22.03.2018

Benim için haftanın haberi 283 Nissan Leaf bataryalarının SoH ölçüm sonucu. Araştırdığım ama sağlıklı bir bilgi alamadığım konuyu netleştirmiş oldum; bataryaları 80-20 şarj/deşarj aralığında kullanmak lazımmış. Haber şu şekilde (bkz), 2011-2017 yılları arasında üretilen 283 adet Nissan Leaf’in bataryalarının State of Health (SoH) durumu 1382 kez ölçülmüş. Ölçüm OBD aygıyı ve Leaf Spy uygulamasıyla yapılmış. 14 sayfalık rapordan (bkz) haberin dikkat çektiği kısım şu: 30 kWh kapasiteli bataryalar şarj/deşarj döngüsünden daha çok etkilenirken, 24 kWh kapasiteli olanlar zamandan daha çok etkileniyor. Geçtiğimiz yıl, çatı tipi güneş enerjisi sistemiyle bataryayı entegre etsek, kullanılacak bataryayı yüzde kaç doldurup, yüzde kaça kadar deşarj etmemiz lazım sorusunun cevabını bir türlü alamamıştım (ama ben de hesaplamalarımı 80-20 üzerinden yapmıştım). Zira, batarya kimyasal bir şey ve hakikaten zor; ama haberde, 30 kWh kapasiteli bataryaların şarj/deşarj döngüsünden daha fazla etkilenmesiyle alakalı şu ifadeler kullanılmış: Nissan 2014 sonrası modellerinde %80’e kadar şarj limitini kaldırdı ve kullanıcılar araçları %100’e kadar şarj edebilir hale geldi, böyle olunca da bataryalar daha hızlı degrede olmaya başladı ve batarya en sağlıklı şekilde %80-20 aralığında kullanılıyor. Ayrıca, %100’e kadar şarj, 30 kWh kapasitelide daha fazla hücre olduğundan ısınma nedeniyle de bataryayı kötü etkileyen bir şey.

Güncelleme: Şuradaki içerik ilgilisince kesinlikle okunmalı ve Cüneyt Bey’in LinkedIn paylaşımı altındaki yorumlar okumaya değer.


IEA’ya göre (bkz), enerji sektörü kaynaklı CO2 emisyonu 2017’de %1.4 artarak 32.5 gigaton ile tarihi zirve yaptı. Bu artışın 3’te 2’si Asya ülkeleri kaynaklı. ABD’nin salınımı düşerken, AB geneli olarak bakıldığında emisyonların arttığı görülmektedir.

Global enerji talebi ise 2017’de %2.1 artış göstermiş.


Günlük 7 milyon varil petrol ticareti gerçekleştiren dünyanın en büyük traderı Vitol şirketinin Başkanı (eski CEO’su), OPEC’in arz kısıntısını 2019’da da sürdürmesi gerektiğini söyledi. OPEC de, arz kesintilerinin etkilerinin ölçüm yönteminin değiştirilmesi konusunda Pazartesi günü Viyana’da toplantı yaptı.


Başbakan Binali Yıldırım, gaz dağıtım şebekesinin 62 milyon vatandaşa hizmet verir hale geldiğini söyledi. Bu, nüfusun yüzde 77’sine karşılık geliyor. Birleşik Krallık’ta da hanelerin yüzde 80’i doğal gazla ısınıyor.

Bu arada, OECD ülkelerinde gazın elektrik üretim amaçlı kullanım oranı Çin’e kıyasla yüksek (bkz).


Tesla’nın Güney Avustralya’da tesis ettiği 100 MW/129MWh batarya sistemi o kadar hızlı imiş ki şebekeye verdiği enerjinin %30-40’ı bedavaya gidiyormuş. Yani, Australian Energy Market Operator tarafından belirlenen standartlar nedeniyle Tesla şebeke operatörüne 200 mili sn ile 6 saniye arasındaki enerji nedeniyle fatura kesemiyor.


İsrail’in 2007 yılında Suriye’deki The Cube kod isimli, Deir al-Zour’a yakın konumdaki 40’a 40 mt en ve boya sahip 20 mt yüksekliğindeki nükleer tesise düzenlediği bombalı saldırıyla alakalı detaylar açıklanmış. Uçaklar, bombaları bıraktıktan sonra Türkiye sınırından da geçerek İsrail’e geri dönmüş (video burada).

Haberi ilk gördüğümde bombalı saldırı olduğu aklıma gelmemişti doğrusu.


