23.11.2017

Enel CEO’su, yatırımcılara bol bol projeksiyon içeren bir sunum yapmış (bkz). Dikkatimi çeken hususlar şu şekilde:

Enel’in 2020 hedefleri:
- 600 MW enerji depolama kapasitesi
- 313 bin adet şarj istasyonu
- 10.7 GW demand response kapasitesi
- 47.9 milyon akıllı sayaç (+17.4 milyon ikinci nesil akıllı sayaç)
2040’ta, elektriğin toplam enerji tüketimindeki payı %29’a yükselecek (2014’te %18 imiş) (ulaşım ve ısınma nedeniyle).
2040’ta elektrik üretiminin %40’ı YEK’lerden gelecek denilmiş ve Paris Anlaşması’nın bunu gerektirdiği gibi bir not düşülmüş. Bonn’daki zirve, Trump, Fransa ve Almanya bir şey ifade etmiyor sanırım Enel’e. Anlamadım.
Battery pack maliyeti 2016’daki 270$/kWh seviyesinden 2025’5e 110$’a düşecek.
Energy storage hacmi 2016’daki 8 GW seviyesinden 2040’da 973’e ulaşacak.

Deutsch Bank’ın, baş stratejisti Ulrich Stephan, Bitcoin’i, aşırı dalgalanma ve regülasyon eksikliği nedeniyle günlük yatırımcılara (everyday investor) asla tavsiye etmediğini söyledi.

Uzun vadeli düşünün diyor sanırım 🙂

Dün Barış abi paylaşmış, UK’de evlerdeki enerji kaybı camlardan %20, çatıdan %25, duvarlardan %35, kapılardan %10 ve zeminden %10 (bkz).

Barış abi EAK’sinde gördüğüm bir diğer haber de, UK Hazine’sinin, tüketici faturalarına yük getirdiği gerekçesiyle, yenilenebilir projelere 2025’ten önce yeni destek (sübvansiyon) sağlamayacağını açıklaması (bkz).

Dün, 2016’da imzalanan anlaşma kapsamında Çin ve Fransız ortaklığıyla kurulması planlanan Hinkley Point C nükleer santralinin 35 yıllık alım fiyatının aynı nedenle eleştirilmesine yönelik haber paylaşmıştım burada.

Rusya Ekonomi Bakanı Maksim Oreşkin OPEC toplantısı öncesi şunu demiş: “OPEC’le yapılan anlaşma, petrol üretimimizi doğrudan olumsuz olarak etkiliyor. Ayrıca üretimdeki sınırlamalar nedeniyle düşük yatırımdan kaynaklanan dolaylı etkileri de var.“

Afrika

Siemens Gamesa Renewable Energy (SGRE), Tangier/Fas’da rüzgar türbin kanadı (wind turbine blade) imalat tesisinin açılışı gerçekleştirdi. Tesis, Afrika ve Orta Doğu’da ilk olma özelliğini taşıyor.
Botswana, Energy Regulatory Authority (BERA) kurdu.
Nijerya Sokoto eyaleti, kırsal böglelerde elektriğe erişimi sağlamak için çatı tipi solar kurulumlarına başladığını açıkladı.
Dünya Bankası’nın 2017 Nisan’da yayınladığı Africa’s Pulse raporuna göre, Sahraaltı Afrika’nın (sub-Saharan Africa) yıllık 93 milyar$ yatırım açığı var. Benzer şekilde, AfDB tahminlerine göre, anılan bölge ülkeleri, yetersiz altyapı nedeniyle yıllık GDP’nin %2.1’nin kaybediyor.
Nijerya ve Rusya, Nijerya’da kurulacak nükleer santral ve araştırma merkezi için anlaşma imzaladı (Kasım başında). Taraflar: Nigeria Atomic Energy Commission ve Rusatom Overseas (a part of Rosatom).
Nijerya, 2017’nin Aralık ayında, ilk devlet yeşil tahvilini çıkartacak (Sovereign Green Bond).
Nijerya, i) China Gezhouba Group Corporation, ii) Sinohydro Corporation Ltd ve iii) CGOC Group Ltd iş ortaklığıyla 3050 MW gücündeki Mambilla HES’in inşaatı için anlaşma imzaladı.
Kenya Energy Regulatory Commission (ERC), ticarethanelere ve sanayilere yönelik olarak, gece düşük birim fiyatlı tarife uygulamasına 01 Aralık 2017 itibariyle geçilmesini onayladı.
Eni, Gana’nın kuzeyinde 20 MW GES kuracak. Şirket, ayrıca Volta havzasına yüzer GES kurulumunu da değerlendiriyor.

