The Department of Energy (DOE), FERC’e (ABD EPDK’sı), Sandy fırtınası, Irma kasırgası gibi aşırı kötü hava şartlarının neden olabileceği durumların önüne geçmek için, uygun şartlara sahip (eligible) kömür ve nükleer baz yük santrallerinin tüm maliyetlerinin karşılanmasına yönelik bir kural (sistem) koyma işlemine başlamasını önermiş (proposed rulemaking). İlgili kural kapsamında, santraller 90 günlük kaynağı sahalarında bulundurmakla mükellef olacaklar.
(Not: tüm maliyetin karşılanması ifadesi 90 gün için mi, yoksa tüm yıl için mi anlayamadım).
DOE, çalışılması istenilen kuralın şebekenin esnekliğini/dayanıklılığını artıracağını ve kaynak güvenli santrallerin üretim eksikliğinden kaynaklı yaşanması muhtemel elektrik kesintilerinden tüketicileri koruyacağını değerlendiriyor.
Önerilen sistem eski FERC komisyon üyelerince eleştirilmiş. Bu eleştiriler şu şekilde: i) şebeke güvenliğine az katkı sağlanacak, ii) tüketici maliyetleri artacak, iii) çevre kirliliği artacak ve iv) nükleer ve kömür santrallerine para aktarılacak.
FERC’in, DOE’nin önerdiği sistemi olduğu gibi kabul etmesi beklenmese de, bu santrallerin rehabilitasyon ve tazmin sıkıntılarına cevap verilmesi planlanıyormuş. Trump’ın, DOE üzerinden FERC ile uzun bir mevzuatsal mücadeleye girmesi bekleniyormuş.
DOE’nin FERC’e gönderdiği rulemaking’e göre, ABD’de;
- 2002-2016 yılları arasında, 59 GW gücü olan toplam 531 kömür santrali devre dışı kalmış.
- EIA, 2020’ye kadar 12.7 GW daha kömür kapasitesinin devre dışı kalması bekliyormuş.
- Benzer durum nükleer için de geçerli, şöyle ki; 2002-2016 yılları arasında 4666 MW nükleer kapasite devre dışı kalacağını ilan etti. 2016’dan bu yana 7167 MW daha nükeer kapasite devre dışı kalacağını ilan etti.
Reuters’in kömür çalışması da DOE’yi teyit eder nitelikte. EIA ve Thomsn Reuters verilerine göre, 2016’da 13 GW kömür santrali kapandı, 2017’de 8 GW daha kapanması bekleniyor. EIA’ya göre, kömür kurulu gücü 2025 itibariyle toplamda 226 GW seviyesine düşecek (bu, 2011’e göre %30 azalma anlamına geliyor).
Sanırım Trump, kömür sektörünü kurtarmak için elinden geleni yapacak.
Avrupa Birliği, Emissions Trading System’in gözden geçirilmesi konusunda 09 Kasım’da geçici bir anlaşmaya vardı. Anlaşmanın tüm detayları yayınlanmadı; ancak, uyum, emisyonlarını 2030’da, 2005 seviyesinden %43 azaltmak zorunda olacaklar ve limit dışında salınım yapanlar ton başına 100 € ödemek zorunda kalabilirler.
Türkiye’mizin havası da temiz değil; Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün paylaştığı verilere göre; Avrupa’da en kirli havaya sahip 10 şehrin 8’i Türkiye’de yer aldı. Türk şehirleri şu şekilde: Batman, Hakkari, Antep, Siirt, Afyon, Karaman, Iğdır, Isparta.
GE’nin küçülme kararı; CEO Flannery, faaliyet alanını 3 ana iş koluna indirmeyi planlıyor; i) havacılık, ii) enerji, iii) sağlık. Dönüşüm, ederi 20 milyar $’ı bulan varlıkların satış, ayrıştırma veya başka şekillerde elden çıkarılmasını da içeriyor.
Şirketin hisse değeri son 5 yılın en düşüğüne geriledi.
Bu arada, GE Power Finland’ın CEO’su Markus Alholm, GE’nin İsveç’te ve Finlandiya’da her biri 80-100 MW güçte rüzgar çiftlikleri kurmak için görüşmeler yürüttüğünü söyledi.