Elimize gelen hayvansal atık kaynaklı bir biyokütle tesisi projesi nedeniyle, 2017 ve 2018 yılları nihai YEKDEM listesi verilerinden hareketle işletmedeki (kısmi işletmedekiler hariç) hayvansal ve/veya bitkisel atık kullanan tesislerin üretimlerine baktım. 10 projeden 9’unun kapasite faktörü tıpatıp aynı %79.9, bize önerilen tesis de aynı şekildeydi 🙂

Söz konusu 10 projeden 2 tanesi 2015 yılı içerisinde işletmeye alındığı için, 2015 yılı toplam üretimlerini, orantı yaparak elde ettim, kalan 8’i 2015’in 12 ayında üretim yapmış. Sonuç olarak şunu gördüm, 10 projenin ortalamasına göre, bu projeler 2015 yılında, lisansa derç edilen üretimin sadece %41’ini fiili olarak üretmiş. bu oran 2016’da %51.7 olmuş.

Bu sonuca göre, hayvansal atık kaynaklı biyokütle tesisleri HES’lerden çok daha kötü durumda ve belli ki atık temininde belli bir standardı yakalayamıyorlar. Hele ki projelerin yatırım maliyetleri kontrol edilememişse, yatırımcıların çok pişman olduklarını varsayabiliriz; ama kağıt üzerinde ise her şey çok iyi olmalı ki, neredeyse standart şekilde %80 kapasite faktörü öngörülüyor.

Biyokütle
Grafiğin açıklaması:
– Proje adedi: 10
– Projelerin ortalama kapasitesi: 3.05 MWe
– Projelerin lisansa derç edilen üretimlerine esas kapasite faktörü ortalaması: %81
– 2015 yılı fiili üretimlerin ortalaması, lisansa derç edilen üretimlerin ortalamasının yüzde %41’ine karşılık geliyor (örneğin, 6.4 MW’lık bir projede öngörülen üretim 44.8 GWh iken, söz konusu proje 2015’te 14.68 GWh üretim yapmış).
– 2016 yılı fiili üretimlerin ortalaması ise, lisansa derç edilen üretimlerin ortalamasının yüzde %52’sine karşılık geliyor (örneğin, 6.4 MW’lık bir projede öngörülen üretim 44.8 GWh iken, söz konusu proje 2016’da 22.3 GWh üretim yapmış).

Uber, Arizona’da bisikletli bir kadına çarpmış ve maalesef kaza ölümle sonuçlanmıştı. Tempe Polisi, yürütülen soruşturma kapsamındaki ilk açıklamasında, “gözüken o ki, kazada Uber’in hatası yok” minvalinde bir açıklama yapmış. Sylvia Moir, bisikletli kadının aniden yola daldığını söylemiş. Araç kameralarla çevrili malum, görüntüler yayınlansa da kararı biz versek. Yalnız, araç otonom modda olsa da şoförsüz değilmiş. Şoför de işe yaramadığına göre, bence direk Level 5 otonom araçlara odaklanalım, şoför varlığını şart koşmaya falan gerek yok.

Güncelleme: Video yayınlanmış dün, ben görmemişim (YouTube)

Uber’in otonom aracının kazasında yukarıdaki açıklamalardan bambaşka bir video ile karşı karşıya kaldığımızı düşünüyorum. Her türlü donanıma sahip, gece görüş özellikli bir XC90, normalde reklamlara bakarsak otonom özellikli olmayan haliyle bile yaya görünce fren yapması gerekirken, kadına bodoslama dalıyor. Gece görüş sistemi de pasif halde mi nedir çok ilginç, kadın 2 şeritli yolun 3/4’lük kısmını tamamladığı halde sistem kadını farketmiyor. Hiç fren yapmadan üstelik. Çok yazık. Şoför koltuğuna oturtulan kişi de o kadar kilolu ki maalesef, reflekslerinin güçlü olmasını beklemek de saçma olurdu. İlginç.

#WorldWaterDay: 1993 yılında BM Genel Kurulu’nca bugün Dünya Su Günü olarak ilan edildi.

19.03.2018

Açık kaynak kodlu Electricity Map projesi, ülke ülke kaynak bazlı elektrik üretimini ve bu üretimlerin neden olduğu CO2 salınımı anlık olarak paylaşıyor.

Tarayıcı, Android, iOS.

Soğuk havaların geri gelmesiyle, bu hafta için UK elektrik üretimini kömürün domine etmesi bekleniyor. Cuma günü itibariyle kömür doğal gazdan 2 GW daha az kapasitede seyrediyordu. Takip linki


Total SA, Abu Dabi’deki Umm Shaif ve Nasr petrol sahalarının yüzde 20’sini ve Lower Zakum sahasının da yüzde 5’ini 1.45 milyar USD karşılığı satın aldı. Sahaların yüzde 60 hissesi Abu Dhabi National Oil Co’ya ait.

Total SA, web sitesinden yayınladığı basın duyurusunda, Umm Shaif ve Nasr sahalarının petrol üretiminin halihazırdaki günlük 300 bin varilden 450 bin verile çıkarılmasının amaçlandığına değindi.


SolarPower Europe’a göre (bkz) dünya genelinde 2017 yılında 52.8 GW’ı Çin’de olmak üzere toplamda 98.9 GW GES kuruldu. ABD’de 11.8, Hindistan’da ise 9.6 GW GES kuruldu. 2016 yılında dünya genelinde kurulan GES kapasitesi 76.5 GW idi.