Müzik meraklıları, Radyo Voyage dinlediğim şu Afrika müziğini dinleyebilir 🙂

Seekingalpha’da yayınlanan şuradaki yazıda, Ark Invest’in tahminlerine göre 2022’de elektrikli araçlar içten yanmalı muadillerini fiyat olarak yakalayacak (Ark Invest araştırması). Kıyaslamada, 200 mil menzile sahip bir elektrikli araçla, hemen hemen aynı özelliklere sahip Toyota Camry kıyaslanmış (grafik). 5 yıllık sahip olma maliyeti açısından bakıldığındaysa 2019-2020 arasında başabaş noktasının (tipping point) yakalanacağı hesaplanmış (grafik).

Otomobil sahiplerinin kullanım alışkanlıklarından da bahsedilen Ark Invest araştırmasına göre, tüketicilerin %61’i 50 milden, %21’i 200 milden fazla yapmıyor, kalan %18’i ise 200 milden fazla yapıyor (bu oranlar, herhangi bir tüketicinin 1 yıl içerisinde, herhangi bir tek seferde belirtilen kadar yol alıp almadıklarını gösteriyor ).

Dubai Electricity and Water Authority (DEWA), Etihad Energy Services Co LLC ile imzaladığı anlaşma çerçevesinde, Dubai’deki su rezervuarlarına GES kurulacak. Projelerin toplam 60 MW güçte olması bekleniyor.

Devlet kontrolündeki China Taiping Insurance Group Ltd, bir diğer Çin’li ve dünyanın en büyük üreticilerinden GCL’den %30’u geçmemek üzere hisse alımı için bağlayıcı olmayan bir anlaşma imzaladı.

Çin, Güney Kore’den ithal edilen poly-silicon ihtalatına anti-damping uygulamasını güncelledi. Yeni oranlar %4.4 ile %113.8 arasında değişiyor.

Avustralya, 650 MW açık eksiltmeli yenilenebilir ihalesi düzenliyor. Alım garantisi 15 yıl.

Enerji depolama

Tesla, 29.09.2017’de başladığı ve 100 gün içerisinde tamamlamayı taahhüt ettiği 100 MW/129 MWh kapasiteli depolama tesisini termin tarihi olan 1 Aralık’tan önce tamamladı. Yerli haber sitelerinde “dünyanın en büyük pili” benzetmesinin devam ettiğini gördüm.
Nature’da yayınlanan sodyum organik malzemelerle alakalı “Greener and cheaper” başlıklı bir makaleye göre, Standford Univeristy ve SLAC National Accelerator Laboratory araştırmacıları, sodyum iyon bataryaların (SIB) katod hammadesi olarak conjugated carbonyl gibi organik malzemeler kullanarak daha yüksek daha yüksek kapasitelere ulaşmayı başarmışlar.
BNEF, 2016’da 5 GWh olduğu tahmin edilen global enerji depolama kapasitesinin 2030’a kadar 6’ya katlanacağını söyledi. Crystal Market Research isimli bir araştırma şirketi de, pazarın 2012’de 1.51 milyar $ olduğunu ve 2022’de 3.42 milyar $ gerçekleşmeyle, %7.63 CAGR oranına ulaşılacağını söyledi.

23.10.2017

ABD Çevreyi Koruma Ajansı (US Environmental Protection Agency), namı diğer EPA, 2 çalışanının ve 1 danışmanının bugün düzenlenen iklim değişikliği konferansındaki konuşmasını iptal etmiş.

Global bir eğilim halini alan bu hususta atalarımızın güzel bir sözü var: “at sahibine göre kişner”.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Arslan, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi’nde ilk resmi tren seferinin 30 Ekim’de yapılacağını söyledi. 30 Ekim Kars’ın kurtuluş günü.

Geçtiğimiz hafta İskoçya’da işletmeye alınan yüzer rüzgar santraliyle alakalı NatGeo’da çıkan güzel bir yazı burada.

Mitsui O.S.K. Lines (MOL) Japonya, dünyanın en büyük FSRU gemisini teslim aldı. Gemi, 263 bin m3 LNG depolama kapasitesine sahip ve günlük 540 milyon m3 gaz boşaltabiliyor. Gemi, 2017 yılı içerisinde Türkiye’ye de gaz sağlayacak.