Petrol
- ABD’nin en büyük bağımsız petrol ve gaz üreticisi ConocoPhillips’in CEO’su Ryan Lance, petrol fiyatları 50$/bbl üzeri seyrettiği sürece önümüzdeki 5 yıl boyunca her yıl 5.5 milyar $ yatırım yapacaklarını söyledi.
- Bu arada, Venezuela’nın günlük ortalama petrol üretimi Ekim’de bir önceki aya kıyasla 130 bin varil azalarak 28 yıldır ilk kez 2 milyon varilin altına indi.
Trump Çin’i bir ziyaret etti pir ziyaret etti:
- Ford ve Çin’li Anhui Zotye Automobile, 756 milyon $’lık elektrikli araba fabrikası yatırımı için ortak girişim (50:50) kurdu.
- Çin, finansal sektörde yabancılara uygulanan sahiplik limitini kaldırıyor.
Elektrikli araba
- ABB, İzlanda’nın en büyük elektrik şirketi Reykjavik Energy’s ON Power ile imzaladığı sözleşme kapsamında ülkeye 15 adet hızlı şarj istasyonu kuracak. ABB’nin Terra 53 CJG tip şarj ünitesi tesis edilecek olup, bu ünite CHAdeMO, CCS ve Type 2 AC şarj bağlantılarını destekliyor. İzlanda’da trafiğe kayıtlı elektrikli araç sayısı 1400 kadar.
- Opel, 2020’de 4 elektrikli (BEV+PHEV) modeli piyasaya sürmeyi ve 2024’te de Avrupa’daki tüm arabaları elektrikliye dönüştürmeyi planlıyor (Avrupa’daki ifadesi önemli). Opel, tedarik tarafında yaşanan kısıtlardan ötürü Norveç’teki dağıtıcılara elektrikli araba siparişi almamalarını söylemişti
Kısa kısa haberler:
- Zorlu Enerji’nin %100 bağlı ortaklığı Zorlu Enerji Pakistan Ltd, Pakistan’ın Sindh bölgesinde bulunan mevcut Jhimpir sahasında (56.4 MW güçte RES) hibrit olarak geliştirmeyi planladığı 30 MW’lık GES için Pakistan Alternative Energy Development Board’dan önlisans aldı.
- ABD’li solar lease şirketlerinden Sunrun bu yıl 40 milyon $ nakit üretecek, Vivint ise gelecek yıl artıya geçmeyi bekliyor. Bu, up-front maliyetleri çok yüksek olan lease şirketleri için önemli bir adım ve sanırım kurulumlardaki lease payının düşmesinin de karlılıkta etkisi vardır. Nitekim, Tesla (eski SolarCity) finansal sonuçlarına göre, 2017’nin üçüncü çeyreğinde gerçekleştirdiği solar kurulumlarının %46’sı satış yöntemiyle yapıldı, bu oran 2016’nın üçüncü çeyreğine göre %13 fazla. Ancak, sanırım Sunrun ve Vivint Tesla kadar satış yapamıyor.
- Kazakistan bile yüzünü güneşe dönüyor; 157 milyon € yatırımla 4.8 ve 100 MW güçte 2 GES kurulacakmış.
- Aselsan bu sabah piyasa değeri bakımından 44.8 milyar TL’lik değeriyle Türkiye’nin en değerli şirketi oldu.
- SoftBank, Uber’e yatırım yapmayı planlıyor (yatırım 10 milyar $’a ulaşabilir). Bu arada, 2 ay önce CEO koltuğuna oturan Dara Khosrowshahi, ABD pazarıın Lyft (Çin’li) rekabeti nedeniyle Uber açısından en az 6 ay daha kârlı olmayacağını söyledi. Bazılarına göreyse, Uber hiç kârlı olmayacak. Hakikaten ilginç bir şirket Uber.
- Musk, Türkiye’ye kancayı atmak için ilk adımını atmış; Tesla, İstanbul Yeni Havalimanı’na da bir elektrik depolama ünitesi kurma teklifinde bulundu.
- Erikoğlu Holding şirketlerinden Renoe Enerji’nin Acıpayam GES’i 1 MW’lık bölümü için 13 Ekim 2017 tarihinde geçici kabul işlemi yapıldı. Böylelikle, lisanslı GES sayısı 3 oldu.
- Elektrik üretiminin %80’ini termik santrallerden karşılayan İran, bugüne kadar 8 GW kurulu güce tekabük eden 7.3 milyar $’lık YEK yatırımına izin vermiş.
Enerji Sektöründeki Gelişmeler 