EurObserv’ER Wind Energy Barometer 2017 raporuna göre;

  • 2017’de dünya genelinde toplamda 51 GW RES kuruldu, bunun 14.75’i Avrupa’da.
  • Dünya genelinde toplam kurulu güç 2017 sonu itibariyle 539.256 GW oldu (yarım milyon MW geçildi).
  • Avrupa’da en fazla kapasiteye sahip ülke Almanya’nın toplam gücü 55.6 GW iken, takipçilerinden İspanya’nın 23.17, UK’nin 19 ve Fransa’nın 13.6.
  • Nüfus başına kurulu güçte lider Danimarka ve takipçileri İrlanda, İsveç, Almanya.
  • RES geliştiren veya işleten şirketlerin kapasitelerine bakıldığında sıralama şu şekilde (MW):
    • Iberdrola Renovables (Spain) : 16077
    • EDP Renewables (Portugal) : 10652
    • EDF (France) : 9946
    • Acciona Energy (Spain) : 9173
    • E.ON (Germany) : 8610
    • Enel Green Power (Italy) : 8500
    • Vattenfall (Sweden) : 5538
    • Orsted (Denmark) : 4486
    • RWE Innogy (Germany) : 4139
    • WPD AG (Germany) : 4104

RES demişken;

  • Westfalenwind’in Etteln sahasında kullanılan Enercon E-115 tip rüzgar türbinini kanatlarının (blade) kurulumun sonlarına doğru rotorun aşırı hız yapması nedeniyle adeta kırıldı. E-115 tip türbin 3 MW gücünde ve 149 mt HH’ye sahip.
  • 2013 yılında tamamlanan ve dünyanın en büyük off-shore RES’i London Array türbinlerde erken aşınma sorunuyla karşı karşıya. Tadilat için Marine Management Organisation’a başvurulmuş.

Coca-Cola, U.S. State Department ile birlikte başlattığı blockchain projesiyle, şeker tedarik zinciriyle alakalı 2020 itibariyle çocuk işçi, zorla çalıştırılma ve arazi hakları konusunda 28 ayrı ülke özelinde çalışma yürütecek. Projeye, kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Blockchain Trust Accelerator (BTA) da dahil.


Elektrifikasyon

  • Artisan, madencilik sektörüne yönelik %100 elektrikli ağır tonajlı araçlar geliştiriyor, üstelik batarya değişimi (battery swap) mümkün. Mart ayı başlarında piyasaya sürülen Z40 modeli 4 adet elektrik motoruna sahip. İş makinesi denince akla gelen Caterpillar ise, yeniden yapılanma çerçevesinde kapatacağı fabrikalar vs nedeniyle 880 kişinin işine son verecek.
  • Panasonic, Çin’deki batarya hücresi fabrikasında üretime başladığını duyurdu. Prismatic type lithium-ion batarya üretimi yapılan fabrikanın kapasitesine dair MWh esaslı bir bilgi verilmemiş, ama 200 bin araç kapasitelik olduğunu ifade edilmiş.
  • Mercedes-Benz, Tayland’daki bir batarya fabrikasına 100 milyon EUR yatırım yapacağını duyurdu.

E.ON 2017 finansal sonuçlarına ilişkin CEO’nun sunumu (bkz). Şirketin EBITDA’sı;

  • Şebeke tarafında %9 artışla 2.9 milyar EUR
  • Müşteri çözümleri tarafında %24 azalışla 847 milyon EUR
  • Yenilenebilir tarafında %1 azalışla 785 milyon EUR
  • Net borç 20 milyar EUR’a yakın (RWE borcu 20.2 milyar EUR)

olarak gerçekleşmiş.

Engie’nin finansal sunumu burada,

Rüzgarcı EDP’nin finansal sunumu burada,

08.03.2018

Carbon Brief’de Birleşik Krallık’ın emisyon salınımının 2017 yılında %2.6 düşerek 1890 yılında görülen seviyelere geldiği, bunun 1990 yılında kaydedilen seviyenin ise %38 altında olduğu, bu düşüşte de 2012 yılında elektrik üretimindeki payı %40 civarında olan kömürün 2017’de %7’ye kadar düşmüş olmasının en büyük etkiye sahip olduğu vs yazılı.

Maalesef bu haberleri ciddi şekilde kömür düşmanlığıyla bezeyip veriyorlar; mesela, Carbon Dioxide Information Analysis Center tarafından 1750-2010 yılları arasını gösterir şuradaki grafiğe bakıldığında görülüyor ki, 1945 yılına kadar katı yakıt kaynaklı CO2 salınımı hızla artarken takip eden süreçte adeta left shoulder-head-right shoulder oluştururcasına düşmüş ve aynı dönemde sıvı ve gaz yakıt kaynaklı emisyon salınımları artmış. Toplam CO2 salınımında düşüş kaydedilmiş şüphesiz, ama bu öyle keskin değil.