Avrupa’da Opel Ampera E adıyla satıylan Chevy Bolt EV konusunda tedarik sıkıntısı yaşayan Opel, bayilere sipariş almamasını söyledi.

Tesla, Deutsch Bank ile daha önce imzaladığı 600 milyon $’lık depo kredi sözleşmesine (warehouse loan agreement) ilave 500 milyonluk kredi daha imzaladı ve bu, satışlarının önemli bir kısmı haline gelen lease programı için kullanılacak.

Ayrıca, haberlere göre, Tesla, Çin Shanghai serbest ticaret bölgesinde %100 sahibi olduğu bir fabrika kurma konusunda otoritelerle anlaştı. Bu arada, Tesla, Shangai’de 50 tane supercharger ünitenin bir arada olduğu bir şarj istasyonu açtı (dünyadaki en büyük). Resim; yakından, geniş açıdan

SSE ve Drax, CO2 vergisinin artırılmasının gerektiğine yönelik mektup yazdı. SSE, UK’nin en büyük ikinci enerji tedarikçisi, Drax ise ülkenin en büyük elektrik üretim santralinin sahibi.

ABD’li shale gas üreticileri, maliyet ne olursa olsun büyüme stratejisinden değer maksimizasyonu stratejisine doğru kayıyor. Bu, artan talebe cevap verme konusunda gecikme ve dolayısıyla fiyatlarda yükselme anlamına gelebilir mi?

Güney kore lideri Moon Jae-in emri üzerine inşaatı Haziran’da durdurulan Shin Kori-5 ve Shin Kori-6 reaktörlerinin inşaatının devam etmesine yönelik devlet komisyon raporu tavsiyesini kabul ederken, nükleer phase out taahhütünü yinelemesi Korea Electric Power Corporation hisselerini %2.3 düşürdü.

Alman otomotiv devlerinin başı beladan kurtulmuyor. Avrupa Birliği ve Almanya Rekabet Otoriteleri VW ile Daimler’i, bir kaç 10 yıldır dizel ve diğer araç teknolojilerinde sabit fiyat uygulaması konusunda anlaştıkları iddiasıyla inceliyor. BMW ofislerinde de inceleme yapılmıştı.

Tespit: Operasyonel filo kiralama piyasasındaki otomobillerin %60’tan fazlası dizel yakıtlı. Dizel bir araç 100 km’de 5 lt yakıt tüketiyorsa, benzinli bir araç 8 lt tüketiyor. Benzinin lt fiyatı 5.3 lira iken, dizel yakıtın fiyatı 4.6 lira civarında.

Elektrikli aracın alım maliyetinin görece yüksekliği, yakıt maliyeti bağlamında dizel aracın benzinli araba göre de avantajlı olması elektrikli arabayı etkiliyor. Dolayısıyla, elektrikli araçların yaygınlaşmasında önemli bir mihenk noktası teşkil edebilir dizel konusundaki tedbirler.

Aşağıdaki tablo yakıt maliyeti konusunda fikir verecektir:

Tablo verilerine esas varsayımlar şu şekilde:

Yılda 22500 ve 15000 km yol
Yakıt tüketimi (şehir içi, elektrikli araç şehir içi kullanımda ideal olduğundan)
- Dizel 5 lt/100 km
- Benzin 8 lt/100 km
Elektrik tüketimi (kWh/100 km) 16
Birim fiyatlar
- Dizel 4.6 tl/lt
- Benzin 5.3 tl/lt
Elektrik 41.52 kr./kWh (tek terimli tek zamanlı ticarethane fiyatı, fon ve vergiler dâhil)

07.08.2017 (Banking on Climate Change 2017 raporu)

Banking on Climate Change 2017 raporu çıktıları:

