduğum 2 haber:

Dyson, 2 milyar dolarlık yatırımla 2020’de piyasaya elektrikli araba sürecek. 400 kişi çalışmalarına devam ediyor. Dyson, 2015 yılında solid state batarya üzerine çalışan Sakti 3 isimli şirketi 90 milyon $’a satın almıştı.
Tüm şarj istasyonları için tek bir kart, EnbW e-card; Alman elektrik şirketi EnbW tarafından tanıtılan bu kart, Almanya’da, Avusturya’da ve İsviçre’de tam 8 bin adet şarj istasyonunun kullanımına olanak tanıyor. Şarj istasyonunu işleten kim olursa olsun. EnbW’nin diğer şarj istasyonu operatörleriyle görüşmeleri devam ediyormuş.

21.04.2017

Elon Musk’ın, Tesla’nın bataryalı kamyon (battery powered semi-truck) konusunda çalıştığını ve aracın Eylül’de çıkarılmasının planlandığını açıklamasının akabinde Toyota hidrojen yakıt hücreli tır projesi konusunda fizibilite çalışması yürüteceğini duyurdu. Gösterilen konsept araçta Mirai’de kullanılan yakıt hücresi yığınının aynısından 2 adet var (+12 kWh’lik lithium-ion batarya).

Toyota, 2020’ye gelindiğinde, yılda 30 bin adet hidrojen yakıtlı araç satmayı hedefliyor olsa da, satışlarda sıkıntılar yaşıyor ve 2014 Kasım ile 2016 Aralık arasında imal ettiği toplam 2843 fuel-cell Mirai’nin tamamını yazılım hatası (software glitch) nedeniyle geri çağırmıştı ve işler iyi gitmediğinden olsa gerek ki elektrikli araba konusunda çalışmaya başlamıştı.

Advanced Microgrid Solutions (AMS), Walmart’ın Güney Kalifornia bölgesindeki 27 mağazasına toplamda 40 MWh kapasiteli depolama sistemi kuracağını duyurdu. 2025’e gelindiğinde enerji ihtiyacının %50’sini yenilenebilir kaynaklardan karşılamayı planlayan Walmart’ın halihazırda 350 mağazasında yerinde üretim var. 2016’nın Kasım ayında, San Diego’daki bir mağaza, mağazanın mevcut soğutmasını kullanarak tuzlu su tanklarını dondurarak geceleri soğutmayı depolayan akü sistemi soğutma batarya sistemini (refrigeration battery system) test etmeye başladı.

Çin’in, araç satışlarının 2018’de %8’inin, 2019’da %9’unun ve 2020’de de %10’unun elektrikli olmasını öngören taslak şirketleri etkiliyor:

BMW CEO’su Harald Krueger, üretim sistemlerinin, yakında çıkması beklenen Çin’in, toplam araç satışın en az %8’inin elektrikli olmasını öngören kararına göre ayarlanacağı konusunda açıklaması vardı.
Hidrojen yakıt piline çok güvenen Toyota U dönüşü yapıyor.
Ford, Çin için elektrikli ve hibrit araç imalatı konusunda biraz tedbirli ve dahası Asya Pasifik Bölgesi Ürün Geliştirme Başkan Yardımcısı Trevor Worthington: “You don’t get any prizes for being first to market” dedi.
VW de, Anhui Jianghuai Automobile (JAC Motors) ile ortaklık kurup yılda 100 bin elektrikli araç satmayı ve yolculuk paylaşım girişimi Didi’ye araç satmayı planlıyor. İlaveten, VW’nin Çin ülke müdürü, elektrikli araç kotasının nasıl uygulanacağı konusundaki belirsizliklere rağmen, gelecek yıl VW’nin tam elektrikli aracı Çin’de piyasaya süreceğini söyledi. Daimler de, Didi ile birlikte ne geliştirebiliriz diye konuştuklarını söylemişti.