Mesela, 1858’de kullanılan kömür miktarı ile 1996’da kullanılan yaklaşık aynı (bkz: “Coal continues long slide downward” başlığı altındaki grafik) ve bu 2 yıldaki toplam emisyon salınımı arasındaysa dağlar kadar fark var.

1750-2014 arasına ilişkin kişi başı ve fosil yakıtlı CO2 emisyonu salınımına ilişkin şuradaki grafiklere de bakılabilir ve şuradaki yazı da okunabilir (kömürden üretilen her bir GWh elektrik başına CO2 salınımı 2014’te 903 ton iken, 2016’da 925 ton olmuş, Tablo 5D’ye bakılabilir).

Türkiye’nin durumunu gösterir grafik ise burada.


Fransa Başbakanı Edouard Philippe, Çarşamba günkü bir sunumunda, Fransız firmaların kadın-erkek arasındaki maaş farklarını 3 yıl içerisinde eritmemeleri durumunda cezalandırılacaklarını söyledi. İstatistiklere göre ülkedeki erkekler kadınlardan %9 fazla kazanıyor. Aynı işte eşit maaş ilkesi 45 yıldır yürürlükteymiş, aynı iş ifadesinin nasıl doldurulduğunu bilemiyorum.


Australian Clean Energy Regulator tarafında dün yayınlanan verilere göre, ülke 2017’de çatılara 2016 yılına göre %41 artarak 1057 MW kapasitede GES kuruldu. Çatılara kurulan sistemin gücü son 5 yılda ortalama 3 kW’den 6’ya yükselmiş.


Rusya’dan gaz ithalatında Almanya ve Türkiye ilk iki sırada (bkz). Almanya’nın 2017 yılındaki ihtalatı 53.5 bcm iken, Türkiye’ninki 29 bcm olarak gerçekleşti. 2016 yılında Türkiye’den daha fazla gaz ithal İtalya ise 2017’de Türkiye’ye geçilmiş.

Gas Imports


Özellikle güneş ve rüzgar projelerinde, ekipman maliyetlerindeki düşüşten faydalanmayı teminen ihale düzenlemek yerine, Feed-in-Tariff kapsamındaki fiyatları belli periyotlarla düşürmek suretiyle uygulamaya devam edilse iyi olur muydu? Şurada bununla alakalı bir yazı var, biraz basit kalmış zira FiT fiyatlarını neye göre azaltarak yıllara sari projekte etmişler anlamadım en basitinden, maliyet hesaplamalarındaki baz nedir vs belirsiz; ama fikir olarak okumakta fayda gördüğüm için yazıyorum.


Rick Perry’nin CERAWeek’te kullandığı ifade: “Sıfır emisyon hedefine doğru ilerlerken, gelişmiş ulusumuzun büyümesini düşürmeden emisyonları azaltabiliriz. Inovasyon yapmamıza, nükleer ve hidro gibi sıfır emisyonlu kaynaklara yatırım yapmamıza ve aynı zamanda fosil yakıtları daha temiz kılmamıza izin verin.”

Rahat bırakın adamları 🙂


Ulaşım

  • Zhejiang Geely Holding Group’un patronu Li Shufu, Fiat Chrysler için 22 milyar USD teklif etmiş, ama Fiat bu teklifi ucuz bulmuş.
  • Bilindiği üzere, ABD’de elektrikli araç alımlarındaki tax credit teşviği, herhangi bir üreticinin toplamda 200 bin adet satışa ulaşmasını müteakip 12 ay sonunda bitiyor ve GM bugüne kadar 160 binden fazla araç sattı, dolayısıyla 200 bine 2018 içerisinde ulaşabilecek ve CEO Mary Barra Kongre’ye tax credit’in genişletilmesi çağrısını yaptı ve bunun çok talep edilen EV Chevrolet Bolt’un üretimini artıracağını söyledi.
  • U.K. Rail Safety and Standards Board, Alstom ile hidrojen yakıt hücreli tren üzerinde çalıştığını ve pilot trenin 2019 sonu 2020 başı itibariyle üretilmesinin beklendiğini açıkladı.

Akıllı termostat üreticisi ecobee Amazon’un da katıldığı Series C fonlamasında 61 milyon USD topladı. Ecobee ses ile kontrol edilebilen (smart speaker) bir akıllı termostat üretiyor ve araştırmalara göre ABD’lilerin %16’sı smart speaker sahibi ve 2021’de %55’ininin sahip olması bekleniyor, yani pazar çok büyük.

#TarihteBugün

1957: Süveyş Kanalı yeniden açıldı. Kanal, Mısır tarafından 1956’nın Haziran’ında millileştirilmiş ve bu karar sonrası Ekim ayında İsrail tarafından istila edilmişti, dolayısıyla uluslararası trafiğe kapanmıştı.