Kömür madenciliği finansmanı
- 2014’te 18.5 milyar $
- 2015’te 23.9 milyar $
- 2016’da 1.56 milyar $
- 2014 – 16 döneminde en fazla finansmanı sağlayan Batı bankası Alman Deutsch Bank (2016’da hiç finansman sağlamamış olmasına rağmen). İlk 2 banka Çin’li.
- Çin ve Japon bankalarının tamamının, 5 Kanada bankasından 2’sinin, 4 Avustralya bankasından 2’sinin kömür madenciliğiyle alakalı hiç politikası yok. Avrupa Bankalarından kömür madenciliğini tam olarak desteklememe kararı alan yok. Ekserisi proje spesifik değerlendirme kararı almış.
Kömür santrali (coal power) finansmanı
- 2014’te 21.11 milyar $
- 2015’te 23.25 milyar $
- 2016’da 30.35 milyar $
- Çin ve Japon bankalarının tamamının, 5 Kanada bankasından 2’sinin, 4 Avustralya bankasından 2’sinin kömür madenciliğiyle alakalı hiç politikası yok. Avrupa Bankalarından kömür madenciliğini tam olarak desteklememe kararı alan yok. Ekserisi proje spesifik değerlendirme kararı almış.
Kömür madenciliğine katı, santralineyse esnek davranan bankalar
- Barclays
- Deutsch Bank
Alman Deutsch Bank, kömür madenciliğine finansman sağlayan en büyük Batı bankası
ABD’li JPMorgan Chase kömür santrali projelerine finansman sağlayan en büyük Batı bankası
LNG ihracatına yönelik projelere en büyük destek ABD’li JPMorgan Chase’den (Kuzey Amerika LNG terminalleri dolayısıyla).

Era of EV

Bu yazıda, öncelikle elektrikli araçlara dair global ölçekte istatistiği bilgiler paylaşılacak ve bazı projeksiyonlar verilecek, Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) ülke bazlı istatistikleri sunulacak, elektrikli araçlara dair algıdan bahsedilecek, yatırım planları paylaşılacak, en son da ülke ve şehir ölçeğinde istatistikler paylaşılacak.

IEA’ya göre, 2015 sonu itibariyle yollardaki elektrikli araç sayısı (BEV+PHEV) 1.26 milyonu aştı (2015 yılı içerisindeki satış 550 binin üzerinde).

Grafik: 2010-2015 arası dönem BEV+PHEV stoğu

EV Stock

Aşağıdaki grafiğe esas 2015 sonu kümüle BEV sayısı 739810, kümüle PHEV sayısı ise 517100

EV Stock 2

Marklines sitesindeki veriler de;

2016 yılı içerisinde BEV + PHEV satışlarının 720 bini aştığını gösteriyor.
2011-2016 arası dönemin sonunda BEV adedinin 1 milyon 27 bin olduğunu, PHEV sayısının da 666 bin olduğunu göstermektedir.

EV Satış

IEA verilerine göre, 2015 yılı sonunda ulaşılan kümüle 1.26 milyon elektrikli aracın (full elektrikli ve plug-in hibrit) %80’i ABD, Çin, Japonya, Hollanda ve Norveç’te. Deutsch Bank raporuna göre, 2015 yılında satılan 328720 BEV global araç satışının %0.6’sına karşılık geliyor (Marklines ise 2015 yılı içerisinde satılan BEV sayısının 254 bin olarak vermişti, veriler arasında ciddi sapmalar var). ICCT’ye göre, 2015 yılında dünyada satılan araçların %0.8’i PHEV+BEV (IEA’ya göre satış adedi 550130, Marklines’a göre 380 bin). Goldman Sachs’ın 2025’te, satılan araçların %25’inin elektrik motoruna sahip olacağı ve bunun %95 oranında hibrit olacağı yönündeki tahmini, Deutsch Bank’ın raporunda verili değerleri aşıyor. “Era of EV” yazısını okumaya devam et →

Lithium-ion batarya

Visual Capitalist sitesinde yayınlanan bir yazıya göre, lithium-ion bataryayı öne çıkaran 2 temel unsur var, bunlardan ilki lityumun elektrokimyasal potansiyelinin yüksekliği ve diğer de periyodik tablonun en hafif elementi olması.

2001 yılında lityum sadece %5’i bataryalar için kullanılırken, bu oran 2015’te %39 olarak tespit edilmiş. 2025’e gelindiğinde %70 oranında batarya için kullanılacağı ve bu %70’i de %38’le elektrikli araç bataryaları, %6 enerji depolama, %12 geleneksel batarya, %14 elektrikli bisikletler oluşturacak.

2015’teki 163 bin ton lityum kullanılırken, 2025’te 534 bin ton lityum kullanımına ulaşılması bekleniyor.

Lityum iyon batarya paketinin kWh fiyatı 2015’te 400 USD civarındayken, 2030’a doğru bu fiyatın 100 $ seviyesine ulaşacağı öngörülmüş.

100 $/kWh batarya fiyatı hedefine Tesla 2020’de, GM 2022’de ulaşmayı hedefliyor. Batarya fiyatı, araç fiyatının yaklaşık 1/3’üne karşılık geliyor, dolayısıyla bataryaların ucuzlaması çok önemli (it’s all about batteries). “Lithium-ion batarya” yazısını okumaya devam et →