Demeden geçemeyeceğim; nüfus bile başlı başına nelere kâdir, potansiyelden soyutlanamıyorsun.

Chevrolet Bolt EV, Ford Focus Electric, Nissan Leaf gibi elektrikli araçlarda kullanılan dünyanın lider lithium-ion batarya üreticilerinden LG Chem, bağımsız güvenlik sertifikasyon kurumu olan UL tarafından verilen UL Onayı’nı almasını takiben Kuzey Amerika pazarı için konutlara özel aşağıda verili farklı kapasitelerdeki 2 farklı tip depolama sistemini (residential battery system) resmi olarak piyasaya sürdü.

Low-voltage 48V: 3.3, 6.5 and 9.8 kWh
High-voltage 400V: 7.0 and 9.8 kWh.

05.04.2017

Otonom araçlar konusundaki çalışmalarıyla birinci sırada yer alan Ford, 2026’ya kadar (belki 2031) Level 4 (direksiyon veya gaz ve fren pedalları olmayan araçlar_without a steering wheel or gas and brake pedals) otonom araçları satışa çıkarmayacağını açıkladı (İngilizce kaynak). Bu araçların öncelikle, 2021 yılında, sadece araç paylaşımı iş modeli ilgili firmalara satılması hedefleniyor. Daha önce ise, Ford CEO’su Mark Fields, tüketicilere 2025 yılında otonom araç satılmasının hedeflendiğini söylemişti. 10 Nisan’da şurada yayınlanan haberde ise, ABD’de 2030’a doğru, 4.7 milyon otonom aracın 5 milyon geleneksel aracı ikame edeceğiyle alakalı bir araştırmadan bahsediliyor; ama gerçekçi olmadığı kanaatindeyim.

Navigant Research araştırması

Rapor hakkında; rapor, sürücüsüz otomobil teknolojisi üretmekten çok, sürücüsüz otomobili kitlelere ulaştırma yeteneğine sahip olan şirketleri sıralamaya dahil ediyor. Raporun yazarları Sam Abuelsamid, David Alexander ve Lisa Jerram’ın yorumu şöyle: “Teknoloji çok önemli, fakat on binlerce otomobil üretip, insanları bu otomobillere bindiremediğiniz sürece, teknoloji o kadar da işe yaramıyor.” Rapor, sürücüsüz otomobil yarışı sıralamasında 18 şirketi değerlendirmeye alıyor. Bu değerlendirme dokuz kritere dayanıyor. Bu kriterler arasında; teknoloji, pazara çıkma stratejisi, üretim gücü, pazarda kalma gücü, satış, pazarlama ve dağıtım yer alıyor.

Sıralama:

Ford
General Motor
Renault-Nissan
Daimler
Volkswagen
Waymo (Google)
Tesla 12. sırada
Honda 15. sırada
Uber 16. sırada

Farklı kriterlerdeki skorlara bakacak olursak: Teknoloji konusunda Ford ve GM alt ve orta seviyede yer alıyorlar. Ford, yapay zeka alanında uzman Chariot’u satın aldı; Velogdyne’a yatırım yaptı. GM de teknoloji start-up’ları ile satın alma ve ortaklıklar gerçekleştirerek sürücüsüz otomobil alanındaki becerilerini geliştirdi. Yarışın altıncısı olan Google’ın Waymo’su, teknoloji kriterinde ilk sırada yer alırken, üretim stratejisi, satış, pazarlama ve dağıtım alanlarında geride kalıyor. Şirket şu sıralar büyük otomobil markaları ile görüşüp, teknolojisini bu markaların otomobillerine yerleştirmeyi planlıyor. Fakat henüz önemli bir anlaşma gerçekleştirilmiş değil. Raporun yazarı Abuelsamid, Waymo için, “Ürün stratejisi dışında, her türlü beceriye sahipler” diyor.

Şirketlerin yetkinliklerine dair Reuters’in çok başarılı bir gösterimi var.