08.11.2017

“The long tailpipe” kavramını tarihe gömmek gerekiyor sanırım 🙂 Zira, benzeri defalarca yapılmış olsa da, yeni bir çalışma gösteriyor ki, elektrikli araçların kullandığı elektrik en kirli kaynaklarca üretilse de elektrikli araçlar dizel araçlardan daha çevreci (haber burada). Çalışmaya göre, dizel bir araç km’de 200 gr CO2 eş değerinden fazla salınımına sebebiyet verirken, kendisine en yakın kirlilikteki Polonya’daki bir elektrikli araç km’de 160 gr CO2 eş değeri emisyon yaratıyor (grafik). Çalışma sadece CO2 esaslı yapılmış sanırım.


Brazilya, Arabistan’ın petrol kesintisi kapsamında görüşme önerisini reddetmiş. Brazilya, halihazırda günlük 2.65 milyon varil petrol üretiyor.


Atmosferdeki CO2 seviyesinin 2016’da tarihi zirve yaptığının BM ve WMO tarafından açıklanmasının ardından, WMO şimdi de atmosferdeki methane seviyesinin yükseldiğine ve son 10 yılın ortalamasının da üzerine çıktığını söyledi. Bu endişe verici olsa da, tuhaf olan yükselmenin sebebinin anlaşılmaması.


151 bin USD’ye 2 kişilik elektrikli bir uçak (seri üretim maliyeti değil). Bu uçak Çin Şınyang Havacılık Üniversitesi tarafından geliştirildi. RX1E-A isimli uçak 2 saat havada kaldı ve hızı 160 km/saat’e ulaşabiliyor. Uçağın pilot eğitimi, yolcu taşıma, fotoğrafçılık ve turizm amaçlı kullanılması hedefleniyor. Uçağın 2012’de başlanan geliştirilme süreci 3 yıl sürmüş ve ilk uçuğu 2015’te yapmış. O dönem yaklaşık 45 dakika hava kalmış ve 3 bin metre irtifaya ulaşmıştı.

Okurken nasıl da gıpta ettim.


OPEC, global araç sayısının 3’te birinin elektrikli olması durumunda, petrol talebinin 109 milyon ile 2034 zirve yapacağını ve sonra yatay seyredeceğini tahmin ediyor (grafik).

OPEC raporunda, piyasadaki elektrikli araç penetrasyonunun ciddi şekilde artmasının 24 yılı bulabileceği ve paylaşım uygulamaları dolayısıyla sahiplik oranındaki düşüşe değinilmiş olmakla birlikte; BP raporunda, 2040’a doğru piyasadaki araç sayısı 2 milyar ve elektrikli araç (otomobil, truck vs) da 70 milyon olsa 1.2 milyon varil/gün petrol azalımı yaşanabileceği hesaplanmıştı.

Dolayısıyla, OPEC’in raporu bana tuhaf geldi.

OPEC raporunda car-sharing iş modeline değinilmesi bağlamında, Didi’nin (Uber’in Çin versiyonu) filosunda 260 bin elektrikli araç var ve bu nedenle de şarj istasyonu altyapısına yatırım yapıyor.

Bu arada, BMW, Daimler, Ford ve Volkswagen (Audi ve Porsche ile birlikte), Avrupa genelinde, 2022’ye kadar 400 adet 350 kW DC güçte hızlı şarj istasyonu kurulması konusunda iş birliğine gittiklerini duyurdu (şarj istasyonu ağına IONITY demişler).


Alphabet’s Waymo, 100 m2’lik bir alanda tamamen otonom aracını kullanmaya başlıyor. Araçta bulunacak Waymo çalışanı, direksiyon koltuğunda değil arka koltukta oturacak. Video burada. Google, 2009’dan bu yana yürüttüğü çalışmaların meyvesini toplamaya başladı.

Bu arada, VW, Google ile, elektrik araç bataryalarının geliştirilmesi başta olmak üzere ulaşım ile alakalı geleceğe dönük geliştirmeler kapsamında kuantum bilgisayar teknolojisinden faydalanılmasını teminen işbirliğine gitti.


UK’de, SSE and Npower güçlerini birleştirerek yeni bir tedarik şirketi kurmak için görüşmeler yürütüyor.


Çin’li Tongwei Solar Energy (Hefei) 1.8 milyar USD yatırımla, her biri 10 GW kapasiteye sahip 2 adet solar cell fabrikası kuracağını açıkladı. Halihazırda dünyanın en büyük dördüncü cell üreticisi olan Tongwei 5.4 GW kapasiteye sahip ve 4.3 GW kapasitesinin de inşaatı devam ediyor.

Bloomberg New Energy Finance’e göre, dünyanın en büyük cell üreticisi 6.5 GW kapasiteyle JA Solar Holdings Co.


Fatih Birol Columbia Energy Exchange’e konuk olmuş, podcast başlığı Reflections & Outlook On the Global Energy Sector ve başlangıçta Galatasaray vurgusu yapıldı. Fatih Bey tam bir GS hayranı 🙂


178 mt hub yüksekliğiyle dünyanın en büyük türbini Almanya’da inşa edildi.

