Fatih Oktay’ın yazdığı Çin: Yeni Büyük Güç ve Değişen Dünya Dengeleri kitabını okumaya başladım (Çağlayan Bey’in paylaşımı üzerine haberdar olmuştum kitaptan). Fatih Bey ODTÜ EE mezunu bir akademisyen, bu yönüyle de kitap ayrıca ilgimi çekmişti, yani uluslararası ilişkiler, siyasal bilgiler mezunu biri yazsa o kadar ilgilenmezdim. Çin’i anlamak isteyenler okuması gereken bir kitap. Okudukça burada bahsedeceğim inş.
- Kitap içeriği burada.
- Çin’le alakalı 2016 sonu itibariyle güncel bazı veriler burada.
- Fatih Bey’in Çin’le alakalı Dünya Gazetesi’nde çıkan yazısı burada.
IEA’nın #WEO17’de kullandığı bir ifadeyle bitireyim: when China changes, everything changes. Çin böyle bir ülke.
Commons public accounts committee, UK hükümetini, Çin (CGN) ve Fransız (EDF) ortaklığında Somerset’ta kurulması planlanan 20 milyar £ maliyetli Hinkley Point nükleer santral projesinde çok ciddi stratejik hatalar yapıldığını ve hükümetin, daha iyi bir anlaşma için yeterli çabayı göstermeyerek, tüketici menfaatlerini gözetmeyerek, hanelerin 35 yıl boyunca pahalı elektriğe mahkum edildiğini söyleyerek eleştirdi.
Eleştiri esas teşkil eden husus şu; 2013’te MWh başına 92.50£ karşılığı 35 yıllığına anlaşılmış ve sözleşme 2016’da imzalanmış. 2013’ten bu yana gerek yenilenebilir kaynakların fiyatlarındaki düşüş, gerekse fosil yakıt fiyatlarının düşmesi 2016 yılında dikkate alınarak yeniden müzakere yürütülmemiş. Bu da, sonuç olarak, tüketicinin maliyetinin 6 milyar £ düzeyinden 30 milyar £ düzeyine yükselmesine neden olmuş. Faturalara yansıması da ortalama 10-15 £ (belirtilmemiş, ancak yıllık bazdadır sanırım).
Parlemonto üyeleri, hükümeti, şirketlerle yeniden müzakere etmeye çalışması gerektiğini söyledi.
Değerlendirme: 92.5£/MWh yüksek midir düşük müdür bilemiyorum; ancak bu fiyatın yüksek olduğunu, bugünkü yenilenebilir kaynak fiyatlarına bakarak eleştirmek yanıltıcı. İngiltere’de nükleerden elektrik üretimin maliyeti, bunun uzun yıllar maliyetinin bugünkü değeri ve nükleerin halen en güvenilir (üretimin devamlılığı anlamında) kaynak olduğu unutulmamalı.
Elektrik kullanımı ile gelişmişlik (ekonomik büyüme) arasındaki ilişki OECD ülkelerinde zayıflıyor (bu zaten biliniyor esasen; ama sayısal olarak bunu görmek güzel bir şey).
US EIA referans senaryosuna göre, 2015-2040 döneminde OECD ülkelerinin yıllık ortalama yüzde 1.7 büyürken, elektrik kullanımındaki artışın yüzde 0.9’da kalacak.
Türkiye’de ise durum şu şekilde: 2002-2008 döneminde GSYH %6 büyürken, elektrik tüketimi yıllık %6.9 büyümüştü, 2009 krizini takiben 2010-2014 döneminde GSYH %4.4 iken, elektrik tüketimi %5.1 olarak gerçekleşti. 2015 ve 2016 yıllarında elektrik tüketimi %5 ortalama büyüme sergilemiştir (TEİAŞ), aynı dönemde GSYH ise %4 büyüme göstermiştir.
Avrupa elektrik iletim sistemi operatörü TenneT, Alman Sonnen ile gittiği iş birliği çerçevesinde, şebekeyi yönetmek için, merkezi olmayan ev tipi depolama sistemlerini ve blockchain teknolojisini kullanacağını söyledi.
Bu arada;
- İngiliz malzeme geliştirme şirketi Ilika, Çin’li Titan Wind Energy ile gittiği 2 yıl süreli iş birliği çerçevesinde, rüzgar türbinlerinin bıçaklarındaki aşınmaları vs erkenden tespit edebilmek amacıyla, solid-state bataryadan enerji alabilen sensör geliştirecek. 1 milyon £’luk projeye UK Innovation’dan ve Çin’den tarafından 0.4’er milyn £ fon sağlanacak. Çok güzel bir #IoT çözümü.
- Eelpower tarafından UK’de 10 MW güçteki BYD üretimi li-on pillerin kullanıldığı Leverton depolama sistemini devreye alındı. Sistem, 2018’den itibaren National Grid’e frekans dengeleme hizmetleri sunacak. Şirket, aynı zamanda, 2020’den itibaren başlamak üzere, 15 yıllığına T-4 kapasite piyasası sözleşmesi imzaladı.
Avrupalı enerji devi Uniper 2000 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı (bu, şirketin işgücünün %14’üne tekabül ediyor). İşten çıkarmalarla 400 milyon €’luk bir tasarruf sağlamayı hedefleyen Uniper, geçtiğimiz günlerde, Fortum’un 8.05 milyar €’luk teklifini, Uniper’in gerçek değerini yansıtmadığı gerekçesiyle reddetmişti.
E.ON, 2014’te fosil ve yenilenebilir iş kollarını ayırma kararı almış ve bu karara ilişkin işlemler 2016 Ocak’ta resmi olarak tamamlanarak, geleneksel güç santralleri (nükleer, gaz, kömür, hidro) ve uluslararası enerji ticareti yeni kurulan Uniper şirketine verilmişti.
ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, Samsung’a ve LG’ye, ABD’ye yaptıkları çamaşır makinesi ihracatına ilişkin tarife uygulanmasını önerdi. Whirlpool Corp. hisseleri %2.2 yükseldi. Bunlar önemli gelişmeler.
#TarihteBugün: 22 Kasım 1900 günü, Mercedes adıyla üretilen ilk araba test sürüşüne çıktı. Kuruluşu 1886’ya kadar dayanan Mercedes’in bu isimle ticaret kaydı 1902’de yapılmış.
Enerji Sektöründeki Gelişmeler 