İmalatçı: Max Bögl Wind AG


Panasonic CEO’su Kazuhiro Tsuga, Tesla Model 3 üretimine ilişkin darboğazın anlaşıldığını ve üretim sürecinin otomasyona bağlanması sonrası Model 3 üretiminin hızlı şekilde yükseleceğini söyledi. İlginç doğrusu.


UBER için kötü bir haber daha; ABD’nin NY kentinde düzenlediği saldırıda 8 kişinin ölümüne, 11 kişinin yaralanmasına neden olan Sayfullo Saipov’un, Uber için şoför olarak çalıştığı bildirildi.


Shechtman Uluslararası Liderlik Ödülü’ne layık görülen Yüksel Yıldırım’ın hikayesi okumaya değer (bağlantı).

31.10.2017

BM bünyesindeki World Meteorological Organization ile Global Atmosphere Watch çalışmasına göre, 2015 yılında 400 ppm olan CO2 yoğunluğu 2016’da tarihi zirveye ulaşarak 403.3 ppm olarak gerçekleşti. Sanayi öncesi dönemdeki (yıl: 1750) CO2 yoğunluğuysa 278 ppm.


Dünya Bankası’nın geçtiğimiz günlerde yenilediği petrol fiyatı tahminiyle, 2017 Nisan döneminde yapılan tahminleri aşağı çektiği görülmüştü. IMF de fiyatların toparlanmayacağı varsayımıyla (50$), 6 Körfez ülkesinin (Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Umman, Bahreyn) büyüme oranlarını %0.9’dan 0.5’e çekti. 2018 tahmini ise 2.5’ten 2.2’ye düşürdü.


Exxon Vice President Jeff Woodbury, elektrikli araba tehdidinin abartıldığını düşünüyor, şöyle ki; kendisi, 2040 için değerlendirilen %6 oranındaki elektrikli araba oranının yüzde 50 daha fazla olması durumunda dâhi bunun karşılığının günlük yarım milyon petrol olduğunu ve günlük ortalama petrol talebinin 100 milyon varil olduğu düşünüldüğünde yarım milyon petrolün bir şey olmadığını söyledi.

Bilgi #1: BP’ye göre (bkz), otomotiv kaynaklı petrol talebi günlük 19 milyon varil düzeyindeydi 2016’da, yani toplam talebin %19’u otomotiv kaynaklı. Yine BP’ye göre (bkz), 100 milyon elektrikli araç petrol talebini günlük 1.2 milyon varil azaltabilir (BP Energy Outlook). 2040 yılı elektrikli araç adedini OPEC 266 milyon, Exxon 100 milyon olarak tahmin ediyor. Bu noktadan hareketle, Exxon Vice President Jeff Woodbury yarım milyon varil talep azalması ifadesi hatalı denilebilir; ama hakikaten %1’e falan karşılık gelecektir sanırım azalma ve korkutucu bir durum olmadığı açık.

Bilgi #2: OPEC’in tahminlerine göre 2017 yılında günlük küresel petrol talebi ortalama 96,8 milyon varil olacak ve 2020’ye kadar da günlük 100 milyon varilin üzerine çıkması bekleniyor.


Toyota, elektrikli ve hidrojen yakıt hücreli araçların ağırlıklarının azaltılması amacıyla havasız lastik teknolojisi üzerine çalışıyor (5 yıldır), hatta lastikler ticarileşmeden birkaç yıl uzakta (2020 gibi). Lastik ağırlıklarında 2025 gibi, lastik başı 5 kg kadar bir azalma hedefleniyor.


Konumuzla alakası yok; ancak The Adventures of Sherlock Holmes ilk olarak 31 Ekim 1892’de yayınlanmış. Severek takip ettiğim bir şey olduğundan paylaşmak istedim.

27.10.2017

Fransa, Europe’s Carbon Emissions Trading Scheme EU-ETS’nin CO2 fiyatı üzerinde bir etkiye sahip olmaması nedeniyle, fiyatların 25-30 €/ton seviyelerinde tutulması konusunda çağrıda bulundu. Ancak, Almanya’nın buna sıcak bakması olası değil; çünkü Fransa enerji üretiminde büyük oranda nükleerden istifade ederken, Almanya %40 oranda kömürden elektrik üretiyor ve Energy Brainpool tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1 ton CO2 fiyatı

  • 10 € altındayken elektrik üretiminde düşük karbon ekonomisine geçiş etkisi yaratmaz.
  • 10 €’ya eşitken, CCGT (Combined-Cycle Gas Turbines) taş kömür santralleriyle rekabet edebilir hale gelir.
  • 32 €’ya eşitken, CCGT linyit santralleriyle rekabet edebilir.
  • 50 €’ya eşitken, CCGT santrallerinin tamamı tüm kömür santrallerinden daha ucuza elektrik üretebilir.

Yukarıdaki değerlere esas grafik burada.

EU-ETS’nin Türkiye’de elektrik fiyatlarının geleceği bağlamında önemli olmayacağını değerlendiriyorum.


Enel, elektrikli araç şarj istasyonu üreticisi ve JuiceNet şarj istasyonu işletmecisi eMotorWerks’ü satın aldı.

Şirket bugüne kadar, Clipper Creek, AeroVironment and Volta Charging gibi şarj istasyonu işletmecilerine sağladığı ve doğrudan kendisinin kurduğu istasyonlarla toplam 25 bin adet sistem kurmuş.


Hyundai Ioniq Electric’in 2017 yılı üretim hacmi aylık bazda aşağıdaki şekilde gerçekleşmiş (bkz):

Hyundai IONIQ production figures in 2017

Buna göre, ilk 9 ayda toplam 11941 adet elektrikli model üretilmiş, aylık ortalama yaklaşık 1327’ye karşılık geliyor. Yani, 12 ayın sonunda toplam üretim 15921’e ulaşabilir. 2018 hedefi ise 48 bin adet (bkz). Öte yandan, Nissan Leaf 2018 2 ay içerisinde 9 bin adet sipariş almış (beklentilerin üzerinde ve Tesla’nın ön siparişleri gibi değil, gerçek, bağlayıcı siparişler).

Türkiye’de de satışa sunulan HEV üretimiyse 2017 ilk 9 ayda 34176 ve yıl sonuna kadar 45568 olabilir.

Elektrikli araç satış tahmini yapmak yumurta tavuk problemini beraberinde getiriyor; ancak Türkiye’ye gelecek elektrikli araç Hyundai Ioniq ve Nissan Leaf olabileceğinden (BMW i3’ü 200 bin liraya yakın fiyatından ötürü dikkate almıyorum), sadece bu üretim şartlarında bile (ülkemizdeki şarj istasyonu eksikliğini dikkate almıyorum) ülkemizde yılda 100-200 adet bile elektrikli araç satmak zor iş gibi. Geleneksel yöntem buna izin vermez. Yenilikçi yöntemler şart.


VW, 2020’ye kadar yapısal değişikliklere odaklanıp, 2025 itibariyle e-mobility alanında dünya lideri olmayı hedefliyor (haber). VW’nin e-Mobility Vehicle Series yöneticisi Christian Senger’in We are redefinin mobility başlıklı sunumundan çıktılar şu şekilde:

  • VW 2025’te 80 yeni EV modelini piyasaya sürecek, bunun 50’si bataryalı elektrikli olacak.
  • Bugün itibariyle 410 Wh/l olan batarya yoğunluğunun 2020’de 700’e ulaşması, 2025’lerde geliştirilmiş anot ve katot sayesinde yoğunluğun 800’e ulaşması ve piyasaya all solid state bataryaların sürülmesi bekleniyor.
  • 2020’de batarya paketi fiyatı 100 €/kWh değerinin altına düşmesi bekleniyor.

Bu arada;

  • Deutsche See tarafından VW aleyhine emisyon skandalıyla alakalı açılan bir dava ilgili Alman mahkemesi tarafından  reddedildi.
  • Emisyon skandalına konu araçların düzeltilmesinde BMW ve Daimler ile kartel oluşturulup oluşturulmadığı konusunda VW CEO’su, kartel kanununa uygun hareket ettiklerini ve herhangi bir fiyat sabitlemeden haberdar olmadığını söyledi.

İlavaten, Nissan Vice President, 2025 gibi elektrikli araç almakla dizel/benzin yakıtlı aracın yaklaşık aynı maliyete satın alınabileceğini söyledi. Fiyatlar aynı iken ve 2025 itibariyle bataryaların sağlayacağı menziller ve şarj istasyonu adetleri artmış olacakken dizel/benzin yakıtlı araç almak anlamsızlaşacak gibi gözükse de, dünyanın bu konuda homojen olmasını beklemek aşırı abartı olacaktır.


VW bu şekilde yapısal bir dönüşüme hazırlanırken, Toyota’nın da esasen benzer bir dönüşüme gireceğinin sinyallerini alıyoruz. Zira, uzun yıllardır hidrojen yakıt piline odaklanması nedeniyle elektrikli araç konusunda geri kalan Toyota başkanı, hidrojenden vazgeçilmeyeceğini beyan ederek, hidrojen yakıt pilli araçlarla elektrikli araçların birbirinin rakibi olmadığını söyledi ve Mirai’nin baş mühendisi Yoshikazu Tanaka, Musk’ın hidrojen yakıt hücresi araçlar konusunda haklı olduğunu, aracı şarj etmenin daha mantıklı olduğunu söyledi.

Solid state batarya konusunda odaklanan Toyota elektrikli aracı en erken 2020 gibi piyasa sürmeyi hedefliyor ve burada da, gelecekteki batarya teknolojilerinin kapasitelerine yönelik ilginç veriler var.


ABD’liler ciddi anlamda pick-up meraklısı. Ford’un bu seneki F-Series pick-up ciro beklentisi 41 milyar $ (bkz) (tanesi 45500 $’dan 900 bin adet satış üzerinden). Bu, Nike, Facebook, Coca-Cola gibi şirketlerin cirosundan fazla.


Artan petrol fiyatlarından Avrupa’lı petrol devleri çok ciddi faydalanıyor. Örneğin Total, 2017 Ç3’te, geçen yılın aynı dönemine göre %29 artışla 2.7 milyar net kâr yazmış ve bu artışta, geçen yılın aynı dönemine göre%14’e yüksek seyreden Brent petrol fiyatıyla %6 civarında artan üretimin etkisiyle arama ve üretim bölümünün %84’lük kâr artışı sağlamasının etkisi büyük. Bu arada, Total, Engie’nin LNG birimiyle ilgileniyor.

Exxon’un Ç3 net geliri de, artan gaz ve petrol fiyatları sayesinde beklentilerin üzerinde gerçekleşerek 3.97 milyar $ geldi. Chevron net geliri de, beklentilerin altında kalsa da, üretimdeki azalmaya rağmen 1.95 milyar $ geldi (geçen yıl 1.28 idi).

30 Kasım’daki OPEC toplantısı yaklaşırken, Putin ve Arabistan Veliahtının demeçleri petrol kısıntısının 2018 Mart’tan sonra da yıl sonuna kadar uzatılacağı yönünde kanaatleri pekiştirmekte.


Saudi Aramco’nun iştiraki olan Aramco Overseas Company B.V. (AOC), Gunvor’un Maasvlakte Olie Terminal’inden (MOT) hisse satın aldı.


İran Petrol Bakan Yardımcısı, İran’ın 2018’de 20 milyar $’ı aşkın enerji anlaşması yapmayı beklediğini söyledi.

Petrol fiyatlarının düşmeyeceğine ve/veya Trump’ın İran konusundaki atarlı giderli tavırlarına rağmen İran’ın uluslar arası enerji şirketleri için cazibesini koruyacağına mı işaret acaba?


47 ülkeden 50 milyon kullanıcının verilerinden hareketle hazırlanan Moovit Global Toplu Taşıma Raporu sonuçlarını aşağıda veriyorum (bkz) (English version); ama bu raporun özel otomobil kullanımı için olanına da ihtiyaç var. Elektrikli araç şarj istasyonu planlaması için çok önemli.

  • İstanbul ortalama 12 km yolculuk mesafesi ile hafta içi günlerde en uzun mesafe yol katedilen metropol & yolculukların %35’i 12 km’den daha uzun sürüyor.
  • Ortalama 91 dk ile Avrupa’da en uzun zamanı yolda geçirenler İstanbullular
  • 19 dk ortalama durakta bekleme süresi ile, Roma ve Los Angeles’dan sonra, en fazla durakta bekleyen İstanbul. Durakta en az bekleyenler ise ortalama 10 dk ile Barselona ve Berlin sakinleri.
  • İstanbul’da toplu taşıma kullananların %26’sı, Paris’te %32’si en az 2 aktarma yapıyor.
  • Avrupa’da, günlük yolculukları sırasında Berlinliler en az, İstanbullular ortalama 940 metre ile en çok yürüyor.

Güzel bir yazı: aşırı vaatler ve bunların gerçekleşmesinde yaşanan gecikmeler arasında kirlenen Tesla.

Apple kurucularından Wozniak da Tesla’nın insanları otopilot konusunda aldattığına ilişkin demeç vermiş CNBC’ye. Tesla, vaatte bulunmaya devam ederken Ford CEO’su, otonom araları önümüzdeki sene test edeceklerini söyledi.


2017 yılının enerji projeleri: Power Engineering ve Renewable Energy World tarafından belirlenen finalistler burada.


#TarihteBugün: New York metrosu açıldı 27 Ekim 1904’te açıldı (dünyanın ilk metrosu ise 1863’te Londra’da açılmıştı, Londra’dan sonra ise 1875’te Karaköy-Beyoğlu metrosu hizmete açılmıştı).

#GününFotoğrafı: Bitcoin plakalı Tesla (bkz)

Tesla Bitcoin

30.11.2016

AB, 1000 sayfalık temiz enerji paketi kapsamı;

  • Kömür santrallerinin 2030 itibariyle %30 oranında paya sahip olmasını,
  • Yenilenebilirlerin %50’ye ulaşmasını
  • Kömürün yedek rezerv olarak kapasite mekanizmasından faydalanmasının engellenmesini
  • Yeni kömür santrallerinin 550 gr/CO2 standardını sağlaması gerektiğini ve mevcut santrallerin de buna 2026’ya kadar uyum sağlaması gerektiğini (European Investment Bank performance standarts)